Berichten

22 slimme daken in de planning als vervolg op het Slimdak010

Het Slimdak op de DakAkker krijgt 22 ‘broertjes en zusjes’. 18 slimme daken uitgerust met de ‘smartflowcontrol’ zijn besteld in Nederland (waarvan 1 in Rotterdam) en 4 in de Verenigde Staten (!). De testsite voor plattedaken op Het Schieblock is dus een ‘hit’ en een van de meest succesvolle onder de ‘Citylab010’ projecten.

Citylab010
Het groenblauwe Slimdak is een Citylab010 initiatief van het Rotterdams Milieucentrum i.s.m. de DakAkker dakboerderij en werd gerealiseerd door het bedrijf Optrigrun Benelux en de hovenier Binder groen i.s.m. een aantal dakbedrijven. Het Slimdak werd 1 juli vorig jaar geopend. Citylab010 financierde het experiment met € 74.000. Ook het Hoogheemraadschap Schieland en de Krimpennerwaard ondersteunde de testsite.

Het werkt!
Na de opening nam het Slimdak een enorme vlucht. Delegaties uit binnen – en buitenland kwamen afgelopen jaar in groten getale een kijkje nemen op dit digitaal aangestuurde waterbergingsdak. Doordat we konden laten zien hoe het werkt (en dat het werkt!) werden vele ontwikkelaars en bouwers enthousiast. Temeer omdat het Slimdak een businessmodel heeft. Bij nieuwbouw moet waterberging gecompenseerd worden om een bouwvergunning te verkrijgen. Met het Slimdak kan waterberging op een slimme manier op eigen dak worden opgevangen’, aldus initiatiefnemer Emile van Rinsum.

Smartflowcontrol
De zogenaamde smartflowcontrol op de testsite ‘weet’ wanneer er hoosbuien aankomen en hoeveel water er in het dak zit opgeslagen. Er is verbinding met een professioneel weerbericht. Mocht het dak vol zitten dat loost het dak ruim voor de hoosbui langzaam het regenwater dat in het dak is opgeslagen om plaats te maken voor de regenbuien in aantocht. Geheel automatisch.

3 vliegen in 1 klap
De testsite op het dak van het dakpaviljoen op de DakAkker is maar 120 m2. Toch kan dit kleine dak al zo’n 9000 liter water opslaan. Water dat goed gebruikt kan worden voor de ‘daklandbouw’ op de DakAkker. Het opgeslagen regenwater op veel grotere slimme daken kan straks ook gebruikt worden voor ‘regenwatersystemen’. Deze groenblauwe daken kunnen ook worden ingericht als groene verblijfsruimte zoals een dakpark, dakakker of daktuin. ‘3 vliegen in 1 klap‘, aldus Emile van Rinsum. ‘slimme waterberging die gezien de toenemende extremen in het weer hard nodig is, groene gebruiksdaken en waterbesparing door gebruik te maken van het regenwater in dit soort daken‘.

Test geslaagd!

De nieuwe groene daken subsidie ’te plat’ en ’te krap’

Goed dat er jaren een groene daken subsidie is in Rotterdam. Hierdoor is met 235.000 m2 (volgens sommigen zelfs veel meer) onze stad ‘groene daken hoofdstad van Europa’ geworden met een aantal prachtige iconen zoals de DakAkker en Slimdak op het Schieblock, het Luchtpark op de Hofbogen en het Dakpark in Delfshaven.

Jammer dat de nieuwe subsidiebijdrage voor een groendak door de gemeente nu fors wordt verlaagd en ‘waarom niet een hoger bedrag voor daken die meer water bergen en biodiversiteit hebben. Dan daag je gebouweigenaren uit om daken aan te leggen die echt iets doen voor de stad’, schrijft het Rotterdams Milieucentrum aan het college van Burgemeester en wethouders (zie de brief onderaan). Het milieucentrum vreest dat bij het ontbreken van een aannemelijke financiële impuls het animo voor groene daken zal gaan afnemen in Rotterdam.

Rotterdam: €15
De groene daken subsidie was € 25 per m2 en gaat nu naar € 15. Het milieucentrum de nieuwe subsidieregeling ‘te plat’, er mag meer differentiatie worden toegepast. Gebouweigenaren krijgen dan voor een groenblauw retentiedak met een grotere waterbergingscapaciteit en meer biodiversiteit dan een normaal sedumdak meer subsidie per m2. Zo zijn gebouweigenaren te stimuleren tot aanleg van daken die meer ‘doen voor de stad’. MEER waterberging (goed tegen piekbuien en wateroverlast) en MEER variatie in de beplanting (goed voor de biodiversiteit) = MEER subsidiebijdrage.

Hittestress
De afgelopen jaren heeft de subsidiemaatregel voor groenedaken velen in staat gesteld een groendak aan te leggen met alle voordelen voor onze stad van dien, zoals: verkoeling en het tegengaan van het hittestress effect, de waterberging in het kader van de klimaatadaptatie en zeker ook de verhoging van de biodiversiteit. Naast alle voordelen die groendaken voor de gebouwen zelf opleveren.

Koploper
Rotterdam neemt door het vooruitstrevende Rotterdamse groenedakenbeleid een unieke internationale koppositie in voor wat betreft het aantal begroeide daken en ook enige spraakmakende iconen zoals de DakAkker, het Luchtpark op de Hofbogen, het Dakpark in Delfshaven en de Slimdak.

Verdichten
Het aantal m2 bruikbaar platdak in Rotterdam is aanzienlijk. De aanleg van meer groene daken op dit gigantische oppervlak kan een welkome bijdrage bieden aan het veerkrachtiger en klimaatbestendiger maken van onze stad. Tevens biedt het aantal m2 platdak een mogelijkheid tot de aanleg van meer gebruiksgroen en dus groene buitenruimte in een stad die zich steeds meer gaat verdichten.

België
Elders wordt deze differentiatiemethode al gehanteerd, in België gaat men uit van het aantal liters (regen)water dat op een groendak geborgen kan worden en de gemeente Den Haag werkt met een puntenstelsel waarin bijvoorbeeld een sedumdak minder scoort dan een intensiever ‘natuurdak’.

Amsterdam € 50
In Amsterdam is in de nieuwe subsidieregeling een minimum waterbergingseis van 30 liter per m2 opgenomen. Daarnaast wordt er gewerkt met een puntensysteem voor biodiversiteit, zichtbaarheid, waterberging. Het maximum subsidiebedrag in Amsterdam is € 50 per m2 voor een dak dat 50 liter per m2 of meer kan bergen. Het minimale bedrag per m2 is € 30, vanaf de ondergrens van 30 liter per m2. De subsidie wordt gemaximeerd op 50% van de totale aanlegkosten. Nieuw is in de Amsterdamse regeling voor 2019 is de biodiversiteitsbonus. Als het op­per­vlak­te van het dak voor 50% of meer uit (in­heem­se) gras­sen, krui­den en strui­ken en min­der dan 50% uit se­dum bestaat, kunnen de Amsterdammers maxi­maal een bedrag € 10,- meer krij­gen per m2.

Nieuwe gebouwen
Voor nieuwe gebouwen kan de (lokale) overheid ons inziens groene retentiedaken meer ‘afdwingen’ door aan het gebouwontwerp strengere voorwaarden te stellen in het vergunningentraject; onder andere door een directe koppelingen te maken met de thema’s wateroverlast, hittestress, verdroging, koeling en biodiversiteit worden slimme  – & groene – retentiedaken ook financieel gezien een zeer efficiënt middel om aan deze voorwaarden voor de vergunning(en) te voldoen. Dan zijn allerlei maatregelen zoals bergingstanks en infiltratievoorzieningen namelijk geen goedkoper alternatief meer voor slimme retentiedaken, omdat de meerwaarde hiervan optimaal en integraal wordt erkend. Koppel je deze kans aan door te voeren kostenbesparingen voor, tijdens en na de bouw  dan krijgen we werkelijk iets in beweging in Rotterdam!

Rotterdams weerwoord
In het gemeentelijke klimaatprogramma ‘Rotterdams Weerwoord’ staan ambitieuze doelstellingen ten aanzien van groene daken. “Als de gemeente Rotterdam wil dat groene daken zo’n grote rol gaan spelen in het klimaatbestendig maken van de stad, is er meer nodig dan deze ééndimensionale, te zuinige en te voorzichtige stimulering”, aldus het milieucentrum.

Lees de brief aan het college van Burgemeester en Wethouders over de groenedaken:
CollegeBenW.groenedaken.V2.brf

Video-impressie Groeneconferentie 2018 ‘Water en de stad’

Dinsdagavond 11 december 2018 was de jaarlijkse Groeneconferentie van het Rotterdams Milieucentrum (presentatie Suzanne Mulder). Deze stond helemaal in het teken van ‘water en de stad’ en de komende waterschapsverkiezingen. – zie hieronder korte impressies van alle sprekers en pitschers, de uitreiking van de GroenePluim en de GroeneVogel prijzen-.

Na sprekers zoals Johan Verlinde (Watersensitive), Arnoud Molenaar (Resilient Rotterdam) en pitchers Emile van Rinsum (Slimdak), Dirk van Peijpe (Urbanisten) Bas Sala (slimme regenton) en Geert van Poelgeest (Operatie Steenbreek) werd ook het eerste Waterschapsdebat gehouden. De GroeneVogel (vrijwilligersprijs) ging dit jaar naar de Vogelopvangcentra De Houtsnip en Vogelklas Karel Schot. De prijs werd uitgereikt door wethouder buitenruimte Bert Wijbenga. De Groenpluim (prijs voor de groenste overheidsdienaar van het jaar) ging naar ‘groenedaken ambtenaar’ Paul van Roosmalen. Inge Janse (Vers Beton) sprak weer zijn column uit.

Johan Verlinde van Watersensitive over de klimaatadaptatieplannen van Rotterdam:

Arnoud Molenaar van Resilient Rotterdam over het Global Center on Adaptation:

Dirk van Peijpe van de Urbanisten over de plannen voor de Hofbogen:

Emile van Rinsum van het Rotterdams Milieucentrum over de Slimdak-testsite op Het Schieblock:

Rens de Boer van Bureau Stadsnatuur vertelt over groene toepassingen in de stad:

Geert van Poelgeest over de operatie Steenbreek:

Uitreiking van de GroeneVogel vrijwilligersprijs:

Uitreiking van de GroenePluim aan Paul van Roosmalen:

Aquaduct010 een prachtig plan voor de Hofbogen

Het Aquaduct010 is het plan voor de Rotterdamse Hofbogen van de Urbanisten. Dirk van Peijpe presenteerde enthousiast het uitzonderlijke plan tijdens de Groeneconferentie op 11 december die geheel in het teken stond van ‘water en de stad’.

Wat de toekomst brengen zal voor het langste gebouw van Nederland (1,9 kilometer) ‘de Hofbogen’ in Rotterdam Noord is nog zeer onzeker. De bogen staan momenteel in de verkoop. Maar de Urbanisten (de ontwikkelaars van o.a. het Waterplein) hebben een plan gereed. In opdracht van Watersensitive en de gemeente Rotterdam ontwikkeld. Het voormalige treinviaduct wordt een soort Rotterdamse variant van de wereldberoemde Highline in New York maar dan met een belangrijke waterbergende – en waterzuiverende functie.

Tuin op hoogte
Het dak van de bogen wordt een tuin, wandelroute en waterberging en – zuivering in een, aldus van Peijpe. Met diverse functies voor de huurders van de bogen. Zo kan de bierbrouwer straks gaan brouwen met gezuiverd regenwater en kunnen de kinderen van het kinderdagverblijf spelen in hun spannende waterspeeltuin op eigen dak en krijgt het geplande badhuis een dak met buitenbaden. Ook een wijkwasserette kan z’n water betrekken van het aquaduct. Er zijn in het plan zelfs enkele duurzame woningen aan het viaduct ‘geplakt’ met daktuin. Het belangrijkste is dat het aquaduct allerlei groene plekken met elkaar gaat verbinden in Rotterdam-noord, aldus Van Peijpe, zoals het Luchtpark met het Ammersooiseplein, Park Berkelselaan en het Eudokiaplein, het Ammersooiseplein met het Gordelpad (Noorderkanaal) aan het noordelijkste puntje …

Singelplan
Het nieuwe Aquaduct010 zal door haar ‘waterfunctie’ ook gaan bijdragen aan de klimaatbestendigheid van Rotterdam. Dirk van Peijpe wijst hierbij naar het Rotterdamse singelplan van rond 1900. Ook dit plan leverde een belangrijke bijdrage aan de stad, zowel qua hygiëne, nieuwe groene openbare ruimte en de vastgoedontwikkeling. ‘Ook het Aquaduct010 kan belangrijk worden voor de ontwikkeling van het gebied’, aldus van Peijpe.

Waterzuivering
Het Aquaduct010 zorgt voor (extra) piekwaterberging die zo hard nodig i.v.m. de klimaatadaptatieplannen van de stad, maar ook voor zuivering van regenwater dat weer als grondstof gebruikt kan worden. Water van zowel het waterplein (of straks de waterpleinen), de groene – en slimme daken en uit de openbare ruimte kunnen worden opgeslagen en gezuiverd op het aquaduct en vervolgens weer circulair gebruikt. ‘Het Auaquct wordt hierdoor een waterzuiverend landschap en levancier van schoon water‘, stelt de Urbanist.

Wel even afwachten wie straks de nieuwe eigenaar wordt van de Hofbogen en of deze het Aquaduct010 zal omarmen …

De hele presentatie van het plan van de Urbanisten:
Aquaduct010.Urbanisten.2018