Jaarverslag 2018 van het Rotterdams Milieu Centrum

/in , , , , , , , , , , , , /door

Lees hier het complete jaarverslag van het Rotterdams Milieucentrum – klik op full screen – (onderaan ook te downloaden).

2018 was het jaar dat twee van onze zeer gewaardeerde bestuursleden wegvielen: Huib Poortman en Rob Lathouwers overleden. Beide bestuursleden waren bestuurders van het eerste uur en vertegenwoordigers van onze achterbangroepen in ons stichtingsbestuur: Huib vanuit ROVER en Rob vanuit de ‘groene kant’, het Natuurteam Prins Alexander. Beiden waren uiterst deskundig met een breed contactennetwerk en veel ervaring. We missen Huib en Rob zeer!

Gelukkig konden wij eind 2017 Huib Poortman nog huldigen met een bijzondere GroeneVogel tijdens de Groeneconferentie. Huib was een van de oprichters van Milieudefensie en lang actief in de Fietsersbond en ROVER. Tijdens de deelnemersraad van de stichting Rotterdams Milieucentrum in november 2018 werden drie nieuwe bestuursleden voorgesteld: Jeroen Onck, Cecile Calis en Gerard Lappee. We zijn erg blij met deze versterking!

Angelique
In 2018 verliet Angelique Vandevenne tot onze grote spijt ons team, om te remigreren naar haar geboorteland België. Angelique was de motor achter veel projecten en activiteiten, zoals BroodNodig, Zero Foodwaste, Opzuinig, ze deed de redactie van de Groene Agenda en was in de wijk een door bewoners zeer gewaardeerde docent milieucoach. Ook was Angelique een fantastische evenementenorganisator en organiseerde menig (groene)conferentie, symposia en wijkactiviteit tot in de puntjes. Haar vertrek is een flinke aderlating voor het milieucentrum. Een van de redenen voor haar vertrek was het wegvallen van de subsidiebijdrage voor de milieucoaches (opZuinig), het educatieprogramma op de DakAkker voor de basisschoolkinderen en het niet honoreren van de plannen voor het project Zero Foodwaste Rotterdam.

Digitaal ‘rampjaar’
2018 was voor ons een digitaal ‘rampjaar’, vanwege de gedwongen overstap van het domein rotterdam.nl naar een eigen domein. Sinds de start van het onafhankelijke milieucentrum in 2003 voerden we Rotterdam.nl. Dat was een van de (toenmalige) subsidievoorwaarden. Medio 2018 werden we offline gehaald. Bij een veiligheidsoperatie van de gemeente had men namelijk ontdekt dat onze domeinnaam voor een niet-gemeentelijke dienst of organisatie gebruikt werd. Het resultaat: onze website was maandenlang niet meer vindbaar. Omdat het overleg met de gemeente niet tot een oplossing leidde, stapten we over naar onze eigen domeinnaam en e-mailaccounts via www.rotterdamsmilieucentrum.nl.

opZuinig
Ook de financiering van diverse projecten zat niet mee in 2018. Vooral de mededeling dat de gemeente niet meer verder wilde met de financiering van de milieucoaches van opZuinig was een klap. Dat gold niet alleen voor ons, maar ook voor vele milieucoaches. 10 jaar lang organiseerden het Milieucentrum voor bewoners cursussen milieucoach. Zij organiseerden vervolgens weer voorlichtingsbijeenkomsten in hun eigen netwerk. Ook de bijbehorende jaarlijkse energiecafés en terugkomdagen voor milieucoaches waren leuk om te organiseren. Bovendien maakten we filmpjes met bezuinigingstips voor tv- en internetstation Open Rotterdam. De Besparingsladder van opZuinig werd een landelijke hit en uitgegeven in vele steden, zoals Den Haag en Utrecht. De cursus milieucoach (en de trainerscursus) werd ook gegeven voor de Woonbond.

Dakennie
De toekomst van ons educatieprogramma Dakennie kwam in 2018 ook op de tocht te staan. Ieder jaar ontvangen we zo’n 1300 kinderen op de DakAkker, in een actief educatieprogramma over voedsel, klimaat en groene daken, water en biodiversiteit. Door een eenmalig financiering van Watersensitive en het Hoogheemraadschap kunnen we het programma in het voorjaar 2019 nog aanbieden.

Parkenmaand
De 6de Parkenmaand in 2018 was zeer succesvol, met meer dan 100 activiteiten in de Rotterdamse stads – en wijkparken. Onverwacht succesvol was de opening op het Dakpark in Delfshaven, met de eerste Groenrede(n), uitgesproken door Wim Pijbes. Het was mooi dat de Parkenmaand werd afgesloten met een ‘groensymposium’ die vooral door Stadsbeheer werd georganiseerd. In 2018 ontvingen we € 10.000 van Stadsbeheer voor de Parkenmaand. De Parkenmaand is een nieuw Rotterdams evenement van betekenis geworden, en daarmee zeker voor herhaling vatbaar.

Parkenoverleg
Het Rotterdamse Parkenoverleg blijft groeien. 25 parken worden vertegenwoordigd door actieve bewoners, die een aantal keer per jaar bij elkaar komen om met name kennis uit te wisselen. De drijvende kracht hierachter is Wouter Bauman, samen met voorzitter Marius Huender.

Gezond Verkeer
Een coalitie rond mobiliteit en luchtkwaliteit kreeg in 2018 een naam: de coalitie Gezond Verkeer. Deze coalitie ontstond mede door onze werkconferentie Luchtkwaliteit in 2016 en de al bestaande samenwerking tussen bewonersgroepen, Milieudefensie Rotterdam, ROVER en Fietsersbond. Eind 2018 stelde de coalitie de ‘10x voor gezond verkeer 010’ op, een nieuw 10-puntenplan voor wethouder mobiliteit Judith Bokhove. De coalitie wordt vanuit het Milieucentrum getrokken door Emile van Rinsum, samen met Gerard Lappee.

Slimdak
Op 1 juni 2018 werd het Slimdak feestelijk geopend door wethouder Visser.
Het ‘slimste dak van Nederland’ werd gefinancierd vanuit Citylab010 en deels door het Hoogheemraadschap Schieland en de Krimpennerwaard. Het Slimdak is een innovatieve testsite voor (slimme) groen-blauwe daken. Het dak kwam tot stand vanuit een brede samenwerking met bedrijven, en werd gesponsord door het bedrijfsleven. De projectleiding was in handen van Emile van Rinsum en Wouter Bauman van het Rotterdams Milieucentrum.

DakAkker
De DakAkker bovenop Het Schieblock blijft een gewilde plek. Duizenden bezoekers en ruim 100 excursiegroepen bezochten in 2018 deze grootste dakboerderij van Nederland (en een van de grootste in Europa). De DakAkker wordt beheerd door een groep van 15 vrijwillige dakboeren, ondersteund door Wouter Bauman.
Voor de DakAkker op Het Schieblock is een aparte (beheer)stichting opgericht. De inkomsten van dakverkoop, excursies en evenementen gaan naar deze stichting, maar ook de uitgaven voor het beheer zijn uiteraard voor deze stichting. Een beperkt aantal uren wordt nog vanuit het Milieucentrum ingezet voor de ondersteuning van het vrijwilligersteam en de promotie van deze testsite voor stadslandbouw en waterberging.

In september 2018 is ook van start gegaan met het voorstel om het beheer formeel te regelen in een beheerovereenkomst tussen de stichting DakAkker en de eigenaar van het gebouw, de gemeente Rotterdam. Eind 2018 zat hier helaas nog geen schot in.

Groepenondersteuning
Het Rotterdams Milieucentrum is opgericht ter ondersteuning van groepen die aan de slag gaan met milieu, natuur en duurzaamheid. Ook in 2018 waren er legio contacten met actieve (bewoners)groepen in de stad. Soms was dit contact (zeer) intensief, soms betrof het alleen een kort advies of doorverwijzing. Met name vrijwilligersgroepen kunnen daarnaast een beroep doen op de ‘groepenpot’, waaruit kleine bedragen kunnen worden aangeboden voor campagnes, bijeenkomsten, websites en oprichtingskosten.

Groeneagenda
De Groene Agenda groeide in 2018 vanuit haar website www.groeneagenda.nl verder op sociale media. De groene agenda is ook te vinden op Facebook, Twitter en Instagram. Hierdoor kunnen de groene activiteiten op verschillende media worden bekeken, wat meer bezoekers oplevert voor de aanbieders van de activiteiten.

Groeneconferentie
Het thema van de Groeneconferentie 2018 was water en de waterschapsverkiezingen. Ook werden de groene vogel en de groene pluim uitgereikt, een traditie die we erin houden. Tijdens de Groeneconferentie werd ook het eerste verkiezingsdebat voor de waterschapsverkiezingen georganiseerd. De conferentie was wederom drukbezocht.

Landelijk
Landelijk is het milieucentrum actief rond recycling en statiegeld via het Recycling Netwerk. We overleggen daarom regelmatig met onze collega’s in Den Haag en Amsterdam (van Duurzaam Den Haag en Gezonde Stad) en de landelijke koepel van natuur- en milieufederaties.

Het hele verslag is ook als PDF. te downloaden:

RMC.werkverslag2018.7MB

De nieuwe groene daken subsidie ’te plat’ en ’te krap’

/in , , , , , , /door

Goed dat er jaren een groene daken subsidie is in Rotterdam. Hierdoor is met 235.000 m2 (volgens sommigen zelfs veel meer) onze stad ‘groene daken hoofdstad van Europa’ geworden met een aantal prachtige iconen zoals de DakAkker en Slimdak op het Schieblock, het Luchtpark op de Hofbogen en het Dakpark in Delfshaven.

Jammer dat de nieuwe subsidiebijdrage voor een groendak door de gemeente nu fors wordt verlaagd en ‘waarom niet een hoger bedrag voor daken die meer water bergen en biodiversiteit hebben. Dan daag je gebouweigenaren uit om daken aan te leggen die echt iets doen voor de stad’, schrijft het Rotterdams Milieucentrum aan het college van Burgemeester en wethouders (zie de brief onderaan). Het milieucentrum vreest dat bij het ontbreken van een aannemelijke financiële impuls het animo voor groene daken zal gaan afnemen in Rotterdam.

Rotterdam: €15
De groene daken subsidie was € 25 per m2 en gaat nu naar € 15. Het milieucentrum de nieuwe subsidieregeling ‘te plat’, er mag meer differentiatie worden toegepast. Gebouweigenaren krijgen dan voor een groenblauw retentiedak met een grotere waterbergingscapaciteit en meer biodiversiteit dan een normaal sedumdak meer subsidie per m2. Zo zijn gebouweigenaren te stimuleren tot aanleg van daken die meer ‘doen voor de stad’. MEER waterberging (goed tegen piekbuien en wateroverlast) en MEER variatie in de beplanting (goed voor de biodiversiteit) = MEER subsidiebijdrage.

Hittestress
De afgelopen jaren heeft de subsidiemaatregel voor groenedaken velen in staat gesteld een groendak aan te leggen met alle voordelen voor onze stad van dien, zoals: verkoeling en het tegengaan van het hittestress effect, de waterberging in het kader van de klimaatadaptatie en zeker ook de verhoging van de biodiversiteit. Naast alle voordelen die groendaken voor de gebouwen zelf opleveren.

Koploper
Rotterdam neemt door het vooruitstrevende Rotterdamse groenedakenbeleid een unieke internationale koppositie in voor wat betreft het aantal begroeide daken en ook enige spraakmakende iconen zoals de DakAkker, het Luchtpark op de Hofbogen, het Dakpark in Delfshaven en de Slimdak.

Verdichten
Het aantal m2 bruikbaar platdak in Rotterdam is aanzienlijk. De aanleg van meer groene daken op dit gigantische oppervlak kan een welkome bijdrage bieden aan het veerkrachtiger en klimaatbestendiger maken van onze stad. Tevens biedt het aantal m2 platdak een mogelijkheid tot de aanleg van meer gebruiksgroen en dus groene buitenruimte in een stad die zich steeds meer gaat verdichten.

België
Elders wordt deze differentiatiemethode al gehanteerd, in België gaat men uit van het aantal liters (regen)water dat op een groendak geborgen kan worden en de gemeente Den Haag werkt met een puntenstelsel waarin bijvoorbeeld een sedumdak minder scoort dan een intensiever ‘natuurdak’.

Amsterdam € 50
In Amsterdam is in de nieuwe subsidieregeling een minimum waterbergingseis van 30 liter per m2 opgenomen. Daarnaast wordt er gewerkt met een puntensysteem voor biodiversiteit, zichtbaarheid, waterberging. Het maximum subsidiebedrag in Amsterdam is € 50 per m2 voor een dak dat 50 liter per m2 of meer kan bergen. Het minimale bedrag per m2 is € 30, vanaf de ondergrens van 30 liter per m2. De subsidie wordt gemaximeerd op 50% van de totale aanlegkosten. Nieuw is in de Amsterdamse regeling voor 2019 is de biodiversiteitsbonus. Als het op­per­vlak­te van het dak voor 50% of meer uit (in­heem­se) gras­sen, krui­den en strui­ken en min­der dan 50% uit se­dum bestaat, kunnen de Amsterdammers maxi­maal een bedrag € 10,- meer krij­gen per m2.

Nieuwe gebouwen
Voor nieuwe gebouwen kan de (lokale) overheid ons inziens groene retentiedaken meer ‘afdwingen’ door aan het gebouwontwerp strengere voorwaarden te stellen in het vergunningentraject; onder andere door een directe koppelingen te maken met de thema’s wateroverlast, hittestress, verdroging, koeling en biodiversiteit worden slimme  – & groene – retentiedaken ook financieel gezien een zeer efficiënt middel om aan deze voorwaarden voor de vergunning(en) te voldoen. Dan zijn allerlei maatregelen zoals bergingstanks en infiltratievoorzieningen namelijk geen goedkoper alternatief meer voor slimme retentiedaken, omdat de meerwaarde hiervan optimaal en integraal wordt erkend. Koppel je deze kans aan door te voeren kostenbesparingen voor, tijdens en na de bouw  dan krijgen we werkelijk iets in beweging in Rotterdam!

Rotterdams weerwoord
In het gemeentelijke klimaatprogramma ‘Rotterdams Weerwoord’ staan ambitieuze doelstellingen ten aanzien van groene daken. “Als de gemeente Rotterdam wil dat groene daken zo’n grote rol gaan spelen in het klimaatbestendig maken van de stad, is er meer nodig dan deze ééndimensionale, te zuinige en te voorzichtige stimulering”, aldus het milieucentrum.

Lees de brief aan het college van Burgemeester en Wethouders over de groenedaken:
CollegeBenW.groenedaken.V2.brf

Video-impressie Groeneconferentie 2018 ‘Water en de stad’

/in , , , , , /door

Dinsdagavond 11 december 2018 was de jaarlijkse Groeneconferentie van het Rotterdams Milieucentrum (presentatie Suzanne Mulder). Deze stond helemaal in het teken van ‘water en de stad’ en de komende waterschapsverkiezingen. – zie hieronder korte impressies van alle sprekers en pitschers, de uitreiking van de GroenePluim en de GroeneVogel prijzen-.

Na sprekers zoals Johan Verlinde (Watersensitive), Arnoud Molenaar (Resilient Rotterdam) en pitchers Emile van Rinsum (Slimdak), Dirk van Peijpe (Urbanisten) Bas Sala (slimme regenton) en Geert van Poelgeest (Operatie Steenbreek) werd ook het eerste Waterschapsdebat gehouden. De GroeneVogel (vrijwilligersprijs) ging dit jaar naar de Vogelopvangcentra De Houtsnip en Vogelklas Karel Schot. De prijs werd uitgereikt door wethouder buitenruimte Bert Wijbenga. De Groenpluim (prijs voor de groenste overheidsdienaar van het jaar) ging naar ‘groenedaken ambtenaar’ Paul van Roosmalen. Inge Janse (Vers Beton) sprak weer zijn column uit.

Johan Verlinde van Watersensitive over de klimaatadaptatieplannen van Rotterdam:

Arnoud Molenaar van Resilient Rotterdam over het Global Center on Adaptation:

Dirk van Peijpe van de Urbanisten over de plannen voor de Hofbogen:

Emile van Rinsum van het Rotterdams Milieucentrum over de Slimdak-testsite op Het Schieblock:

Rens de Boer van Bureau Stadsnatuur vertelt over groene toepassingen in de stad:

Geert van Poelgeest over de operatie Steenbreek:

Uitreiking van de GroeneVogel vrijwilligersprijs:

Uitreiking van de GroenePluim aan Paul van Roosmalen:

Komt de operatie Steenbreek ook naar Rotterdam?

/in , , , , , , , /door

Komt operatie Steenbreek ook naar Rotterdam? Geert van Poelgeest (bestuurslid van Steenbreek) kwam er tijdens de Groeneconferentie op 11 december voor pleiten. Wethouder buitenruimte Bert Wijbenga mocht de eerste steenbreek steen lichten en kreeg er een plantje voor terug. Want dat is de bedoeling van operatie Steenbreek! Zoveel mogelijk stenen eruit … en groen erin … in de publieke ruimte maar ook in particuliere tuinen en binnenterreinen. En de wethouder had er wel oren naar … dus dit voorjaar ook ‘stenen eruit, plantjes erin … de wijken en buurten in?’

Met Operatie Steenbreek willen de initiatiefnemers iedereen in Nederland enthousiasmeren om de tuin te vergroenen. Samen kunnen we het verschil maken en zorgen voor een klimaatbestendige, gezonde maar vooral een groene samenleving!

Wat is operatie Steenbreek? Bekijk het filmpje:

Tientallen steden
Tientallen steden als Den Haag, Utrecht, Amersfoort, Leeuwarden, Groningen, Eindhoven en Maastricht en een groot aantal Waterschappen hebben zich al aangesloten bij Steenbreek. Een campagne op initiatief van onder andere ‘Groei en Bloei‘, de Universiteit van Wageningen, het Klimaatverbond en alle Waterschappen.

Den Haag
In Den Haag werd de campagne voortvarend opgepakt door Duurzaam Den Haag. In 2018 hebben bewoners van Den Haag maar liefst 13.691 stenen omgeruild voor gratis planten tijdens acties in de buurt! Maar ook Haagse bedrijven en scholen deden mee. Duurzaam Den Haag hielp met het ontwerpen van de tuinen, het afvoeren van de tegels, het betrekken van de buurt en de levering van de (gratis) plantjes.

 

Samenwerking is de basis voor het Deltaplan klimaatadaptatie

/in , , , , /door

Johan Verlinde van de gemeente Rotterdam presenteerde dinsdag 11 december het Deltaplan Klimaatadaptatie tijdens de Groeneconferentie over ‘water en de stad’. De jaarlijkse conferentie van het Rotterdams Milieucentrum.

Het deltaplan van Rotterdam is gebaseerd op het ‘deltaplan ruimtelijke adaptatie‘ van het Rijk. Hierin worden maatregelen omschreven om Nederland klimaatbestendig en waterrobuust te maken. Hard nodig, aldus Johan Verlinde, om te voorkomen dat Rotterdam straks gaat lijken op een ‘Venetië aan de maas’.  De klimaatveranderingen zijn zeer merkbaar. Niet alleen qua wateroverlast maar er komen ook hetere periodes aan (zoals deze zomer goed merkbaar was). Rotterdam moet en gaat zich hier goed op voorbereiden, want we zijn een ‘badkuip’, aldus Verlinde.

Gevolgen van de klimaatverandering
Ook gaat de klimaatverandering economisch effect hebben, ”zonder klimaatactie dreigt een diepe geldcrisis, waarschuwt de financiële sector”. kopte dagblad Trouw 10 december jongstleden. Johan schetste de concrete gevolgen: “De gemiddelde temperatuur gaat stijgen van 22,1 graden Celsius naar 23 graden in 2050 en de maximum dagtemperatuur stijgt van 36 naar 39 graden. Er komen ook ’tropische nachten’ aan van 7 nachten van + 20 graden naar 3 weken in 2050. De dagneerslag stijgt tot 94 mm en het aantal dagen dat er meer dan 50 mm regen valt neemt toe.”

Maar ook droogte gaat een steeds grotere rol spelen en het belangrijkste: de zeespiegel stijgt met 40 cm in 2050 en met 100 cm (!) in 2100 is de voorspelling. ‘Hierdoor komt een deltastad als Rotterdam in grote problemen als we niets doen‘

Bouwen
Intussen wil Rotterdam 50.000 woningen gaan bijbouwen de komende jaren. Is daar ruimte voor? En hoe gaan we hiermee om? Hoe zorgen we toch voor voldoende groen oppervlak om de wateroverlast tegen te gaan maar ook hittestress te voorkomen? In het klimaatadaptatieplan zoekt de gemeente Rotterdam naar evenwicht tussen de leefomgeving, ecologie en economie en moet er gezocht worden naar voldoende waterbergingscapaciteit in en rond de stad.

Publiek / privaat
Hierbij is de samenwerking met de ‘publieke sector’ zeer belangrijk, stelt Verlinde. Want zo’n 60% van de bebouwde (of nog te bouwen) omgeving is in handen van particulieren. Samenwerking met woningbouwcorporaties, vastgoed ontwikkelaars en (verenigingen van) huiseigenaren zijn dus nodig om tot een goede klimaatadaptatieaanpak te komen in onze stad, aldus Verlinde. Die de komende tijd op zoek gaat naar die samenwerking.

Aanpak
Het Rotterdamse Deltaplan gaat uit van drie vormen van aanpak: de publieke maatregelen in de openbare ruimte, van het eigen vastgoed van de gemeente en maatregelen voor en met scholen, maatregelen die samen moeten worden opgepakt zoals een ‘risico dialoog’ en een wijkaanpak en private maatregelen die worden aangejaagd door een stimuleringsfonds voor de Rotterdammers en goede prestatieafspraken met de woningcorporaties over adaptatie.

VOOR/SAMEN/DOOR
Het gaat dan om maatregelen VOOR de Rotterdammers zoals grote waterbergingen (voorbeeld is de waterberging onder de Museumparkgarage), SAMEN met de Rotterdammers zoals de waterpleinen en sponsparken en de maatregelen DOOR de Rotterdammers zelf zoals vergroenen van binnenterreinen, tuinen, de aanleg van geveltuinen het plaatsen van regentonnen (al dan niet slim), groene – en slimmedaken en groenegevels.

Zie hieronder de ppppresentatie:
Johan Verlinde Deltaplan Klimaatadaptatie Rotterdam Groene Conferentie

Deltaplaprogramma 2018 van het Rijk <<< (pdf.)

 

Groenevogels 2018 naar vogelopvangcentra de Vogelklas & de Houtsnip

/in , , , , , /door

Wethouder Wijbenga heeft dinsdagavond 11 december de GroeneVogel Rotterdamse vrijwilligersprijzen uitgereikt aan zowel de vogelopvang de Houtsnip als de Vogelklas Karel Schot voor hun inzet bij de olieramp juni dit jaar in de Rotterdamse haven.

De wethouder sprak zijn grote waardering uit voor alle vrijwilligers die zich hebben ingezet bij het schoon maken van de met olie besmeurde watervogels. Beide vogelopvangcentra hadden hierin een belangrijke coördinerende rol, aldus de wethouder.

De GroeneVogel vrijwilligersprijzen werden dinsdagavond uitgereikt tijdens de Groeneconferentie van het Rotterdams Milieucentrum in BAR (het Schieblock). De groene prijs wordt al 14 jaar uitgereikt. De prijs bestaat uit een kuntwerk van beeldend kunstenaar Jan Meijer en een geldbedrag van €1000 t.b.v. de winnende vrijwilligersorganisatie.

GROENEPLUIM
De GroenePluim prijs voor de groenste overheidsdienaar van het jaar ging dit jaar naar de programamamanager van het mulltifunctionele dakenprogramma van de gemeente Rotterdam: Paul van Roosmalen.

Hieronder de juryrapporten in pdf.:
Juryrapport.GROENEVOGEL.2018
PaulvanRoosmalen.2018

Klik HIER <<< voor een overzicht van 14 jaar GroeneVogels en 13 jaar GroenePluimen …

Column van Inge Janse ‘Waterschappen: je weet maar nooit’

/in , , , , , /door

Inge Janse (Vers Beton) las 11 december 2018 tijdens de Groeneconferentie ‘water en de stad’  van het Rotterdams Milieucentrum weer zijn jaarlijkse column. Geheel in het teken van het thema van de conferentie over de waterschappen en de komende waterschapsverkiezingen. Na de column werd het ‘grote waterschapsdebat’ gehouden met de lijsttrekkers van WaterNatuurlijk, de Algemene Waterschaps Partij, VVD en CDA voor het Hoogheemraadschap Schieland en de Krimpenerwaard en Wouter Joosten (vertegenwoordiger Natuurterreinen in het algemeen bestuur van het Hoogheemraadschap).

“Lieve, lieve deelnemers aan Het Grote Waterschapsdebat
Lieve, lieve, lieve deelnemers.
Lieve deelnemers!
Wat fijn dat jullie er zijn!
Ik zeg dat tegen jullie uit barre armoede. Want als ik het niet zeg, dan zegt niemand het. Want ja. Het grote waterschapsdebat.
Ik zeg het maar zoals het is: niemand houdt van jullie.
Niemand.En het is niet eens dat Rotterdammers een hekel aan jullie hebben. Was het maar zo’n feest. Dan hadden ze er tenminste een mening over.
Nee, Rotterdammers boeit het gewoon niets, die waterschappen.

Dat is al tragisch zat. Maar jullie leggen je er nog bij neer ook! Want niemand, maar dan ook niemand zal ooit begrijpen waarom hij moet stemmen voor de waterschappen. Wie de sites van de deelnemers bekijkt, krijgt het gevoel in een Chinees restaurant beland te zijn geraakt, waar de menukaart enkel in het Mandarijn beschikbaar is. Dat je keuze eten oplevert, dat staat vast. Maar hoe dat eten van elkaar verschilt, en waarom, dat zal niemand ooit begrijpen.
Dat gebrek aan identiteit begint al bij de a-politieke partijen die meedoen.
Water Natuurlijk meldt op de website zich te onderscheiden door ‘onze inzet voor natuur, landschap en recreatie’. De partij schrijft: “Water Natuurlijk zoekt altijd naar een goede balans tussen veilig, mooi, gezond en betaalbaar water.” Hoe is dat onderscheidend? Dat wil toch iedereen? Gratis geld erbij, en we zijn rond. Bovendien belooft één van de concurrenten, De Algemene Waterschapspartij, zo ongeveer precies hetzelfde. “Als AWP streven we naar droge voeten en het voorkomen van overlast en het beperken van de financiële lasten.”
Ja, het zou ook heel opvallend zijn als AWP streeft naar zeiknatte poten, het aanjagen van massale chaos en maximaliseren van nepotistische zelfverrijking.

Bij de politieke deelnemers is het niets beter. Sterker nog: daar zijn de lethargie en inwisselbaarheid nóg erger.
Neem de VVD. Nee, een programma heeft zij niet voor de waterschappen, maar wel een Twitteraccount, dat alleen al sinds 2016 niet meer is bijgewerkt. Zolang is er blijkbaar al niets meer te zeggen over het belang van het waterschap.

Het CDA doet het iets beter: er is namelijk na veel gezoek op internet een lijsttrekker te vinden! Dorenda Gerts, wethouder in Waddinxveen, gaat de boot trekken. Maar ook zij komt niet verder dan enkele gemeenplaatsen, zoals “Water en waterveiligheid, waterkwaliteit en kwantiteit zijn belangrijk.” en “Ik sta daarbij voor zorgvuldig omgaan met de waterschapsbelastingen.” Heel knap hoor, Dorenda. Dat zal pittige debatten opleveren, opkomen voor veiligheid, kwaliteit en financiën!

Bij mijn zoektocht naar de laatste van de vijf partijen die vanavond aanwezig zijn, de PvdA, moest ik zowaar bijna huilen, zo zielig vond ik het. Nu hebben de socialisten het al niet makkelijk, maar zó weinig ambitie, zó weinig levensvreugde, dat was nieuw voor me. De PvdA communiceert via een Facebookpagina. Op zich prima, Jesse Klaver is er groot mee geworden. Maar er straalt zo weinig ambitie vanaf, dat zelfs de schrijver van het laatste bericht, uit 2015, van te voren de moed opgaf. Hij meldde iets over kwijtschelding, waarvan weet niemand, en dat doet er ook niet toe, blijkt uit de laatste woorden van zijn bericht. “Helaas kunnen wij hier als PvdA waarschijnlijk niet veel aan doen, omdat wij niet in het college zitten. Toch gaan we het proberen. Je weet maar nooit.”

Die laatste zin vat de maatschappelijke liefde voor jullie, de deelnemers aan het Grote Waterschapsdebat, prachtig samen. Ooit noemde onze overheid de verkiezingen voor Europa ‘best wel belangrijk’. Mijn suggestie voor jullie slogan: Stemmen op Waterschappen. Je weet maar nooit.

Maar, en laat dit heel duidelijk zijn: ik ben niet teleurgesteld in jullie. Verre van. Jullie zijn gewoon veroordeeld tot een onderwerp dat heel belangrijk is, maar waar weinig onderscheidend vermogen voor bestaat. Niemand die de grap ‘willen jullie meer of minder water? dan gaan we dat regelen’ maakt. Niemand die voorstelt om een muur om Nederland te bouwen zodat water uit Syrië ons land niet meer in kan komen. Niemand die vindt dat er meer plassen en sloten moeten komen voor water met een middeninkomen. Geen ven of sloot die een geel hesje aantrekt uit onvrede met jullie beleid. Jullie zijn het allemaal met elkaar eens: Nederland moet niet overstromen, water moet schoon zijn, en dat alles moet de burgers geen dertiende maand kosten. 

Toch?

Ik weet het ook eigenlijk niet. En dat is gelijk het probleem. Niemand weet het! Jullie partner en kinderen daargelaten (en zelfs daar betwijfel ik het van), weet niemand waar jullie voor staan.

Daarom dit pleidooi: zwem uit je schulp. Jullie zijn groter, slimmer en belangrijker dan ‘Waterschappen: je weet maar nooit’ of ‘Waterschappen: best wel belangrijk’. Mij part steken jullie collectief de dijken door, om je punt voor eens en altijd te maken dat het maar eens afgelopen moet zijn met die lethargie rondom waterveiligheid.

Doe dus ons, de Rotterdammers, en daarmee jezelf een groot plezier, en maak duidelijk wat er op het spel staat. Geef ons iets te kiezen. Neem ons serieus. Misschien, heel misschien, nemen we jullie dan ook ooit serieus. Je weet maar nooit.

Dank u wel.”

Aquaduct010 een prachtig plan voor de Hofbogen

/in , , , , , , , /door

Het Aquaduct010 is het plan voor de Rotterdamse Hofbogen van de Urbanisten. Dirk van Peijpe presenteerde enthousiast het uitzonderlijke plan tijdens de Groeneconferentie op 11 december die geheel in het teken stond van ‘water en de stad’.

Wat de toekomst brengen zal voor het langste gebouw van Nederland (1,9 kilometer) ‘de Hofbogen’ in Rotterdam Noord is nog zeer onzeker. De bogen staan momenteel in de verkoop. Maar de Urbanisten (de ontwikkelaars van o.a. het Waterplein) hebben een plan gereed. In opdracht van Watersensitive en de gemeente Rotterdam ontwikkeld. Het voormalige treinviaduct wordt een soort Rotterdamse variant van de wereldberoemde Highline in New York maar dan met een belangrijke waterbergende – en waterzuiverende functie.

Tuin op hoogte
Het dak van de bogen wordt een tuin, wandelroute en waterberging en – zuivering in een, aldus van Peijpe. Met diverse functies voor de huurders van de bogen. Zo kan de bierbrouwer straks gaan brouwen met gezuiverd regenwater en kunnen de kinderen van het kinderdagverblijf spelen in hun spannende waterspeeltuin op eigen dak en krijgt het geplande badhuis een dak met buitenbaden. Ook een wijkwasserette kan z’n water betrekken van het aquaduct. Er zijn in het plan zelfs enkele duurzame woningen aan het viaduct ‘geplakt’ met daktuin. Het belangrijkste is dat het aquaduct allerlei groene plekken met elkaar gaat verbinden in Rotterdam-noord, aldus Van Peijpe, zoals het Luchtpark met het Ammersooiseplein, Park Berkelselaan en het Eudokiaplein, het Ammersooiseplein met het Gordelpad (Noorderkanaal) aan het noordelijkste puntje …

Singelplan
Het nieuwe Aquaduct010 zal door haar ‘waterfunctie’ ook gaan bijdragen aan de klimaatbestendigheid van Rotterdam. Dirk van Peijpe wijst hierbij naar het Rotterdamse singelplan van rond 1900. Ook dit plan leverde een belangrijke bijdrage aan de stad, zowel qua hygiëne, nieuwe groene openbare ruimte en de vastgoedontwikkeling. ‘Ook het Aquaduct010 kan belangrijk worden voor de ontwikkeling van het gebied’, aldus van Peijpe.

Waterzuivering
Het Aquaduct010 zorgt voor (extra) piekwaterberging die zo hard nodig i.v.m. de klimaatadaptatieplannen van de stad, maar ook voor zuivering van regenwater dat weer als grondstof gebruikt kan worden. Water van zowel het waterplein (of straks de waterpleinen), de groene – en slimme daken en uit de openbare ruimte kunnen worden opgeslagen en gezuiverd op het aquaduct en vervolgens weer circulair gebruikt. ‘Het Auaquct wordt hierdoor een waterzuiverend landschap en levancier van schoon water‘, stelt de Urbanist.

Wel even afwachten wie straks de nieuwe eigenaar wordt van de Hofbogen en of deze het Aquaduct010 zal omarmen …

De hele presentatie van het plan van de Urbanisten:
Aquaduct010.Urbanisten.2018

Groenevogelprijzen en de groenepluimen door de jaren heen …

/in , , , , , /door

Dinsdagavond 11 december wordt tijdens de Groeneconferentie in “BAR” weer de Groenevogel en de Groenpluim uitgereikt. De vogel werd in 2004 voor het eerst uitgereikt. Vorig jaar ging de Groene Vogel de prijs voor de groenste vrijwilliger(s) van het jaar naar de mensen van de (actiegroep) Rotterdams Klimaat Initiatief.

De Groenevogel wil erkenning geven aan Rotterdammers die zich inzetten voor groen, duurzaamheid en het milieu. De Groene Pluim is een prijs voor de groenste ‘overheidsdienaar’. De prijs ging vorig jaar (2015) naar burgemeester Aboutaleb vanwege zijn scherpe houding in het klimaatdebat (zie onderaan voor alle Groenevogels en Groenepluimen). KIO-4174

Vogels
De Groene Vogel vrijwilligersprijs wordt al sinds 2004 uitgereikt. De eerste vogel werd door loco-burgemeester Lucas Bolius overhandigd aan Piet Rensen van Vogelopvang de Houtsnip in Hoek van Holland. De prijs ging in 2005 naar een zeer actieve Hoogvlieter namelijke: Jeanne van der Velden voorzitter van de Bomenridders. In 2006 naar Willemien Troelstra van de lokale afdeling van Milieudefensie en in 2007 werden in een volle Steigerkerk 22 kleine groene vogeltjes uitgereikt aan 22 enthousiaste jongeren, allemaal vrijwilligers een cursus Milieuvoorlichter bij het Milieucentrum hadden gevolgd en voorlichten gingen geven op voortgezet – en beroepsonderwijs. 

Gierzwaluw …

IMG_5524Gierzwaluwvoorvechtster Yolanda Folmer ontving de vrijwilligersprijs in 2008 uit handen van de Kralingse deelgemeentevoorzitter. De oprichtster van de Rotterdamse gierzwaluwenwerkgroep had dat jaar nog een complete gierzwaluwkolonie in de wijk Kralingen kunnen redden door Jan en alleman te bewegen tot actie. De grondlegster van de nu zo zeer succesvolle “Rotterdamse Oogstmarkt” Nicole Hoven mocht de vogel in 2009 in ontvangst nemen. In 2010 was Jan Ochtman aan de beurt om de prijs in ontvangst te nemen. Jan is (nog steeds) de voorzitter van de stichting de Vlinderstrik en voorvechter voor het behoud van dit bijzondere stukje natuur aan de Noordrand. Jan de Haas was tot 2011 de actieve voorzitter van het Rotterdams Parkenoverleg. Bij zijn afscheid kreeg hij de vogel uit handen van wethouder Alexandra van Huffelen en niet alleen voor zijn vrijwilligerswerk voor de parken maar ook omdat hij belangeloos Studio Hergebruik had opgericht en uitgebouwd tot een zeer populaire winkel met hergebruikkunst aan de Coolsingel. In 2012 was het weer een hele groep die (kleine) vogels in ontvangst mocht nemen: de milieucoaches die in de Rotterdamse wijken voorlichting geven over energiebesparing en duurzaamheid.

Filmpje Milieucoaches, de Groenevogels in 2012
  Nog meer vogels …
De (mede)oprichtster van energiecoöperatie Blijstroom Arianne Lelyveld mocht de Groene Vogel in 2013 in ontvangst nemen en in 2014 kwam wethouder Joost Eerdmans de vogel uitreiken aan de vrijwilligers van de Voedseltuin en zoals al gezegd in 2015 ging de vogel naar de vrijwilligers van de Carnissetuin en in 2016 naar Lex Stello van de VVE De Delft en Jaap Faber voorzitter van Huurdersvereniging IJsselmonde.

Jan Meijer
Beeldend kunstenaar Jan Meijer maakt de Groene Vogel als sinds 2004. Een kunstwerkje gemaakt van een boomstronk of tak in de vorm van een vreemde vogel. Naast dit natuurlijke kunstwerkje ontvangen de prijswinnaars ook nog een geldbedrag.  

Overzicht van de GroeneVogels 2004 – 2017: 
2004: Piet Rensen, oprichter, vrijwilliger Vogelopvang de Houtsnip
2005: Jeanne van der Velden, vrijwilliger, voorzitter de Bomenridders
2006: Willemien Troelstra, voorzitter en vrijwilliger Milieudefensie afdeling Rotterdam
2007: 22 jongeren Milieuvoorlichters
2008: Yolanda Folmer, voorvechtster voor de gierzwaluwen, gierzwaluwwerkgroep
2009: Nicole Hooven, initiatiefneemster Rotterdamse Oogst festival en markt KIO-4204
2010: Jan Ochtman, voorzitter Stichting de Vlinderstrik
2011: Jan de Haas, oprichter studio Hergebruik en voorzitter Rotterdamse Parkenoverleg
2012: Alle (vrijwilliger) milieucoaches van “opZuinig”
2013: Arianne Lelyveld, oprichtster energiecoöperatie Blijstroom
2014: Vrijwilligers Voedseltuin in Rotterdam
2015: Vrijwilligers Carnissetuin
2016: Lex Stello VVE De Schie & Jaap Faber van huurdersvereniging IJsselmonde
2017: Vrijwilligers van het Rotterdams Klimaat Initiatief.

Bijzondere groene ere-vogels:
2009: Ton Dorrestein, directeur Blijdorp
2009: Frans van der Steen, directeur Haags Milieucentrum
2013: Emile van Rinsum, directeur Rotterdams Milieucentrum

Overzicht van de Groene Pluimen 2005 – 2017
2005: Jos van de Vondervoort, bomenspecialist van de gemeente Rotterdam
2006: Ton Vermie, ambtenaar achter de overstap van bio-brandstoffen voor het gemeentelijk wagenpark.
2007: Mark Harbers, wethouder milieu (college van B&W tbv. de klimaatambities)
2008: Jan Fischer, ambtenaar Gemeentewerken trekker Groenjaar 2008
2009: Arno Struik en Peter Holswilder Gemeentewerken, duurzame verlichting
2010: Alexandra van Huffelen, wethouder Duurzaamheid 
2011: Jan Rotmans, professor transitiekunde Erasmus Universiteit
2012: Tom van Wanum, schooltuinmeester NME Rotterdam
2013: Niels de Zwarte, stadsecoloog, bureau Stadsnatuur
2014: Remmert Koch groenbeheerder, Stadsbeheer Rotterdam 
2015: Kees van Oorschot, “stadslandbouwambtenaar” bij de gemeente Rotterdam
2016: Wethouder Pex Langenberg
2017: Burgemeester Aboutaleb

KIO-3456 IMG_5649 

Parkenmaand afgesloten met conferentie Groen van de toekomst

/in , , /door

Met de conferentie ‘Groen van de toekomst‘ werd 29 september de Rotterdamse Parkenmaand afgesloten. Groenaannemers, groene-organisaties, welzijns – en bewonersorganisaties, zelfbeheerders en (andere) Rotterdammers met een ‘groen hart’ gingen met elkaar in gesprek over hoe Rotterdam het groenonderhoud in de toekomst beter en slimmer kan uitvoeren?

De conferentie vond plaats onder en op de Hofbogen en het nieuwe ‘Luchtpark’. Wethouder Wijbenga (van buitenruimte) opende de conferentie.

Bert Wijbenga
De conferentie werd geopend door wethouder buitenruimte Bert Wijbenga. Hij gaf een toelichting op de groende ambities van het Rotterdamse College. De komende vier jaar wil het college de stad vergroenen met 200.000 m2 terwijl er ook een flinke bouwopgave ligt. Er wordt onder meer ingezet op de aanleg van rivierparken, het realiseren van ecologische verbindingen, meer groene daken en het verruilen van verharding voor groen.

Kees Moeliker
Kees Moeliker, directeur van het Natuurhistorisch Museum Rotterdam inspireerde de deelnemers met een column. Hij stond stil bij de ‘de mens’ in het Rotterdamse groen en stadsnatuur. Wat doen ze er, waar komen ze en waarom? De televisieserie ‘Rotterdammers in het Groen‘ van RTV-Rijnmond geeft antwoord op deze vragen: Kees fietst door de stad en praat met Rotterdammers in het groen. Na vijf afleveringen is duidelijk, dat bestaande parken en andere groenvoorzieningen steeds intensiever gebruikt worden. Het Rotterdamse groen en de stadsnatuur worden omarmd door Rotterdammers. Maar waar ligt de grens van wat wel en wat niet kan? Hoe zijn mens en natuur in evenwicht in de stad? Deze conferentie heet ‘Groen van de toekomst’. Kees zegt in zijn column: ‘Groen heeft de toekomst’. Lees de colunm HIER <<<

Workshops
In vijf workshops spraken de aanwezigen over de uitdagingen in het groenbeheer in Rotterdam.

    • aanbesteden van de toekomst: Er is veel te winnen en mogelijk in de samenwerking tussen initiatieven uit de buurt en groenaannemers. Wederzijds vertrouwen is daarbij belangrijk. Ruimte voor het leveren van kwaliteit moet behouden blijven daar wordt door alle partijen meer ruimte voor gewenst) en ook het toezicht daarop kan verbeterd worden … “waarom de buurt geen toezicht laten houden”.
    • participatie: Bij participatie werd duidelijk dat in een volgende aanbesteding van het groenonderhoud aandacht moet zijn voor maatwerk per gebied. Zodat er beter wordt aangesloten met de onderhoudsactiviteiten bij de vragen uit de wijken. Momenteel wordt er veel gestuurd op resultaten zoals hoe vaak er wordt gemaaid en hoe vaak er wordt geschoffeld. Met participatie worden andere waarden belangrijker zoals samenwerken, gezondheid en buurtverantwoordelijkheid. Meet juist die inspanning en niet alleen het resultaat. 
    • resilience & groenonderhoud: Belangrijkste leerpunt bij de workshop resilience is dat je van groen goud kunt maken. Dit betekent dat groenafval van de een, grondstof is voor de ander. Zo zou je vraag en aanbod van planten via social media kunnen koppelen, een soort GroenisGoud marktplaats. Het vergroenen van de stad is ook belangrijk bij de wateropgave van de stad. Dat draagt bij aan een weerbare, veerkrachtige stad. Als er meer gebouwd wordt, is ook aandacht nodig voor groen in de buurt. 
    • samenwerking: Bij deze workshop is stil gestaan welke partijen allemaal betrokken zijn bij het groenonderhoud. De partijen zijn in beeld gebracht en hoe deze zich verhouden tot elkaar en het groenonderhoud.
    • insectenvriendelijk beheer:  De deelnemers aan de workshop hebben in totaal 23 maatregelen op een rij gezet, die kunnen bijdragen aan een insectenbewust beheer. Daarnaast ook 8 belemmeringen. De top 2 aanbevelingen waren: 1) Zorg voor bewustwording en draagvlak bij alle betrokken partijen en geef uitleg over beheer en resultaten hiervan, 2) Kennis & Maatwerk bij Opdrachtgever & Opdrachtnemer.

Het was een inspirerende middag. >>> HIER <<< het completere verslag van de conferentie.