Schieveensepolder.3

Open landschap met veel natte graslanden, rietland en ruigte…

Het doel van Natuurmonumenten met de polder Schieveen is een open landschap met veel natte graslanden, wat rietland en ruigte met een beperkte oppervlakte bos (maximaal 10%). >>>

– door Tom den Boer Natuurmonumenten –

Het aantal mensen dat hiervan kan genieten is enorm, er komt zeker 10 km wandel- en fietspad plus kanoroutes. Tom den Boer schrijft hieronder meer over het doel van de vereniging Natuurmonumenten met de polder.

De natuurwaarden passen bij de recreatiedruk. De openheid van Schieveen blijft gewaarborgd, omdat echte opgaande vegetatie door inrichting en beheer wordt tegengegaan. De cultuurhistorie blijft intact: de aloude bergboezem blijft in stand en blijft ook qua inrichting zichtbaar/ herkenbaar. Het ontginningspatroon, de sloten en percelen, blijven in stand, maar krijgen een uiterlijk dat meer vergelijkbaar is met wat de landschapsschilders vroeger aantroffen. De soortenrijkdom zal spectaculair toenemen ten opzichte van nu, met veel bijzondere soorten van de Rode Lijst. Vrijwel alle soorten weidevogels die er nu zitten, zullen er blijven broeden. Sommige in veel grotere aantallen (watersnip, slobeend) andere in lagere aantallen (grutto, tureluur). Kortom: een project dat past bij de behoeftes van de grote stad en met de kwaliteiten van een bijzonder natuurgebied in het Groene Hart.

Van landschapsschilders naar Engels Raaigras en kassen…
Polder Schieveen is een droogmakerij aan de rand van de stad. 100 jaar geleden was dat polderlandschap nat en met tamelijk ruig en gevarieerd grasland bedekt. Rietkragen hoorden daarbij. Weidevogels waren er slechts in bescheiden aantallen. Meer recent is de polder ontwikkeld tot grotendeels Engels raaigras met melkveehouderij. De weidevogels gaan al tien jaar structureel achteruit. Er zijn praktisch geen volwaardige melkveehouderijbedrijven meer actief, behalve één of twee. De rest bestaat grotendeels uit land met schapen, vleesvee en steeds meer paarden. Inmiddels zijn er een aantal kassen gekomen, zoals dat ook overal in de omgeving onvermoed snel is gebeurd. Uiterlijk ligt er nog steeds een groene oase, een landbouwgebied met weidevogels. Onder die oppervlakte is echter van alles aan de hand, typisch voor dergelijke stadsranden.

Wat wil Natuurmonumenten bereiken?
• Een versterking van de natuurwaarden in Ackerdijkse plassen. Ackerdijk behoort tot de top-5 van Nederlandse broedvogelgebieden maar is relatief klein en dus kwetsbaar. De ontwikkeling van Schieveen tot een aanvullend natuurgebied maakt Ackerdijk robuust, ook voor de toekomst.

• Een goed toegankelijk en aantrekkelijk natuurgebied voor de mensen. Er wonen 100-duizenden mensen (waarvan 40.000 leden van NM) op fietsafstand die graag meer groen willen om te recreëren. Een natuurrijk Schieveen is aantrekkelijk voor bewoners en omwonenden. Er is een groot tekort aan toegankelijke groene gebieden en Schieveen is op dit moment niet of slecht toegankelijk.

• Behoud van een sterke weidevogelpopulatie in Delfland. Schieveen was een rijke weidevogelpolder maar is dat inmiddels niet meer. De weidevogels gaan al tien jaar structureel achteruit en dat leidt tot het verdwijnen van karakteristieke soorten de komende jaren. Ondanks dat er al jaren nesten worden beschermd door vrijwilligers. Schieveen blijkt niet de plek om weidevogels op termijn veilig te stellen.

• Behoud van de openheid en voorkomen dat de bebouwing van Rotterdam opschuift tot aan de rand van Ackerdijk. De bestemming, de eigendomsituatie en het verschuivende grondgebruik van Schieveen vormen een groot risico op verdwijning van het polderlandschap en op termijn volledige verstening. Het gebied heeft al meerdere malen op de nominatie gestaan om te verworden tot VINEX-locatie, Airport Rotterdam, etc.. Er zijn al enige tijd grondspeculanten die oppervlaktes in bezit hebben.

Wat zijn de opties?
Weidevogels zijn op termijn geen optie, was de conclusie van Alterra, een onafhankelijk onderzoeksbureau te Wageningen dat was ingeschakeld door Rotterdam. Natuurmonumenten heeft die conclusie overgenomen en daarom hebben Natuurmonumenten en Rotterdam in Schieveen gekozen voor andere natuurwaarden die ook karakteristiek zijn voor dit gebied. Bovendien heeft Natuurmonumenten zich extra ingezet voor weidevogelbescherming in Delfland, op plekken die meer kansen bieden. Onder andere met het project Nederland-Gruttoland van Vogelbescherming Nederland met een proefproject in Midden-Delfland. Dat vergt ook de komende jaren een stevige inspanning.

Er zijn geen geldstromen om te investeren in natuur en toegankelijkheid van Schieveen anders dan door de gemeente Rotterdam zelf beschikbaar worden gesteld. Schieveen heeft geen enkele status wat dat betreft. Ook planologisch had het een slechte bestemming voor behoud van openheid en weidevogels (agrarisch). Er was daarmee de zekerheid dat het gebied zou dichtslibben zonder een echt forse investering en de kans dat het gebied open gehouden zou kunnen worden. Die kans hebben wij gegrepen en mee helpen ontwikkelen. Maar daarvoor moet Rotterdam fors investeren en die investering wordt mede betaald door de ontwikkeling van een bedrijventerrein. Alle overwaarde van het bedrijventerrein worden geïnvesteerd in natuur en recreatieve toegankelijkheid. Daarbovenop garandeert Rotterdam, omdat het haar ernst is met de natuur, een eventueel tekort op de exploitatie ten gunste van de natuur.

Recente ontwikkelingen
De Raad van State heeft het bestemmingsplan voorlopig geschorst omdat voor luchtkwaliteit en bereikbaarheid van het bedrijventerrein nog nader onderzoek wenselijk werd geacht. Dat wordt door Rotterdam nu voorbereid.

Ook Natuurmonumenten deelt de zorg voor een goede luchtkwaliteit en het is in ieders belang dat het bedrijventerrein geen verkeersknelpunt wordt. Dat dat serieus wordt uitgezocht ligt dus voor de hand. Voor de bestemming natuur liggen er feitelijk geen beletsels meer, want de uitspraak van de Raad van State had daarop geen betrekking.

Er is een klacht ingediend bij de Europese Commissie over een Vogelrichtlijnaanwijzing voor Delfland. De commissie neemt een klacht altijd in behandeling maar het heeft enige jaren doorlooptijd voordat duidelijk is of de klacht gegrond wordt verklaard. In Nederland zijn er tot nu toe maar twee gebieden die onder de Vogelrichtlijn kwalificeren voor weidevogels, zoals Arkemheen in de Eempolder bij Amersfoort. Delfland, of onderdelen daarvan, zijn indertijd wel overwogen maar te licht bevonden. Schieveen is bovendien van een heel andere aard en orde dan de twee in Nederland aangewezen gebieden voor weidevogels.

0 antwoorden

Plaats een Reactie

Meepraten?
Draag gerust bij!

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.