Milieucentrum wil naar ‘earthship’ in Kralingen

Door Marcel Potters Rotterdams Dagblad – 25 september 2003 –

Oude autobanden en blikjes vormen basis van nieuw onderkomen

Directeur Emile van Rinsum van het Rotterdams Milieucentrum ziet het al voor zich. Een nieuw onderkomen voor zijn organisatie in het Kralingse Bos, lege blikjes en véél zand. Stapelen, metselen, afwerken en het Earthship is gereed.

Earthship? Simpel gezegd: een geheel uit duurzaam materiaal opgetrokken pand, dat geheel op eigen kracht functioneert. Dus los van stroomvoorziening en riolering. Wereldwijd staan er al zo’n duizend, vooral in Amerika. In Europa in Schotland om precies te zijn nú – eentje, op het Europese vasteland nog nul. Maar daarin komt dus, als het aan hem ligt, verandering.

Nú nog zit het milieucentrum aan de Coolsingel, recht tegenover het stadhuis. Dat is echter een tijdelijk onderkomen, dat over een jaar of vijf moet worden verlaten. ,,Het zou leuk zijn,’’ zegt hij, ,,als we in Kralingen een groot eathship kunnen neerzetten. Met een informatiecentrum, waar je van alles te weten kunt komen over het milieu en groene energie. Plus ruimte voor ons kantoor.’’

De bedenker van het wonen-met-minimale-milieubelasting is Michael Reynolds. Hij bedacht het concept van het stapelen van oude autobanden, die met zand worden gevuld. Die vormen de solide muren, die worden afgesmeerd met onder andere cement. Blikjes vormen eveneens bouwstenen, het dak is van hout. De voorkant -ú altijd naar het zuiden gericht bestaat uit glas.

De wanden vormen een thermische massa die als een soort warmte-collectoren dienst doen. Als het buiten warm is, is het binnen koel. En andersom. Er wordt géén energie aan toegevoegd, alles wordt hergebruikt. Zo doet gebruikt water dienst als voeding voor de groenten en planten in en rond het gebouw. Zonne-collectoren zorgen voor de stroomvoorziening.

Tot zover de theorie. Vooruitlopend op de bouw van zo’n earthship bij de Kralingse Plas bezochten Van Rinsum en mensen van de stichting OWAZE (Ontwikkeling van Woonstijlen met Afvalmaterialen en Zonne-energie volgens Earthship-principes) een soortgelijk Schots project. En keken de ogen uit. Een trip die het enthousiasme voor een Rotterdamse variant alleen maar vergrootte.

Vervuiling

,,Het grootste probleem,’’ stelt Van Rinsum vast, ,,wordt de bouwvergunning. Dat zag je ook in Schotland, daar had de bouwinspectie nog nooit van zoiets gehoord. Die stond een beetje op z’n hoofd te krabben. Autobanden, blikjes. Maar die banden zijn niet giftig. Het materiaal breekt nauwelijks af, over duizend jaar liggen ze er nóg. Hartstikke duurzaam dus.’’

Het idee is er, de zaak staat zij het voorzichtig op de rails. Een architekt is al aan de slag, en zal een boekje en een maquette produceren. Dit alles wordt in december gepresenteerd aan de Rotterdamse wethouder Van Sluis (milieu). Het gestoei met de regelgevers zal naar verwachting anderhalf jaar in beslag nemen, waarna de bouw zou kunnen beginnen.

Míts dan het benodigde geld op tafel is. Gehoopt wordt op bijdragen van particulieren, en bedrijven als Afvalverwerking Rijnmond (AVR) die tenslotte in afval handelt of ENECO. ,,Ik hoop op een soort samenwerking,’’ klinkt het. Een paar ton euro is gewenst.

Mocht dat lukken, kan de eerste band worden gelegd. Voor OWAZE zou dit een droom zijn die in vervulling gaat. Woordvoerder T. Viguurs: ,,We zijn momenteel met meerdere partijen aan het onderhandelen. Particulieren, overheidsinstanties, mensen die iets op een camping willen bouwen. En bijvoorbeeld in Turkije. Want earthships zijn aardbeving-bestendig. Maar die van het Milieucentrum zou de eerste worden in Nederland.’’

Het plan is om earthship-goeroe Reynolds naar Nederland te halen om het helpen met het bouwen van de fundering en de muren. Met behulp van vrijwilligers kan het nieuwe onderkomen van het Milieucentrum, ongeveer honderd vierkante meter groot, worden afgewerkt. Nee, het Rotterdamse earthship is geen luchtkasteel, benadrukt hij. ,,Zo rond 2006 moet ie er staan.’’