De Groeneconferentie 2019 in Arminius op video

Korte video impressies van de 15de Groeneconferentie op woensdag 18 december in debatcentrum Arminius.

Met de sprekers Niels de Zwarte van het Natuurhistorisch Museum, Professor Derk Loorbach van Drift, stadsmaker Robbert de Vrieze van Stadslab Luchtkwaliteit en de wethouder duurzaamheid Arno Bonte. De GroeneVogel vrijwilligersprijs werd uitgereikt aan de Roze Brigade van het Zelfregiehuis in Bospolder Tussendijken, de Groene Pluim voor de groenste overheidsdienaar van het jaar 2019 ging naar wethouder Arno Bonte. Een nieuwe lichting milieucoaches van ‘opZuinig!‘ kreeg hun certificaten. Na de pauze was er debat met het panel, de wethouder en de zaal. De conferentie werd weer geleid door Suzanne Mulder. Zie hieronder de video samenvatting maar ook korte filmpjes van de sprekers en columnist , de uitreiking van de prijzen, de milieucoaches en het debat -.

WALL OF FAME Groenevogels en Groenepluimen

Woensdagavond 18 december wordt tijdens de Groeneconferentie in Arminius weer de Groenevogel vrijwilligersprijs en de Groenpluim uitgereikt. De Groenevogel geeft een extra erkenning aan mensen in de stad die zich hard inzetten voor groen, duurzaamheid en het milieu. De vogel wordt traditiegetrouw uitgereikt door een lid van het college van Burgemeester en Wethouders. De Groenevogel werd in 2004 voor het eerst uitgereikt. De Groenepluim is een prijs voor de groenste ‘overheidsdienaar’ van het jaar en werd in 2005 voor het eerst uitgereikt.

De WALL OF FAME Groenevogels 2004 – 2018: 

2004: Piet Rensen, oprichter, vrijwilliger Vogelopvang de Houtsnip
2005: Jeanne van der Velden, vrijwilliger, voorzitter de Bomenridders
2006: Willemien Troelstra, voorzitter en vrijwilliger Milieudefensie afdeling Rotterdam
2007: 22 jongeren Milieuvoorlichters
2008: Yolanda Folmer, voorvechtster voor de gierzwaluwen, gierzwaluwwerkgroep
2009: Nicole Hooven, initiatiefneemster Rotterdamse Oogst festival en markt
2010: Jan Ochtman, voorzitter Stichting de Vlinderstrik
2011: Jan de Haas, oprichter studio Hergebruik en voorzitter Rotterdamse Parkenoverleg
2012: Alle (vrijwilliger) milieucoaches van “opZuinig
2013: Arianne Lelyveld, oprichtster energiecoöperatie Blijstroom
2014: Vrijwilligers van de Voedseltuin in Rotterdam
2015: Vrijwilligers Carnissetuin
2016 Jaap Faber voorzitter van de huurdersvereniging IJsselmonde en Lex Stello van de VVE Mullerpier
2017 Het team van het Rotterdam Klimaat Initiatief
2018 De vrijwilligers van vogelklas Karel Schot en vogelopvang de Houtsnip 

Bijzondere groene ere-vogels:
2009: Ton Dorrestein, directeur Blijdorp
2009: Frans van der Steen, directeur Haags Milieucentrum
2013: Emile van Rinsum, directeur Rotterdams Milieucentrum

De WALL OF FAME Groenepluimen
2005: Jos van de Vondervoort, bomenspecialist van de gemeente Rotterdam
2006: Ton Vermie, ambtenaar achter de overstap van bio-brandstoffen voor het gemeentelijk wagenpark.
2007: Mark Harbers, wethouder milieu (college van B&W tbv. de klimaatambities)
2008: Jan Fischer, ambtenaar Gemeentewerken trekker Groenjaar 2008
2009Arno Struik en Peter Holswilder Gemeentewerken, duurzame verlichting
2010: Alexandra van Huffelen, wethouder Duurzaamheid 
2011: Jan Rotmans, professor transitiekunde Erasmus Universiteit
2012Tom van Wanum, schooltuinmeester NME Rotterdam
2013: Niels de Zwarte, stadsecoloog, bureau Stadsnatuur
2014: Remmert Koch groenbeheerder, Stadsbeheer Rotterdam 
2015: Kees van Oorschot, “stadslandbouwambtenaar” bij de gemeente Rotterdam
2016: Wethouder Pex Langenberg
2017: Burgemeester Aboutaleb
2018: De Rotterdamse groenedakenambtenaar Paul van Roosmalen 

De Groenevogels
De Groene Vogel vrijwilligersprijs wordt al sinds 2004 uitgereikt. De eerste vogel werd door loco-burgemeester Lucas Bolius overhandigd aan Piet Rensen van Vogelopvang de Houtsnip in Hoek van Holland. De prijs ging in 2005 naar een zeer actieve Hoogvlieter namelijke: Jeanne van der Velden voorzitter van de Bomenridders. In 2006 naar Willemien Troelstra van de lokale afdeling van Milieudefensie en in 2007 werden in een volle Steigerkerk 22 kleine groene vogeltjes uitgereikt aan 22 enthousiaste jongeren, allemaal vrijwilligers een cursus Milieuvoorlichter bij het Milieucentrum hadden gevolgd en voorlichten gingen geven op voortgezet – en beroepsonderwijs. 

Gierzwaluwvoorvechtster Yolanda Folmer ontving de vrijwilligersprijs in 2008. De oprichtster van de Rotterdamse gierzwaluwenwerkgroep had dat jaar nog een complete gierzwaluwkolonie in de wijk Kralingen kunnen redden door Jan en alleman te bewegen tot actie. De grondlegster van de nu zo zeer succesvolle “Rotterdamse OogstmarktNicole Hoven mocht de vogel in 2009 in ontvangst nemen. In 2010 was Jan Ochtman aan de beurt om de prijs in ontvangst te nemen. Jan is (nog steeds) de voorzitter van de stichting de Vlinderstrik en voorvechter voor het behoud van dit bijzondere stukje natuur aan de Noordrand. Jan de Haas was tot 2011 de actieve voorzitter van het Rotterdams Parkenoverleg. Bij zijn afscheid kreeg hij de vogel uit handen van toenmalig wethouder Alexandra van Huffelen en niet alleen voor zijn vrijwilligerswerk voor de parken maar ook omdat hij belangeloos Studio Hergebruik had opgericht en uitgebouwd tot een zeer populaire winkel met hergebruikkunst aan de Coolsingel. In 2012 was het weer een hele groep die (kleine) vogels in ontvangst mocht nemen: de milieucoaches die in de Rotterdamse wijken voorlichting geven over energiebesparing en duurzaamheid.

De (mede)oprichtster van energiecoöperatie Blijstroom Arianne Lelyveld mocht de Groene Vogel in 2013 in ontvangst nemen en in 2014 kwam wethouder Joost Eerdmans de vogel uitreiken aan de vrijwilligers van de Voedseltuin en zoals al gezegd. In 2015 ging de vogel naar de vrijwilligers van de Carnissetuin. Jaap Faber, de voorzitter van de huurdersvereniging IJsselmonde en voorzitter Lex Stello van de VVE Mullerpier kregen de vogel in 2016 vanwege hun enorme inspanning om de huur – en VVE-complexen te verduurzamen. Het (jonge) vrijwilligersteam van het Rotterdams Klimaat Initiatief ontving de Groenevogel in 2017 tijdens het ‘Kolendebat’. Vorig jaar mochten de vrijwilligers van Vogelopvang Karel Schot en De Houtsnip de prijs in ontvangst nemen. Zij kregen hem uit handen van wethouder Bert Wijbenga

Jan Meijer
Beeldend kunstenaar Jan Meijer maakt de Groenevogel als sinds 2004. Een kunstwerkje gemaakt van een boomstronk of tak in de vorm van een vreemde vogel. Naast dit natuurlijke kunstwerkje ontvangen de winnaars van de vogel ook nog een geldbedrag.

Groeneconferentie over Rotterdam in de toekomst | 18 december

Tijdens de 15de Groeneconferentie gaan we op zoek naar visie. Visie op groen, natuur en het verkeer in Rotterdam. Er zijn veel plannen voor groene boulevards, vele hectaren extra groen en andere vormen van mobiliteit. Maar is er samenhang? Zit er een visie achter deze plannen? Hoe ziet Rotterdam er in de toekomst uit?

We praten er over met bewoners, wetenschappers, politici en plannenmakers tijdens de 15de Groeneconferentie in Rotterdam.  Woensdagavond 18 december vanaf 19.30 uur in Arminius, aanmelden via www.groeneconferentie.nl

Presentatie: Suzanne Mulder (RTV Rijnmond).

Met Professor Derk Loorbach (DRIFT, Erasmus Universiteit), stadsecoloog Niels de Zwarte (Bureau Stadsnatuur Natuurhistorisch Museum), Robbert de Vrieze (Groene connectie en Stadslab Luchtkwaliteit), Arno Bonte (wethouder Duurzaamheid), Anke Griffioen, Jeanne Hogenboom (coalitie Gezond Verkeer & B.O.O.G. Bewoners- en Ontwikkelings Organisatie ‘s-Gravendijkwal).

Columnist: Inge Janse.

Uitreiking: Groenevogel vrijwilligersprijs en de groene pluim voor de groenste overheidsdienaar van 2019.

 

 

De Rotterdamse Parkenmaand 2019 is afgetrapt!

Zondag 1 september werd de 7de Rotterdamse Parkenmaand officieel afgetrapt door wethouder buitenruimte Bert Wijbenga in Het Park bij de Euromast nadat Kees Moeliker (directeur Natuurhistorisch Museum) de groenrede(n) had uitgesproken. De aftrap werd omlijst door theater Ruut van Hooft met ‘de Wereldwachter’, Company with balls, het Orikadabra theater en de Kleurbende. Muzikaal omlijst door de Catscratchers!

Parkenmaand
In de Parkenmaand in september worden ruim honderd activiteiten georganiseerd in de Rotterdamse Parken. Van wandelingen, workshops tot dans en muziek. Door boswachters, parkbeheerders maar ook door veel vrijwilligers die actief zijn voor het beheer en behoud van groen in de stad.Meer informatie over de Parkenmaand op www.parkenmaand.nl.

Groenrede(n) 2019 van Kees Moeliker: “De stad is ook natuur”

De jaarlijkse groenrede(n): “De stad is ook natuur“. Uitgesproken door Kees Moeliker (directeur Natuurhistorisch Museum Rotterdam) bij de aftrap van de Rotterdamse Parkenmaand 2019 op 1 september jongstleden in Het Park.

Dames en heren, als u het treft en er ook een beetje oog en oor voor heeft, ziet en hoort u hier vandaag, 1 september 2019, hoog in de bomen van Het Park de bonte vliegenvanger. Laag bij de grond fladderen distelvlinder, bont zandoogje en gehakkelde aurelia. Hier bieden oude bomen nestgelegenheid aan blauwe reiger, boomklever en bosuil. De vijvers zitten vol zoetwatermosselen. Tongvarens vormen sporen en de muurleeuwenbek bloeit. De biodiversiteit van dit stadspark is groot, en dat geldt ook voor de verscheidenheid aan dieren en planten binnen de gemeentegrenzen van Rotterdam. Mijn collega’s van Bureau Stadsnatuur houden de stand nauwgezet bij: de teller staat momenteel op 1092 soorten dag- en (vooral) nachtvlinders, 925 soorten hogere planten, 352 soorten vogels, 264 soorten vliegen, 165 soorten mossen, 119 soorten bijen en hommels, 53 soorten vissen, 44 soorten zoogdieren, 40 soorten libellen, 24 soorten sprinkhanen, 11 soorten amfibieën en reptielen, en nu ben ik nog niet eens halverwege de lijst die nog steeds groeit. Onlangs werd er hier vlakbij, in de daktuin van het Erasmus MC, nog een nieuwe insectensoort voor Nederland ontdekt: een nog geen vier millimeter grote schildwesp. Gisteren werden er in het kader van de landelijke Nachtvlindernacht motten gevangen in het Essenburgpark – dat leverde de loeizeldzame Sint-Janskruiduil op.

Rotterdam dankt die rijke biodiversiteit aan een aantal factoren. Steden zijn net een tikje warmer dan het buitengebied, en dat help sowieso. We hebben hier het havengebied dat zich uitstrekt tot de Maasvlakte en Hoek van Holland, en onze stad heeft relatief veel en vooral grote parken. Samen met sloten, vijvers, binnentuinen, groene daken, wegbermen en andere micro-leefgebiedjes maken die onze stad tot een plek die de mens deelt met een grote verscheidenheid aan dieren en planten.

Wat hebben wij – stadsmensen – aan al dat natuurschoon? Bijna anderhalve eeuw geleden verkoos de schrijver George Gissing (1857-1903) het stadse leven in Londen voor dat op het Engelse platteland omdat – ik citeer – ‘parken niets anders zijn dan straatstenen verhuld onder een laagje gras’. Dat is nu wel even anders. Toen ik vorig jaar voor RTV-Rijnmond mocht meewerken aan de televisieserie ‘Rotterdammers in het Groen’ ben ik op prachtige groene plekken geweest. Hippe dakakkers, verborgen stadstuintjes, braakliggende terreinen, volkstuinen, zelfs een verlaten treinspoor dat als onderdeel van ‘de Groene Connectie’ door een heuse stadsjungle voert. Met overal enthousiaste mensen die er van genieten en er ook letterlijk zelf wat van maken. Ik heb gezien en ervaren hoe mijn stadsgenoten parken en tuinen op verschillende manieren omarmen als een natuurlijk verlengstuk van hun leefgebied.

Stadsnatuur is onmisbaar, voor iedereen. Stadsparken scharen zich onder de eerste levensbehoeften, en in vergelijking met betonwoestijnen hebben groene steden voordelen op het gebied van economie, gezondheid, welbevinden en (ecologische) veerkracht.

Een groene stad is (financieel) rijker en heeft een gunstig vestigingsklimaat, maar in dat economische voordeel schuilt een gevaarlijke paradox. Grond- en huizenprijzen nabij stadsparken zijn 10 tot 20% hoger dan elders in de stad en daardoor is de druk om in of bij parken te bouwen groot. Een stad die dat toelaat, snijdt zichzelf en haar bewoners in een levensader.

Het besef dat natuur goed voor de gezondheid is, kent een lange geschiedenis maar kreeg in de jaren tachtig van de vorige eeuw vleugels toen bleek dat patiënten die na een galblaasoperatie uitkeken op groen, sneller genezen dan zieken met dezelfde kwaal die vanuit hun bed slechts uitzicht hadden op een blinde ziekenhuismuur. Het Erasmus MC heeft de nieuwe daktuin echt niet alleen voor die schildwesp aangelegd. Wetenschappelijk onderzoek bewijst ook dat stadsmensen die een flinke portie buurtnatuur tot zich kunnen nemen, geestelijk en lichamelijk gezonder zijn dan mensen die dat moeten missen. Ziektecijfers zijn aanmerkelijk lager in groenere stadsdelen. Lagere niveaus van depressie, angst en stress blijken geassocieerd met het aantal vogels dat mensen in hun omgeving kunnen zien. Het horen van vogelzang doet daar nog een schepje bovenop: het is rustgevender dan het geluid van kabbelend water en het zachtjes tikken van regen. Zelfs het voeren van vogels levert een heilzame klik tussen mens en natuur.

Groen in steden zorgt ook voor een verhoogd gevoel van veiligheid, en parken zorgen voor sociale cohesie en -mobiliteit. Ook families uit Hillegersberg barbecueën, ondanks de beschikbaarheid van een riante eigen tuin, voor de sfeer en gezelligheid in het Vroesenpark.

Parken verhogen ook de ecologische waarde, de veerkracht en de duurzaamheid van steden. De eerder genoemde rijke biodiversiteit is ook op zich zelf al dikke winst, zeker ook omdat de natuurwaarden van het agrarische buitengebied achteruit hollen. De stad is een biotoop met eigen natuurwaarden. Op het gebied van veerkracht en duurzaamheid is berekend dat de 2,4 miljoen bomen die in het centrum van Beijing groeien, jaarlijks bijna 1.300 ton fijnstof wegvangen. In Chicago heeft één boom alleen al om die zuiverende werking een fictief prijskaartje van dik 400 dollar. Parken absorberen water dat anders voor overstromingen kan zorgen, en de temperatuur is er 1 tot 4 graden lager dan elders in steden. Wie heeft er in de afgelopen zomer geen verkoeling gezocht in een park?

Het is al met al logisch dat steeds meer mensen van stadsparken gebruik maken, en dat is goed. Maar hoe ver ga je met festivals en andere invasieve activiteiten in openbaar groen? De draagkracht van een park verschilt wezenlijk van die van een asfaltvlakte. De grens die gesteld moet worden, moet mensen de kans geven van het stadsgroen te genieten zonder uit het oog te verliezen dat juist het planten- en dierenleven de aantrekkelijkheid van parken bepaalt. Dat (natuur)besef moet bij parkbeheerders, festivalorganisatoren en -bezoekers dieper wortelen.

Rotterdam heeft nog geen duidelijk en breed gedragen ecologisch beleid voor de buitenruimte. Daar zou vol op ingezet moeten worden, want het toepassen van ecologische kennis in de stedelijke omgeving komt niet alleen plant en dier maar juist ook stadsmensen ten goede. Daarom alvast zes aanbevelingen:

(1) Maak groene verbindingen tussen parken, ook met het buitengebied;
(2) Koester braakliggende terreinen – dat zijn broedkamers van biodiversiteit;
(3) Laat eens wat groeien, maai met mate en bewust;
(4) Zorg niet alleen voor groen, maar ook voor kleur – wilde bloemen zijn onmisbaar voor insecten en fleuren mensen op;
(5) Betrek burgers bij aanleg en beheer van parken en tuinen – kennis en enthousiasme zijn onbetaalbaar;
(6) Bouw natuurinclusief – zodanig dat een bouwwerk bijdraagt aan de lokale biodiversiteit en natuurwaarden.

Tenslotte en bovenal, dames en heren, benadruk ik dat er niets, maar dan ook niets van bestaande parken afgeknabbeld mag worden voor woningbouw of wat dan ook .’

Rotterdam – 1 september 2019

Kees Moeliker
Directeur Natuurhistorisch Museum Rotterdam

September = Rotterdamse Parkenmaand

 

September is weer de Rotterdamse Parkenmaand voor de zevende keer. In vele Rotterdamse stads – en wijkparken worden wandelingen, tochten, concerten en workshops georganiseerd. Het complete programma is te bekijken op www.parkenmaand.nl

Zondag 1 september trapt wethouder Bert Wijbenga (van de buitenruimte) de parkenmaand af in ‘Het Park’ (bij parkcafé de Parqiet) nadat directeur Natuurhistorisch Museum Kees Moeliker de jaarlijkse groenrede(n) heeft uitgesproken. Bij de Kleurbende van het Volkstheater kunnen kinderen (van 4 t/m 10) dan terecht om hun droompark te schilderen en er is theater en muziek. Vanaf 1 uur.

Wandelingen

Er worden flink wat wandelingen georganiseerd. Zo organiseren de Rotterdamse boswachter vier wandelingen in het Kralingse Bos, Zuiderpark, Eiland van Brienenoord en het Schiebroekse park. Net als vorig jaar zijn er iedere zondag in september bomenwandelingen langs de Heemraadssingel en twee mooie historische bomenwandelingen in Het Park bij de Euromast op 1 en 29 september. De gebroeders Groen (bekend van Vroege Vogels en Open Rotterdam TV) gaan op 14 september op expeditie door het Zuiderpark en je kunt mee met de IVN natuurgidsen op 4 september op struintocht op zowel de Landtong Rozenburg en door het Kralingse Bos op 29 september de laatste dag van de Parkenmaand.

Groene workshops

Er zijn ook groene workshops in de parken. Van ‘schilderen in het groen’, wildplukken en  vogelhuisjes maken in het nieuwe Essenburgpark in Rotterdam-west tot ‘oogst uit de tuin’ in de (verborgen) tuin de Bajonet. Op het Dakpark in Delfshaven kun je aan de slag met papiermaken op donderdag 5 september.

Feest in het park

Op 15 september viert het oudste park van Rotterdam de Oude Plantage in de Esch het 250 jarig (!) bestaan tijdens ‘de dag van de oude plantage’ met een feestelijk programma.  Het door bewoners beheerde Hefpark bij de Hefbrug in Feijenoord organiseert ook dit jaar he ‘Hefpark Muziekpark’  met veel talent uit de eigen wijk op 15 september. Je bent het weekend van 21 en 22 september welkom op de herfstfair in het prachtige Trompenburg arboretum en tuinen en ieder weekend zijn er danssalons in het stadspark bij de Laurenskerk.

Meer activiteiten in de Parkenmaand zijn te vinden op www.parkenmaand.nl

De Rotterdamse Parkenmaand wordt georganiseerd door het Rotterdams Milieucentrum op initiatief van het Parkenoverleg en financieel ondersteund door de gemeente Rotterdam, de Nationale Postcodeloterij, Elise Mathilde Fonds en de stichting Droom en Daad.

 

 

Jaarverslag 2018 van het Rotterdams Milieu Centrum

Lees hier het complete jaarverslag van het Rotterdams Milieucentrum – klik op full screen – (onderaan ook te downloaden).

2018 was het jaar dat twee van onze zeer gewaardeerde bestuursleden wegvielen: Huib Poortman en Rob Lathouwers overleden. Beide bestuursleden waren bestuurders van het eerste uur en vertegenwoordigers van onze achterbangroepen in ons stichtingsbestuur: Huib vanuit ROVER en Rob vanuit de ‘groene kant’, het Natuurteam Prins Alexander. Beiden waren uiterst deskundig met een breed contactennetwerk en veel ervaring. We missen Huib en Rob zeer!

Gelukkig konden wij eind 2017 Huib Poortman nog huldigen met een bijzondere GroeneVogel tijdens de Groeneconferentie. Huib was een van de oprichters van Milieudefensie en lang actief in de Fietsersbond en ROVER. Tijdens de deelnemersraad van de stichting Rotterdams Milieucentrum in november 2018 werden drie nieuwe bestuursleden voorgesteld: Jeroen Onck, Cecile Calis en Gerard Lappee. We zijn erg blij met deze versterking!

Angelique
In 2018 verliet Angelique Vandevenne tot onze grote spijt ons team, om te remigreren naar haar geboorteland België. Angelique was de motor achter veel projecten en activiteiten, zoals BroodNodig, Zero Foodwaste, Opzuinig, ze deed de redactie van de Groene Agenda en was in de wijk een door bewoners zeer gewaardeerde docent milieucoach. Ook was Angelique een fantastische evenementenorganisator en organiseerde menig (groene)conferentie, symposia en wijkactiviteit tot in de puntjes. Haar vertrek is een flinke aderlating voor het milieucentrum. Een van de redenen voor haar vertrek was het wegvallen van de subsidiebijdrage voor de milieucoaches (opZuinig), het educatieprogramma op de DakAkker voor de basisschoolkinderen en het niet honoreren van de plannen voor het project Zero Foodwaste Rotterdam.

Digitaal ‘rampjaar’
2018 was voor ons een digitaal ‘rampjaar’, vanwege de gedwongen overstap van het domein rotterdam.nl naar een eigen domein. Sinds de start van het onafhankelijke milieucentrum in 2003 voerden we Rotterdam.nl. Dat was een van de (toenmalige) subsidievoorwaarden. Medio 2018 werden we offline gehaald. Bij een veiligheidsoperatie van de gemeente had men namelijk ontdekt dat onze domeinnaam voor een niet-gemeentelijke dienst of organisatie gebruikt werd. Het resultaat: onze website was maandenlang niet meer vindbaar. Omdat het overleg met de gemeente niet tot een oplossing leidde, stapten we over naar onze eigen domeinnaam en e-mailaccounts via www.rotterdamsmilieucentrum.nl.

opZuinig
Ook de financiering van diverse projecten zat niet mee in 2018. Vooral de mededeling dat de gemeente niet meer verder wilde met de financiering van de milieucoaches van opZuinig was een klap. Dat gold niet alleen voor ons, maar ook voor vele milieucoaches. 10 jaar lang organiseerden het Milieucentrum voor bewoners cursussen milieucoach. Zij organiseerden vervolgens weer voorlichtingsbijeenkomsten in hun eigen netwerk. Ook de bijbehorende jaarlijkse energiecafés en terugkomdagen voor milieucoaches waren leuk om te organiseren. Bovendien maakten we filmpjes met bezuinigingstips voor tv- en internetstation Open Rotterdam. De Besparingsladder van opZuinig werd een landelijke hit en uitgegeven in vele steden, zoals Den Haag en Utrecht. De cursus milieucoach (en de trainerscursus) werd ook gegeven voor de Woonbond.

Dakennie
De toekomst van ons educatieprogramma Dakennie kwam in 2018 ook op de tocht te staan. Ieder jaar ontvangen we zo’n 1300 kinderen op de DakAkker, in een actief educatieprogramma over voedsel, klimaat en groene daken, water en biodiversiteit. Door een eenmalig financiering van Watersensitive en het Hoogheemraadschap kunnen we het programma in het voorjaar 2019 nog aanbieden.

Parkenmaand
De 6de Parkenmaand in 2018 was zeer succesvol, met meer dan 100 activiteiten in de Rotterdamse stads – en wijkparken. Onverwacht succesvol was de opening op het Dakpark in Delfshaven, met de eerste Groenrede(n), uitgesproken door Wim Pijbes. Het was mooi dat de Parkenmaand werd afgesloten met een ‘groensymposium’ die vooral door Stadsbeheer werd georganiseerd. In 2018 ontvingen we € 10.000 van Stadsbeheer voor de Parkenmaand. De Parkenmaand is een nieuw Rotterdams evenement van betekenis geworden, en daarmee zeker voor herhaling vatbaar.

Parkenoverleg
Het Rotterdamse Parkenoverleg blijft groeien. 25 parken worden vertegenwoordigd door actieve bewoners, die een aantal keer per jaar bij elkaar komen om met name kennis uit te wisselen. De drijvende kracht hierachter is Wouter Bauman, samen met voorzitter Marius Huender.

Gezond Verkeer
Een coalitie rond mobiliteit en luchtkwaliteit kreeg in 2018 een naam: de coalitie Gezond Verkeer. Deze coalitie ontstond mede door onze werkconferentie Luchtkwaliteit in 2016 en de al bestaande samenwerking tussen bewonersgroepen, Milieudefensie Rotterdam, ROVER en Fietsersbond. Eind 2018 stelde de coalitie de ‘10x voor gezond verkeer 010’ op, een nieuw 10-puntenplan voor wethouder mobiliteit Judith Bokhove. De coalitie wordt vanuit het Milieucentrum getrokken door Emile van Rinsum, samen met Gerard Lappee.

Slimdak
Op 1 juni 2018 werd het Slimdak feestelijk geopend door wethouder Visser.
Het ‘slimste dak van Nederland’ werd gefinancierd vanuit Citylab010 en deels door het Hoogheemraadschap Schieland en de Krimpennerwaard. Het Slimdak is een innovatieve testsite voor (slimme) groen-blauwe daken. Het dak kwam tot stand vanuit een brede samenwerking met bedrijven, en werd gesponsord door het bedrijfsleven. De projectleiding was in handen van Emile van Rinsum en Wouter Bauman van het Rotterdams Milieucentrum.

DakAkker
De DakAkker bovenop Het Schieblock blijft een gewilde plek. Duizenden bezoekers en ruim 100 excursiegroepen bezochten in 2018 deze grootste dakboerderij van Nederland (en een van de grootste in Europa). De DakAkker wordt beheerd door een groep van 15 vrijwillige dakboeren, ondersteund door Wouter Bauman.
Voor de DakAkker op Het Schieblock is een aparte (beheer)stichting opgericht. De inkomsten van dakverkoop, excursies en evenementen gaan naar deze stichting, maar ook de uitgaven voor het beheer zijn uiteraard voor deze stichting. Een beperkt aantal uren wordt nog vanuit het Milieucentrum ingezet voor de ondersteuning van het vrijwilligersteam en de promotie van deze testsite voor stadslandbouw en waterberging.

In september 2018 is ook van start gegaan met het voorstel om het beheer formeel te regelen in een beheerovereenkomst tussen de stichting DakAkker en de eigenaar van het gebouw, de gemeente Rotterdam. Eind 2018 zat hier helaas nog geen schot in.

Groepenondersteuning
Het Rotterdams Milieucentrum is opgericht ter ondersteuning van groepen die aan de slag gaan met milieu, natuur en duurzaamheid. Ook in 2018 waren er legio contacten met actieve (bewoners)groepen in de stad. Soms was dit contact (zeer) intensief, soms betrof het alleen een kort advies of doorverwijzing. Met name vrijwilligersgroepen kunnen daarnaast een beroep doen op de ‘groepenpot’, waaruit kleine bedragen kunnen worden aangeboden voor campagnes, bijeenkomsten, websites en oprichtingskosten.

Groeneagenda
De Groene Agenda groeide in 2018 vanuit haar website www.groeneagenda.nl verder op sociale media. De groene agenda is ook te vinden op Facebook, Twitter en Instagram. Hierdoor kunnen de groene activiteiten op verschillende media worden bekeken, wat meer bezoekers oplevert voor de aanbieders van de activiteiten.

Groeneconferentie
Het thema van de Groeneconferentie 2018 was water en de waterschapsverkiezingen. Ook werden de groene vogel en de groene pluim uitgereikt, een traditie die we erin houden. Tijdens de Groeneconferentie werd ook het eerste verkiezingsdebat voor de waterschapsverkiezingen georganiseerd. De conferentie was wederom drukbezocht.

Landelijk
Landelijk is het milieucentrum actief rond recycling en statiegeld via het Recycling Netwerk. We overleggen daarom regelmatig met onze collega’s in Den Haag en Amsterdam (van Duurzaam Den Haag en Gezonde Stad) en de landelijke koepel van natuur- en milieufederaties.

Het hele verslag is ook als PDF. te downloaden:

RMC.werkverslag2018.7MB

Komt de operatie Steenbreek ook naar Rotterdam?

Komt operatie Steenbreek ook naar Rotterdam? Geert van Poelgeest (bestuurslid van Steenbreek) kwam er tijdens de Groeneconferentie op 11 december voor pleiten. Wethouder buitenruimte Bert Wijbenga mocht de eerste steenbreek steen lichten en kreeg er een plantje voor terug. Want dat is de bedoeling van operatie Steenbreek! Zoveel mogelijk stenen eruit … en groen erin … in de publieke ruimte maar ook in particuliere tuinen en binnenterreinen. En de wethouder had er wel oren naar … dus dit voorjaar ook ‘stenen eruit, plantjes erin … de wijken en buurten in?’

Met Operatie Steenbreek willen de initiatiefnemers iedereen in Nederland enthousiasmeren om de tuin te vergroenen. Samen kunnen we het verschil maken en zorgen voor een klimaatbestendige, gezonde maar vooral een groene samenleving!

Wat is operatie Steenbreek? Bekijk het filmpje:

Tientallen steden
Tientallen steden als Den Haag, Utrecht, Amersfoort, Leeuwarden, Groningen, Eindhoven en Maastricht en een groot aantal Waterschappen hebben zich al aangesloten bij Steenbreek. Een campagne op initiatief van onder andere ‘Groei en Bloei‘, de Universiteit van Wageningen, het Klimaatverbond en alle Waterschappen.

Den Haag
In Den Haag werd de campagne voortvarend opgepakt door Duurzaam Den Haag. In 2018 hebben bewoners van Den Haag maar liefst 13.691 stenen omgeruild voor gratis planten tijdens acties in de buurt! Maar ook Haagse bedrijven en scholen deden mee. Duurzaam Den Haag hielp met het ontwerpen van de tuinen, het afvoeren van de tegels, het betrekken van de buurt en de levering van de (gratis) plantjes.

 

Aquaduct010 een prachtig plan voor de Hofbogen

Het Aquaduct010 is het plan voor de Rotterdamse Hofbogen van de Urbanisten. Dirk van Peijpe presenteerde enthousiast het uitzonderlijke plan tijdens de Groeneconferentie op 11 december die geheel in het teken stond van ‘water en de stad’.

Wat de toekomst brengen zal voor het langste gebouw van Nederland (1,9 kilometer) ‘de Hofbogen’ in Rotterdam Noord is nog zeer onzeker. De bogen staan momenteel in de verkoop. Maar de Urbanisten (de ontwikkelaars van o.a. het Waterplein) hebben een plan gereed. In opdracht van Watersensitive en de gemeente Rotterdam ontwikkeld. Het voormalige treinviaduct wordt een soort Rotterdamse variant van de wereldberoemde Highline in New York maar dan met een belangrijke waterbergende – en waterzuiverende functie.

Tuin op hoogte
Het dak van de bogen wordt een tuin, wandelroute en waterberging en – zuivering in een, aldus van Peijpe. Met diverse functies voor de huurders van de bogen. Zo kan de bierbrouwer straks gaan brouwen met gezuiverd regenwater en kunnen de kinderen van het kinderdagverblijf spelen in hun spannende waterspeeltuin op eigen dak en krijgt het geplande badhuis een dak met buitenbaden. Ook een wijkwasserette kan z’n water betrekken van het aquaduct. Er zijn in het plan zelfs enkele duurzame woningen aan het viaduct ‘geplakt’ met daktuin. Het belangrijkste is dat het aquaduct allerlei groene plekken met elkaar gaat verbinden in Rotterdam-noord, aldus Van Peijpe, zoals het Luchtpark met het Ammersooiseplein, Park Berkelselaan en het Eudokiaplein, het Ammersooiseplein met het Gordelpad (Noorderkanaal) aan het noordelijkste puntje …

Singelplan
Het nieuwe Aquaduct010 zal door haar ‘waterfunctie’ ook gaan bijdragen aan de klimaatbestendigheid van Rotterdam. Dirk van Peijpe wijst hierbij naar het Rotterdamse singelplan van rond 1900. Ook dit plan leverde een belangrijke bijdrage aan de stad, zowel qua hygiëne, nieuwe groene openbare ruimte en de vastgoedontwikkeling. ‘Ook het Aquaduct010 kan belangrijk worden voor de ontwikkeling van het gebied’, aldus van Peijpe.

Waterzuivering
Het Aquaduct010 zorgt voor (extra) piekwaterberging die zo hard nodig i.v.m. de klimaatadaptatieplannen van de stad, maar ook voor zuivering van regenwater dat weer als grondstof gebruikt kan worden. Water van zowel het waterplein (of straks de waterpleinen), de groene – en slimme daken en uit de openbare ruimte kunnen worden opgeslagen en gezuiverd op het aquaduct en vervolgens weer circulair gebruikt. ‘Het Auaquct wordt hierdoor een waterzuiverend landschap en levancier van schoon water‘, stelt de Urbanist.

Wel even afwachten wie straks de nieuwe eigenaar wordt van de Hofbogen en of deze het Aquaduct010 zal omarmen …

De hele presentatie van het plan van de Urbanisten:
Aquaduct010.Urbanisten.2018

Groenevogelprijzen en de groenepluimen door de jaren heen …

Dinsdagavond 11 december wordt tijdens de Groeneconferentie in “BAR” weer de Groenevogel en de Groenpluim uitgereikt. De vogel werd in 2004 voor het eerst uitgereikt. Vorig jaar ging de Groene Vogel de prijs voor de groenste vrijwilliger(s) van het jaar naar de mensen van de (actiegroep) Rotterdams Klimaat Initiatief.

De Groenevogel wil erkenning geven aan Rotterdammers die zich inzetten voor groen, duurzaamheid en het milieu. De Groene Pluim is een prijs voor de groenste ‘overheidsdienaar’. De prijs ging vorig jaar (2015) naar burgemeester Aboutaleb vanwege zijn scherpe houding in het klimaatdebat (zie onderaan voor alle Groenevogels en Groenepluimen). KIO-4174

Vogels
De Groene Vogel vrijwilligersprijs wordt al sinds 2004 uitgereikt. De eerste vogel werd door loco-burgemeester Lucas Bolius overhandigd aan Piet Rensen van Vogelopvang de Houtsnip in Hoek van Holland. De prijs ging in 2005 naar een zeer actieve Hoogvlieter namelijke: Jeanne van der Velden voorzitter van de Bomenridders. In 2006 naar Willemien Troelstra van de lokale afdeling van Milieudefensie en in 2007 werden in een volle Steigerkerk 22 kleine groene vogeltjes uitgereikt aan 22 enthousiaste jongeren, allemaal vrijwilligers een cursus Milieuvoorlichter bij het Milieucentrum hadden gevolgd en voorlichten gingen geven op voortgezet – en beroepsonderwijs. 

Gierzwaluw …

IMG_5524Gierzwaluwvoorvechtster Yolanda Folmer ontving de vrijwilligersprijs in 2008 uit handen van de Kralingse deelgemeentevoorzitter. De oprichtster van de Rotterdamse gierzwaluwenwerkgroep had dat jaar nog een complete gierzwaluwkolonie in de wijk Kralingen kunnen redden door Jan en alleman te bewegen tot actie. De grondlegster van de nu zo zeer succesvolle “Rotterdamse OogstmarktNicole Hoven mocht de vogel in 2009 in ontvangst nemen. In 2010 was Jan Ochtman aan de beurt om de prijs in ontvangst te nemen. Jan is (nog steeds) de voorzitter van de stichting de Vlinderstrik en voorvechter voor het behoud van dit bijzondere stukje natuur aan de Noordrand. Jan de Haas was tot 2011 de actieve voorzitter van het Rotterdams Parkenoverleg. Bij zijn afscheid kreeg hij de vogel uit handen van wethouder Alexandra van Huffelen en niet alleen voor zijn vrijwilligerswerk voor de parken maar ook omdat hij belangeloos Studio Hergebruik had opgericht en uitgebouwd tot een zeer populaire winkel met hergebruikkunst aan de Coolsingel. In 2012 was het weer een hele groep die (kleine) vogels in ontvangst mocht nemen: de milieucoaches die in de Rotterdamse wijken voorlichting geven over energiebesparing en duurzaamheid.

Filmpje Milieucoaches, de Groenevogels in 2012

  Nog meer vogels …
De (mede)oprichtster van energiecoöperatie Blijstroom Arianne Lelyveld mocht de Groene Vogel in 2013 in ontvangst nemen en in 2014 kwam wethouder Joost Eerdmans de vogel uitreiken aan de vrijwilligers van de Voedseltuin en zoals al gezegd in 2015 ging de vogel naar de vrijwilligers van de Carnissetuin en in 2016 naar Lex Stello van de VVE De Delft en Jaap Faber voorzitter van Huurdersvereniging IJsselmonde.

Jan Meijer
Beeldend kunstenaar Jan Meijer maakt de Groene Vogel als sinds 2004. Een kunstwerkje gemaakt van een boomstronk of tak in de vorm van een vreemde vogel. Naast dit natuurlijke kunstwerkje ontvangen de prijswinnaars ook nog een geldbedrag.  

Overzicht van de GroeneVogels 2004 – 2017: 
2004: Piet Rensen, oprichter, vrijwilliger Vogelopvang de Houtsnip
2005: Jeanne van der Velden, vrijwilliger, voorzitter de Bomenridders
2006: Willemien Troelstra, voorzitter en vrijwilliger Milieudefensie afdeling Rotterdam
2007: 22 jongeren Milieuvoorlichters
2008: Yolanda Folmer, voorvechtster voor de gierzwaluwen, gierzwaluwwerkgroep
2009: Nicole Hooven, initiatiefneemster Rotterdamse Oogst festival en markt KIO-4204
2010: Jan Ochtman, voorzitter Stichting de Vlinderstrik
2011: Jan de Haas, oprichter studio Hergebruik en voorzitter Rotterdamse Parkenoverleg
2012: Alle (vrijwilliger) milieucoaches van “opZuinig”
2013: Arianne Lelyveld, oprichtster energiecoöperatie Blijstroom
2014: Vrijwilligers Voedseltuin in Rotterdam
2015: Vrijwilligers Carnissetuin
2016: Lex Stello VVE De Schie & Jaap Faber van huurdersvereniging IJsselmonde
2017: Vrijwilligers van het Rotterdams Klimaat Initiatief.

Bijzondere groene ere-vogels:
2009: Ton Dorrestein, directeur Blijdorp
2009: Frans van der Steen, directeur Haags Milieucentrum
2013: Emile van Rinsum, directeur Rotterdams Milieucentrum

Overzicht van de Groene Pluimen 2005 – 2017
2005: Jos van de Vondervoort, bomenspecialist van de gemeente Rotterdam
2006: Ton Vermie, ambtenaar achter de overstap van bio-brandstoffen voor het gemeentelijk wagenpark.
2007: Mark Harbers, wethouder milieu (college van B&W tbv. de klimaatambities)
2008: Jan Fischer, ambtenaar Gemeentewerken trekker Groenjaar 2008
2009Arno Struik en Peter Holswilder Gemeentewerken, duurzame verlichting
2010: Alexandra van Huffelen, wethouder Duurzaamheid 
2011: Jan Rotmans, professor transitiekunde Erasmus Universiteit
2012Tom van Wanum, schooltuinmeester NME Rotterdam
2013: Niels de Zwarte, stadsecoloog, bureau Stadsnatuur
2014: Remmert Koch groenbeheerder, Stadsbeheer Rotterdam 
2015: Kees van Oorschot, “stadslandbouwambtenaar” bij de gemeente Rotterdam
2016: Wethouder Pex Langenberg
2017: Burgemeester Aboutaleb

KIO-3456 IMG_5649