Berichten

Vanaf 30 november kun je afvalvrij koffie to go halen in Rotterdam

Vanaf 30 november start in Rotterdam een pilot voor een deelsysteem van herbruikbare koffiebekers. Bij espressobar Man Met Bril Koffie, bakker Bas Bakt en lunchroom Picknick kan je vanaf dan gebruik maken van een herbruikbare statiegeldbeker. Dat komt als geroepen. Hoogleraar gedragsverandering aan de Radboud Universiteit Rick van Baaren noemde koffie to go halen al het nieuw uitje. De prullenbakken in binnensteden zitten overvol met to go-bekertjes, achtergelaten door wandelaars die onderweg een drankje afhalen. Steeds meer koffie to go.

Steeds meer koffie to go

Koffie to go is hot. Het Nationaal Onderzoek Horeca uit 2017-2018 liet al zien dat het gebruik van koffie to go in 10 jaar tijd maar liefst is verdubbeld van 22% naar 44%. De koffiebar wint aan populariteit. Door de komst en sterke groei van ketens als Starbucks is koffie to go nog meer in een stroomversnelling gekomen.

“Nu ons leven er anders uitziet door de COVID-pandemie halen we misschien geen koffie reizend naar onze studie of kantoor, maar is de koffie to go een uitje geworden. Nu we niet meer in onze favoriete koffiezaak kunnen zitten halen we ons favoriete warme drankje om mee te nemen, voor tijdens een wandeling in de zon of als pauze tijdens de thuiswerkdagen. Al deze to go koffies zorgen voor een behoorlijke hoeveelheid afval, alle bekers en plastic deksels verdwijnen na een kwartiertje in de prullenbak. Dat moet hoognodig veranderen!” – Martine Nederveen, initiatiefnemer.

Op weg naar de nieuwe economie: leren door te doen

Eind november start de eerste proefperiode van een herbruikbaar koffiebeker netwerk in Rotterdam. In Rotterdam bestaat nog geen systeem voor herbruikbare koffiebekers. Andere deelsystemen zoals de Felyx scooter zijn populair en laten potentie zien. In Duitsland en België wordt al met een dergelijk koffiebeker systeem gewerkt, maar alleen met contant geld. We zullen hier aan de slag gaan met de bekers van het Belgische Billie Cup. Verder zullen we in Rotterdam werken met de app van PackBack. Juist door die technologie kun je van je koffie genieten zonder al te veel extra gedoe. Wanneer je een koffie bestelt, betaal je een euro statiegeld en die krijg je van PackBack weer terug nadat je je beker hebt ingeleverd. Het systeem is dus helemaal gratis voor de koffiedrinker én je kan nooit meer je eigen herbruikbare beker vergeten! De initiatiefnemers verwachten zo een goed alternatief te bieden voor de gemakkelijke optie van wegwerpmateriaal. Dat moet duidelijk worden door simpelweg te gaan beginnen en te leren van de bevindingen van de gebruikers en data.

“Door een systeem met herbruikbare bekers te realiseren, schuiven we van een economie waar eenmalig wordt betaald voor 100% afval, naar een economie waar veelvuldig wordt betaald voor het hergebruiken van een product. En dat zonder extra gedoe.” – Berend van Zanten, co-founder Groenemorgen.

PackBack

PackBack is een Rotterdamse start-up met een missie om de miljoenen kilo’s afval uit de afhaal- en bezorg markt te elimineren. Door hun tech-enabled netwerk wordt het circuleren van to-go verpakkingen simpel en betaalbaar. Restaurants en espressobars krijgen een complete, hassle-free service voor luxe herbruikbare verpakkingen. Zonder meer te betalen dan voor een wegwerp variant. In juni 2020 is PackBack al gestart met herbruikbare maaltijdverpakkingen. Wat toen ook als pilot begon mondde uit in een technologie die breed inzetbaar is voor andere herbruikbare producten. Hun technologie wordt gebruikt voor het afvalvrije bakkie, maar binnenkort ook toegepast in andere steden voor maaltijdverpakkingen.

“Door herbruikbare koffiebekers te laten aansluiten op ons netwerk, kunnen wij onze impact vergroten en uiteindelijk de transitie naar een circulaire economie laten versnellen.” – Tristan Algera, co-founder van PackBack. Lees meer over Pack Back in de Wereld voor Morgen: https://www.voordewereldvanmorgen.nl/leden/packback.

Meedoen?

Mocht je naar aanleiding van dit bericht interesse hebben om deel te nemen aan de pilot in Rotterdam of willen meebouwen een deelsysteem in een andere stad mail dan naar berend@nullgroenemorgen.org of kijk op packback.app/faq om contact op te nemen.

Nathan Davids wint groenpitchprijs met afval – recycling blockchain

Vijf groenpitchers dinsdagavond 12 december tijdens de Groeneconferentie met als winnaar Nathan Davids met zijn idee voor het afval-recycling project “Waste Management fueled by Blockchain“. Nathan ontving de groenpitchbokaal en een aanmoedigingsbedrag van €1000! Het publiek mocht dinsdagavond stemmen. De wedstrijd werd georganiseerd door het Rotterdams Milieucentrum. Bekijk de video’s van de pitchers onderaan dit artikel!

De andere 4 groenpitchers waren:

Ariane Lelieveld met het idee voor Buurauto‘s
Sarah Stolk van SFYN Rotterdam met het plan voor een distributie-centrum voor voedseloverschotten
Benjamin Neeteson met het plan Iedereen energieadviseur met een super handige app
Sander Waterval met 100% elektrisch autodelen samen met de buren en bedrijven in de buurt.

Allemaal prachtige plannen waar het Rotterdams Milieucentrum volgend jaar zeker mee verder zal gaan (overigens bij de 25 pitch inzendingen zaten nog meer pareltjes!).

5x groenpitchers 2017

Waste management fueled by Blockchain (de WINNAAR!)
De oplossingen moeten vooral op lokaal niveau worden begonnen, stelt Nathan Davids in zijn pitch. Nathan ontwikkelde een systeem waarin burgers worden beloond voor het recyclen via een Blockchain systeem. Deelnemers krijgen een digitale munt die ze kunnen besteden in Rotterdam ten behoeve van gemeentelijke diensten, een kaartje voor de dierentuin of het (gemeentelijke) zwembad. How it Works zie je HIER. Een inspirerende pitch waarin Nathan heel duidelijk maakte dat moderne technieken goed kunnen worden ingezet om de burger op een attractieve manier tot actie kunnen worden verleid. Het plan kreeg de meeste stemmen van het publiek!

Een distributiecentrum voor restvoedsel
Een distributiecentrum voor de gigantische hoeveelheden voedseloverschotten uit de stad en de regio. Gerund door mensen met ‘een afstand tot de arbeidsmarkt’ (zoals dat officieel heet) en ten bate van de Voedselbank Rotterdam, bijzondere restaurant en andere manieren van verdeling … goed voedsel dat nu vaak gewoon in de grote vuilniscontainers verdwijnt. Sarah Stolk van SFYN Rotterdam werkt er met veel passie aan! Ze heeft zelfs al flink wat bedrijven achter haar idee gekregen en wil met steun van de Europese Unie, CityLab010 en de gemeente Rotterdam snel van start. Ze pitchte er inspirerend over tijdens de Groeneconferentie afgelopen dinsdag 12 december in BAR

Buurauto delen
Een auto delen met je buren … via Buurauto. Bewoonster Ariane Lelieveld is er al enthousiast mee begonnen en pitchte over haar ervaringen en voor meer schone buurauto’s in de stad. Beter voor het milieu en minder auto’s in de straat en … je maakt eens contact met je buren! Leuke pitch tijdens de Groeneconferentie dinsdag 12 december. En wie meer wil weten, mee wil doen in Noord of als u in uw eigen buurt met een Buurauto wil beginnen? Het Rotterdams Milieucentrum is erg blij met dit soort duurzame initiatieven!

Iedereen energieadviseur!
“Iedereen energieadviseur” met een handige app op je mobiel je hele huis opnemen en ‘hou je het in eigen hand’ makkelijk en je hoeft geen kostbare energieadviseur meer in te huren. Daarna kun je met het resultaat aan de slag en je huis energiezuiniger maken. Dat was de energieke boodschap van groenpitcher Benjamin Neeteson afgelopen dinsdag tijdens de Groeneconferentie. Wil je meer weten ga dan naar de website: www.InEigenHand.nu.

100% elektrisch autodelen
Een aantal Verenigingen van Eigenaren (VVE) hebben de handen in 1 geslagen en willen gebruikmakend van de vele lege plekken in parkeergarages in hun buurt aan de slag met het elektrische autodelen. De bewoners benaderden ook bedrijven in hun buurt zoals Stedin, Unilever en Havensteder om deel te nemen (en de kosten te delen). “Veel auto’s staan de hele dag ongebruikt in de straat, zonde van de auto’s (die niet gebruikt worden) en zonde van de ruimte” pitchte Sander Waterval een van de VVE-bewoners afgelopen dinsdag 12 december tijdens de Groeneconferentie. Een goed plan dat de straten leger kunnen maken, de lucht schoner en de parkeergarages voller … waarom hebben we hier niet eerder aan gedacht …?

De pitch van Nathan Davids (de winnaar!)

De pitch van Ariane Lelieveld

De pitch van Sarah Stolk

De pitch van Sander Waterval


De pitch van Benjamin Neeteson

Statiegeldalliantie: ook statiegeld op kleine flesjes en blikjes

21 organisaties uit Vlaanderen en Nederland slaan de handen in elkaar voor statiegeld. De Statiegeldalliantie vraagt de Nederlandse en Vlaamse regeringen ook statiegeld op alle kleine PET-flessen en blikjes in te voeren om zo zwerfafval en plasticsoep tegen te gaan. 

In zwerfafval zijn de grote statiegeldflessen nauwelijks te vinden. Maar kleine blikjes en flesjes volop. De Statiegeldalliantie is er van overtuigd dat statiegeld helpt tegen het toenemende zwerfafval met alle gevolgen voor het milieu en de toename van de plasticsoep in onze zeeën en oceanen. Een groot bijkomend voordeel is de vermindering van de opruimkosten voor de gemeenten. Want door statiegeld zal het zwerfafval drastisch verminderen. Dit zou ook gevolgen kunnen hebben voor de hoogte van de gemeentelijke heffingen/belastingen op afval!

Sluit je aan!
De Statiegeldalliantie doet bij deze ook een oproep aan alle sportclubs, scholen, bedrijven, burgerinitiatieven, steden, gemeenten, milieuorganisaties en andere organisaties die ook voor statiegeld zijn, om zich aan te sluiten. Dit kan in enkele muisklikken via het contactformulier op de website www.statiegeldalliantie.org.

Recyclingnetwerk
De statiegeldalliantie is een initiatief van Recycling Netwerk Benelux, een netwerk van milieuorganisatie die zich in Nederland en België inzet voor een beter milieu door goede zorg voor afval en grondstoffen.

Wie zijn de leden van de statiegeldalliantie van het eerste uur?

  • Stichting De Noordzeezet zich in voor de bescherming en duurzaam gebruik van de Noordzee.
  • Rotterdams Milieucentrummaakt van Rotterdam een natuur- en milieuvriendelijke stad.
  • Plastic Soup Surfer: kunstenaar-bioloog-surfer die acties onderneemt om aandacht te vragen voor de problemen die veroorzaakt worden door zwerfvuil.
  • KRNWTRsociale onderneming die kraanwater drinken aantrekkelijker maakt met unieke waterkoelers, mooie flessen en een goed verhaal.
  • Plastic Soup Foundationzet zich in voor het voorkomen van plastic soep door educatie, campagnes en projecten.
  • Gemeente Weertnam in november 2017 een motie aan voor statiegeld.
  • De Groene Zaakstelt zich als doel om samen met haar partners de transitie naar een duurzame economie en samenleving in de hoogst mogelijke versnelling te realiseren.
  • Zwerfinatorbestrijdt zwerfafval en plastic soep door #zwerfie te rapen en door het geven van gastlessen, workshops, teambuilding en lezingen.
  • 033 Zwerfafval Zat: burgerinitiatief met als doel om van Amersfoort de eerste zwerfafvalvrij stad van Nederland te maken.
  • De Gezonde Stadzet zich in voor een groener, schoner en slimmer Amsterdam.
  • Milieucentrum Utrecht: maakt van Utrecht een natuur- en milieuvriendelijke stad.
  • GoedeWaar.nlconsumentenorganisatie die zich inzet voor duurzaam consumeren, met aandacht voor mens, dier en milieu.
  • De Nieuwe Graanschuur: een biologische, verpakkingsarme winkel in Amersfoort die voorrang geeft aan biologische producten van telers uit de streek.

Vlaamse alliantiepartners:

  • Test Aankoop/Test Achats: de consumentenorganisatie van België met 350.000 leden.
  • KVLV, Vrouwen met vaart: de grootste vrouwenorganisatie in Vlaanderen met 90.000 leden
  • Bond Beter Leefmilieunetwerkorganisatie van de Vlaamse milieubeweging die samen met organisaties, burgers, overheden en ondernemingen de transitie maakt naar een duurzame, hernieuwbare samenleving.
  • Limburg.netstaat in voor de afvalpreventie en inzameling van de 45 gemeenten in de provincie Limburg en de stad Diest.
  • Proper Strand Lopers: een groep geëngageerde vrijwilligers die het strand in hun vrije tijd opruimen.
  • Arbeid & Milieusamenwerkingsverband tussen Vlaamse vakbonden en de milieubeweging voor een rechtvaardige groene economie.
  • Conscious CrewAntwerps initiatief dat bijdraagt aan een duurzame en rechtvaardige samenleving.

DSC01482

Statiegeld blijft! Nu verder …

Het Rotterdams Milieucentrum is zeer verheugd dat statiegeld op grote plastic flessen niet wordt afgeschaft! Het antwoord op de vraag “hoe nu verder” is zonneklaar: “ook statiegeld op kleine plastic flesjes!” schrijven milieuorganisaties aan de Staatssecretaris Milieu.

Er werd volop actie gevoerd de afgelopen jaren voor behoud statiegeld! (Foto in de 2de kamer)

Er is jarenlang gesproken over afschaffing van statiegeld. Dit mocht pas als het bedrijfsleven zou voldoen aan de afspraken over verpakkingsafval. Vorig maand toonde het Recycling Netwerk aan dat opnieuw niet was voldaan aan de afspraken over het uitbannen van de zogenaamde PVC-verpakkingen. Voor de staatssecretaris van milieu Wilma Mansveld (PvdA) was de maat vol. Ze schortte het statiegeldbesluit voor onbepaalde tijd op.

Statiegeld update
In een brief aan Mansveld, die door Milieudefensie, Greenpeace, stichting de Noordzee, de Natuur – en Milieufederaties, de Rotterdamse , Haagse en Amsterdamse milieucentra werd ondertekend, wordt benadrukt dat het statiegeldsysteem dringend aan een update toe is. De ontwikkelingen zijn door de slepende discussie over wel of niet afschaffen van statiegeld stil komen te liggen. Robbert van Duin, de voorzitter Recycling Netwerk zegt daarover: “Door de slepende discussie over wel of geen afschaffing van statiegeld is de ontwikkeling van het systeem zelf en de regelgeving er omheen verwaarloosd. Innovaties zoals in Duitsland en Scandinavische landen zijn nagelaten, logistieke innovaties die konden zorgen voor meer gemak voor de consument en de supermarkten zijn niet overwogen. En toen begin dit jaar het Productschap Dranken werd opgeheven is de daardoor vervallen statiegeld-verordening vervangen door een houtje-touwtje-regeling.

DSC01477

Robbert van Duin (Recycling Netwerk) overhandigt duizenden handtekeningen aan de 2de kamer

Toename Kleine flesjes
Het statiegeld op grote plastic flessen blijft. Het aantal kleine plastic flesjes in de winkelschappen en het milieu neemt de afgelopen jaren enorm toe. Robbert van Duin: “Kleine petflesjes, waarop geen statiegeld wordt geheven, zijn de afgelopen vijftien jaar steeds vaker verkocht. Inmiddels gaan er meer kleine dan grote frisdrank- en waterflessen over de toonbank. Juist die flesjes gebruikt men vaak buitenshuis en je ziet ze dan ook overal slingeren. Akelig, en een bron van dierenleed en plastic soup. En dan ben ik nog niet over de blikjes begonnen.

DSC01470

Robbert van Duin voorzitter Recycling Netwerk (links)

Studie
Het Recycling Netwerk wil naar het Duitse of Scandinavische statiegeld-systeem toe. Uit een recente studie uit Vlaanderen naar het statiegeldsysteem daar is deze aanbeveling ook te vinden: het Duitse en het Scandinavische statiegeldsysteem werkt het best voor de gebruikers, het bedrijfsleven en het milieu omdat de retourname (oftewel het terugnemen) van de plastic flessen in alle maten en vormen efficiënter is geregeld. Robbert van Duin: “Wij hopen dat de retourname van drankverpakkingen nu snel en effectief wordt geregeld. Wij verzoeken de staatssecretaris daarom om paragraaf 6 van het Verpakkingenbesluit, een wetsartikel dat al bestaat maar ‘slapend’ is, van kracht te laten worden en zodanig in te vullen dat statiegeld op plastic flessen voor frisdrank en water adequaat wordt geborgd.

De gezamenlijke statiegeldbrief aan de staatssecretaris

www.recyclingnetwerk.org 
www.echteheld.nl

KIO-7193

Broodnodig, nodig in Rotterdam

BroodNodig wil het probleem van broodafval in Rotterdam aanpakken. Brood zwerft te veel rond in onze ‘buitenruimte’ met alle gevolgen van dien. Vaak met de goede intenties strooien bewoners (te veel) brood voor ‘de eendjes’ waarmee alleen de ratten worden gevoerd. Veel brood verdwijnt in de afvalbakken en honderden kilo’s brood worden afgeleverd bij kinderboerderijen terwijl die daar niet op zitten te wachten. Brood is niet alleen in Rotterdam een probleem, op wereldschaal is brood voedsel-afvalstroom nummer 1, aldus de FAO (wereldvoedselorganisatie van de Verenigde Naties). “In Nederland alleen al gaat 50.000 ton (!) oud brood per jaar de afvalcontainers in vanuit de supermarkten, broodfabrieken en bakkers“, vertelt Angelique Vandevenne initiatiefneemster van Broodnodig. “Burgers gooien zo’n 10 miljoen boterhammen per dag weg!”.

Trailer van ‘BroodNodig’ de movie!

Samen met het Milieucentrum wil BroodNodig het broodoverschot aanpakken. “Om te beginnen in Rotterdam” stelt Angelique. Brood is van een hoge calorische waarde d.w.z. er zit veel energie in. BroodNodig wil die energie terugwinnen via broodvergisters waarin oud brood wordt omgezet in groen(bio)gas. “Niet van die enorme apparaten maar kleine handzame machines die bij bakkers, op de kinderboerderij of in de keuken van restaurants kunnen worden geïnstalleerd“. vertelt Vandevenne. “Deze Broodvergisters worden momenteel ontwikkeld in samenwerking met de Rotterdamse bedrijven ‘Better Future Factory‘ en Studio Catinca Tilea. We hebben ook al een aantal testsites zoals bij Jordy’s bakery en op een aantal kinderboerderijen in de stad. Komend jaar komen we ook met een videodocumentaire over de brood als afvalstroom ‘BroodNodig de movie’.”“.

 KIO-7211
Op de foto’s hierboven het prototype Broodvergister die door Cascoland (Amsterdam) werd intwikkeld i.s.m. met EnkiEnergy

BroodNodig onderzoekt ook andere mogelijke broodtoepassingen zoals paneermeel of (brood)papier. “Brood heeft vele mogelijkheden“, vertelt initiatiefneemster Vandevenne. “Maar Broodnodig is ook een doorlopende afvalcampagne waarin we mensen laten zien dat brood waarde heeft en dat het niet in de afvalbak of op straat hoort! No bread to waste!!!” aldus de bevlogen initiatiefneemster.

Weblink:
www.broodnodig.co

DSC01482

Petitie aangeboden aan Tweede kamer

Het Recycling Netwerk en het Milieucentrum hebben dinsdag 17 juni bij de Tweede Kamer aandacht gevraagd voor het statiegeld op plastic flessen. Een petitie met ruim 50.000 handtekeningen werd aangeboden aan de leden van de commissie milieu. Door de Stichting De Noordzee werd een koker overhandigd met 100 flessendoppen die werden gevonden op het strand.

 DSC01494 DSC01466 DSC01477

Het Recycling Netwerk heeft dinsdag 17 juni de leden van de kamercommissie milieu een petitie aangeboden voor het behoud en de uitbreiding van statiegeld op plastic flessen. De petitie werd door ruim 50.000 mensen getekend via de website www.echteheld.nl. De actiegroep ‘Statiegeld moet blijven!’ overhandigde symbolisch ook hun gelijknamige Facebookpagina, die in nog geen twee maanden tijd bijna 55.000 likes (!) verkreeg. Stichting De Noordzee nam een koker met 100 flessendoppen mee, hun gemiddelde ‘vondst’ op 400 meter strand. Ook overhandigde de directeur van de stichting de Noordzee Eelco Leemans een brief over plastic in zee (zie de weblink naar deze brief onderaan het artikel).

Statiegeld moet blijven

De campagnes van Echte Held en “Statiegeld moet blijven” richten zich op de dreigende afschaffing van het statiegeld op grote plastic flessen. Vorige week besloot staatssecretaris van milieu Wilma Mansveld de beslissing met een jaar uit te stellen. “Een goed begin, maar we zijn er nog lang niet”, volgens Lianne Kooistra van de actiegroep ‘Statiegeld Moet Blijven!’. “Het bedrijfsleven heeft nu een jaar extra de tijd om alsnog eerder gemaakte afspraken na te komen. Na dat jaar kan het statiegeld alsnog worden afgeschaft. Dat zou een grote teleurstelling zijn, want statiegeld levert de beste inzamelingsresultaten op. Het is eigenlijk heel simpel: als iets waarde heeft, ligt het niet op straat”.

Steeds meer doppen op het strand

Stichting De Noordzee vindt bij haar schoonmaakacties op het strand steeds meer plastic flessen en doppen. Omgerekend naar de gehele Nederlandse kust liggen er in totaal bijna 90.000 doppen. Jeroen Dagevos van de stichting  hierover: “We kunnen 100% van ons huisvuil gaan recyclen, maar wanneer we het afval op de straten, in de parken en op onze stranden niet aanpakken dan blijft er afval in de Noordzee komen en zal de plastic soep in de oceanen alleen maar verder toenemen.

Statiegeld op kleine flesjes

De inzet van het recyclingnetwerk en de stichting de Noordzee is dan ook geen uitstel, maar uitbreiding van het statiegeld. Robbert van Duin van Recycling Netwerk: “De verkoop van kleine plastic flesjes is de afgelopen tien jaar met 80% gestegen. Er worden inmiddels zelfs meer kleine flesjes dan grote flessen met frisdrank en water verkocht. Juist die kleine flesjes veroorzaken veel zwerfafval en komen uiteindelijk voor een deel in de plastic soep in de oceanen terecht. En juist daarom worden overal ter wereld statiegeldsystemen ingevoerd en uitgebreid. In Nederland moeten we ook zo wijs zijn en statiegeld niet afschaffen, maar uitbreiden.” 

Lees de brief van Stichting De Noordzee aan Staatssecretaris Mansveld – 

 

Earthship.Bandenvullen.300

Milieucentrum wil naar ‘earthship’ in Kralingen

Door Marcel Potters Rotterdams Dagblad – 25 september 2003 –

Oude autobanden en blikjes vormen basis van nieuw onderkomen

 Earthship-tire earthships earthship-schematic-1

Directeur Emile van Rinsum van het Rotterdams Milieucentrum ziet het al voor zich. Een nieuw onderkomen voor zijn organisatie in het Kralingse Bos, lege blikjes en véél zand. Stapelen, metselen, afwerken en het Earthship is gereed.

Earthship? Simpel gezegd: een geheel uit duurzaam materiaal opgetrokken pand, dat geheel op eigen kracht functioneert. Dus los van stroomvoorziening en riolering. Wereldwijd staan er al zo’n duizend, vooral in Amerika. In Europa in Schotland om precies te zijn nú – eentje, op het Europese vasteland nog nul. Maar daarin komt dus, als het aan hem ligt, verandering.

Nú nog zit het milieucentrum aan de Coolsingel, recht tegenover het stadhuis. Dat is echter een tijdelijk onderkomen, dat over een jaar of vijf moet worden verlaten. ,,Het zou leuk zijn,’’ zegt hij, ,,als we in Kralingen een groot eathship kunnen neerzetten. Met een informatiecentrum, waar je van alles te weten kunt komen over het milieu en groene energie. Plus ruimte voor ons kantoor.’’

De bedenker van het wonen-met-minimale-milieubelasting is Michael Reynolds. Hij bedacht het concept van het stapelen van oude autobanden, die met zand worden gevuld. Die vormen de solide muren, die worden afgesmeerd met onder andere cement. Blikjes vormen eveneens bouwstenen, het dak is van hout. De voorkant -ú altijd naar het zuiden gericht bestaat uit glas.

De wanden vormen een thermische massa die als een soort warmte-collectoren dienst doen. Als het buiten warm is, is het binnen koel. En andersom. Er wordt géén energie aan toegevoegd, alles wordt hergebruikt. Zo doet gebruikt water dienst als voeding voor de groenten en planten in en rond het gebouw. Zonne-collectoren zorgen voor de stroomvoorziening.

Tot zover de theorie. Vooruitlopend op de bouw van zo’n earthship bij de Kralingse Plas bezochten Van Rinsum en mensen van de stichting OWAZE (Ontwikkeling van Woonstijlen met Afvalmaterialen en Zonne-energie volgens Earthship-principes) een soortgelijk Schots project. En keken de ogen uit. Een trip die het enthousiasme voor een Rotterdamse variant alleen maar vergrootte.

Vervuiling

,,Het grootste probleem,’’ stelt Van Rinsum vast, ,,wordt de bouwvergunning. Dat zag je ook in Schotland, daar had de bouwinspectie nog nooit van zoiets gehoord. Die stond een beetje op z’n hoofd te krabben. Autobanden, blikjes. Maar die banden zijn niet giftig. Het materiaal breekt nauwelijks af, over duizend jaar liggen ze er nóg. Hartstikke duurzaam dus.’’

Het idee is er, de zaak staat zij het voorzichtig op de rails. Een architekt is al aan de slag, en zal een boekje en een maquette produceren. Dit alles wordt in december gepresenteerd aan de Rotterdamse wethouder Van Sluis (milieu). Het gestoei met de regelgevers zal naar verwachting anderhalf jaar in beslag nemen, waarna de bouw zou kunnen beginnen.

Míts dan het benodigde geld op tafel is. Gehoopt wordt op bijdragen van particulieren, en bedrijven als Afvalverwerking Rijnmond (AVR) die tenslotte in afval handelt of ENECO. ,,Ik hoop op een soort samenwerking,’’ klinkt het. Een paar ton euro is gewenst.

Mocht dat lukken, kan de eerste band worden gelegd. Voor OWAZE zou dit een droom zijn die in vervulling gaat. Woordvoerder T. Viguurs: ,,We zijn momenteel met meerdere partijen aan het onderhandelen. Particulieren, overheidsinstanties, mensen die iets op een camping willen bouwen. En bijvoorbeeld in Turkije. Want earthships zijn aardbeving-bestendig. Maar die van het Milieucentrum zou de eerste worden in Nederland.’’

Het plan is om earthship-goeroe Reynolds naar Nederland te halen om het helpen met het bouwen van de fundering en de muren. Met behulp van vrijwilligers kan het nieuwe onderkomen van het Milieucentrum, ongeveer honderd vierkante meter groot, worden afgewerkt. Nee, het Rotterdamse earthship is geen luchtkasteel, benadrukt hij. ,,Zo rond 2006 moet ie er staan.’’

Earthship.Bandenvullen.300

Owazeteam naar Schotland!

Rotterdammers leren de basisprincipes van het bouwen van Earthships in de Schotse hooglanden.

Eind augustus 2003 vertrok een groep Rotterdammers op initiatief van de stichting Owaze met financiele steun vanuit het Rotterdams Milieucentrum naar het Schotse plaatsje Kinghorn (net boven Edinburgh).

In de heuvels rond ‘Craigencalt Farm’ wordt het eerste Earthschip in Europa gebouwd. Het Rotterdamse ‘bouwteam’ leerde hier de grondbeginselen van de bouw van Earthships. Het werken met adobe (een mengels van aarde, zand en stro), het aanleggen van ‘zwart- en grijswaterafvoer’ via een Greenhouse. Ook werd de werking van de energievoorziening (water, wind en zon) en zuiveren van (wit) water uitgelegd.

Het werd een aantal dagen hard werken met zand, aarde, water en stro waarin veel werd geleerd.
Het Rotterdamse bouwteam lijkt klaar voor een de bouw van het eerste Earthship op het Europese vaste land.

De bouw van het Schotse Earthship starte in juli 2002 op initiatief van Paula Cowie van de Schotse stichting Duurzame Wijkinitiatieven (SCI = Sustainable Communities Initiatives).

Op woensdag 17 december presenteert het Rotterdams Milieucentrum plannen voor de bouw van een Earthship in Rotterdam. U bent vanaf 19.30 uur welkom aan de Coolsingel 57. Een eerste boekje in een reeks van drie boekwerkjes over Experimentele en duurzame bouwwerken wordt dan aangeboden aan de directeur ROTEB en de wijkwethouder Milieu van Kralingen en Crooswijk. U kunt dan ook een videoverslag bekijken van de avonturen in Schotland maar ook meer vertelt over het bouwen van een Earthship.

Wilt u op de hoogte gehouden worden over de Earthships dan kunt u mailen naarinfo@nullrotterdamsmilieucentrum.nl>.

Sci – Scotland

Earthship Brighton

earthship-schematic-1

EARTHSHIPS MAKE A LANDING IN THE HIGHLANDS

Eind augustus 2003 vertrok een groep Rotterdammers op initiatief van de stichting Owaze met financiele steun vanuit het Rotterdams Milieucentrum naar het Schotse plaatsje Kinghorn (net boven Edinburgh).

 Earthship-tire Systems Photos earthships

Hier op de heuvels van ‘Craigencalt Farm’ wordt het eerste Earthschip in Europa gebouwd. Het Rotterdamse ‘bouwteam’ leerde hier de grondbeginselen van de bouw van Earthships.
De bouw van het Schotse Earthship starte in juli 2002 op initiatief van Paula Cowie van de Schotse stichting Duurzame Wijkinitiatieven (SCI = Sustainable Communities Initiatives).
De Amerikaanse uitvinder van de Earthships de biotect Michel Reynolds en zijn team was bij de aanvang van dit avontuur aanwezig om letterlijk de funderingen te leggen en de Schotten te ondersteunen met tekst en uitleg.

In het artikel in The Sunday Times van 29 september wordt initiatiefneemster Paula Cowie geinterviewd.

Sunday Times (GB) september 29 2002

Forget Spaceship Earth.
How about some Earthship space?
Ellie Carr discovers the environmentalists watching their waste to build eco-friendly houses.

Earth-packed tyres and aluminium cans make an unlikely “des tres”. But these are the face and foundations of Scotland’s first ‘Earthship’. Earthship Fife (naam van de provincie in Schotland, red.), cut into the hillside of Craigencalt Farm, is among the UK’s first examples of a type of sustainable housing initially pioneered 30 years ago in the unforgiving landscape of New Mexico by the American architect Michael Reynolds as a way of utilising waste.

Sci – Scotland

Earthship Biotecture

Craigencalt Ecology Centre (CEC)

Earthship Brighton

2012 Architecten

Paula Cowie, the women responsible for bringing Earthships to Scotland, stumbled across her first construction of this kind when she was a student holidaying in Mexico. A quick trawl around thewww.earthship.org website should reveal to the most cynical why she was smitten.
Build in keeping with their desert surroundings, these often split-level homes with their warren like sequences of rooms (called Us after theire shape), curvaceous terracotta-coloured walls and sunken baths studded with mosaic tiles have much a whiff of exotica as environmentalism about them.
While they have potential as low cost housing, some, like the 2,5 million euro Earthship owned by the American actor Dennis Weaver, are virtually tyre mansions.

Cowie discovered there were more than 1000 of these homes fashioned form recycled tyres and cans across the globe.

Earthship.scotland.300

1ste Earthship op het vaste land van Europa?

Met aangestampte aarde gevulde autobanden en aluminium blikjes vormen de basis van een Earthship.

Een schoolvoorbeeld van milieubewust en duurzaam bouwen en wonen. De Rotterdamse stichting Owaze wil een Earthship bouwen in Rotterdam. Een eerste voorbeeld op het Europese vasteland van een duurzaamwoningtype waarmee al ruim 30 jaar wordt geëxperimenteerd in het woeste landschap van New Mexico (VS). Een idee en initiatief van architect en biotect Michael Reynolds.

Alle milieuaspecten komen in deze vernieuwende en tegelijkertijd simpele (low tech) bouwmethode aan bod. Door het hergebruik van afvalmaterialen bij de constructie en door schone energiewinning is de CO2-uitstoot en het schadelijk effect op het milieu minimaal.

Earthships kunnen onafhankelijk functioneren van openbare nutsbedrijven en leidingnetten, waardoor er nauwelijks energierekeningen zijn. Het voornaamste bouwmateriaal bestaat uit gebruikte autobanden waarin aarde aangestampt wordt en die middels de hoge thermische massa de inwendige temperatuur stabiliseren.

OWAZE
Stichting OWAZE is een non profit organisatie.
OWAZE staat voor de Ontwikkeling van Woonstijlen met Afvalmaterialen en Zonneënergie volgens Earthshipconcepten. Het Rotterdams Milieucentrum ondersteunt de stichting Owaze.
Kijk voor meer informatie op http://www.owaze.tkOok te vinden onder web-links groepen Rijnmond.

Earthships in Europa
De eerste die in Europa een earthship wilde laten bouwen was een Nederlandse, Josephine Overeem, die in Nieuw Mexico een stage gevolgd heeft in earthshipbouw en vervolgens in de Ardennen een voorlichtingscentrum in earthship stijl wilde beginnen. De vergunningen waren rond en architect Michael Reynolds had een ontwerp gemaakt. De Waalse burgemeester hield het op het laatste moment echter tegen. Inmiddels was Michael al met een complete bouwploeg gearriveerd en om toch niet voor niets de reis gemaakt te hebben heeft hij in de tuin van Josephine’s Brusselse villa maar een schuur in earthship-stijl gebouwd. De Belgen die aan dit avontuur deelgenomen hebben stichtten Earthshipbelgium V.Z.W. en OWAZE werkt momenteel met hen samen om met steun van ontwikkelingsbedrijf Antwerpen een projectplan uit te werken voor een earthship documentatie-centrum als onderdeel van het stedelijk herinrichtings-project Spoornoord.

Schotland
Vorig jaar werd in Kinghorn in Schotland een demo earthship gebouwd. Het gebouw zal daar geruime tijd getest worden en naar gelang de bevindingen zullen meer definitieve bouwvergunningen afgegeven worden voor earthships. OWAZE produceerde een video impressie van de bouw en heeft inmiddels twee stagières bij Sci-Scotland gedetacheerd om de systemen te monitoren.
Ook vertrok eind augustus een ploeg van tien mensen naar Kinghorn om in een week tijd veel (bij) te leren over het bouwen van een Eartschip. Het team kwam terug met een schot aan informatie en volop energie. Een toekomstige bouwploeg lijkt geboren.
De excursie, workshop werd financieel ondersteund door het Rotterdams Milieucentrum.

Engeland
In Engeland hebben ze de earthship principes aan kunnen passen aan de Britse regelgeving. In Brighton wordt momenteel aan een milieueducatiecentrum gebouwd met gebruik van alle earthship principes. Het ontwikkelen van dit project was erg kostbaar daar er door allerlei instanties erg veel technisch, juridisch en wetenschappelijk voorwerk vereist werd. Het budget voorzag in de kosten van onderzoek, ontwerp, projectontwikkeling, bouw, monitoring en 1 jaar beheer als milieueducatiecentrum. De financiering kwam rond doordat het project de door Biffa Afval-verwerking toegekende Award voor milieubehoud won. Verder worden ze gefinancierd door de BOC Foundation.

Vertegenwoordigers van OWAZE, werken volop mee aan de realisatie van earthship Brighton en de stichting heeft een samenwerkingsovereenkomst met het management, zodat zij de beschikking hebben over alle gegevens als ontwerp, begroting, bestek en financiering. Daardoor kunnen de mensen van OWAZE op hun ervaringen bouwen om projecten in Nederland te versnellen. Verder bemiddelt OWAZE bij stage- en werkervaringsplaatsen in Brighton.

Earthship Biotecture

Craigencalt Ecology Centre (CEC)

Sci – Scotland

Earthship Brighton

2012 Architecten