Global Center on Adaptation in de Rotterdamse Rijnhaven

De ‘chief resilience officer‘ van Rotterdam Arnoud Molenaar was een van de keynote speakers tijdens de Groeneconferentie op 11 december. De conferentie ging dit jaar over ‘water en de stad’. Hij sprak met name over het nieuwe Global Center on (climate) Adaptation (GCA het Wereldcentrum voor klimaatadaptatie) dat haar hoofdkwartier in Rotterdam krijgt (gedeeld met Groningen). De drie kopstukken in de commissie die het centrum aanstuurt zijn niet ‘de eerste de beste’ maar oud Secretaris-generaal van de Verenigde Naties Ban Ki-Moon, Bill Gates en Kristalina Georieva van de Wereldbank. 

De ambitie van het centrum is wereldwijd klimaatadaptatie helpen versnellen. Op dit moment is het Centrum nog gevestigd in ‘de Rotterdam’ maar zal gaan verhuizen naar een nieuw drijvend paviljoen in de Rijnhaven. De eerste (meer)paal is er al geslagen. Het centrum wil zoveel mogelijk voorbeelden van klimaatadaptatie verzamelen uit diverse landen maar ook in samenwerking met universiteiten en wetenschappers aan de slag met nieuwe plannen. Hoe dit allemaal precies vorm gaat krijgen is momenteel nog niet bekend, aldus Arnold Molenaar. Rotterdamse voorbeelden zullen hier in worden meegenomen, want Rotterdam en Nederland loopt op het gebied van water(management) zeker voorop, aldus de chief. Of en hoe bewoners een rol kunnen gaan spelen is ook nog niet bekend.

Nodig!
Klimaatadaptatie is keihard nodig, aldus Molenaar. De zeespiegel stijgt maar er zijn ook steeds vaker ‘weer extremen’. Meer regenwater maar ook meer drogere perioden. Daar moeten met name steden als Rotterdam zich goed op voorbereiden en dit zal ook enorme kosten met zich meebrengen.

Ter toelichting
Er is zo’n 42 miljard tot 83 miljard euro nodig om de Nederlandse steden tot 2050 te beschermen tegen de gevolgen van de klimaatverandering. Dat bedrag is hoger dan de verwachte schade. De maatregelen kosten per inwoner circa 75 tot 150 euro per jaar. De verwachte schade bedraagt per inwoner zo’n 65 tot 115 euro per jaar. Hierbij gaat het om (vooral) schade als gevolg van wateroverlast in woningen, straten en sporen, daling van arbeidsproductiviteit, toename van ziekenhuisopnames en sterfgevallen door hittestress en schade aan houten paalfunderingen en wegen door droogte (bron Sweco).

Netwerk
Vanuit het GCA wordt ook gewerkt aan een wereldwijd netwerk. Er zullen waarschijnlijk meerdere lokale GCA’s komen in diverse (wereld)steden met het centrum in Rotterdam en Groningen als hoofdkwartier, vertelt Molenaar en … Het GCA is wel een initiatief van o.a. de Verenigde Naties maar officieel geen bureau of onderdeel van de Verenigde Naties. Het centrum wordt betaald door financiële bijdragen uit diverse landen en wordt qua huisvesting en organisatie bijgestaan door de gemeente Rotterdam en het Rijk.

De presentatie van Arnoud Molenaar (pdf.):
20181211 GROENCONFERENTIE Arnoud

 

Komt de operatie Steenbreek ook naar Rotterdam?

Komt operatie Steenbreek ook naar Rotterdam? Geert van Poelgeest (bestuurslid van Steenbreek) kwam er tijdens de Groeneconferentie op 11 december voor pleiten. Wethouder buitenruimte Bert Wijbenga mocht de eerste steenbreek steen lichten en kreeg er een plantje voor terug. Want dat is de bedoeling van operatie Steenbreek! Zoveel mogelijk stenen eruit … en groen erin … in de publieke ruimte maar ook in particuliere tuinen en binnenterreinen. En de wethouder had er wel oren naar … dus dit voorjaar ook ‘stenen eruit, plantjes erin … de wijken en buurten in?’

Met Operatie Steenbreek willen de initiatiefnemers iedereen in Nederland enthousiasmeren om de tuin te vergroenen. Samen kunnen we het verschil maken en zorgen voor een klimaatbestendige, gezonde maar vooral een groene samenleving!

Wat is operatie Steenbreek? Bekijk het filmpje:

Tientallen steden
Tientallen steden als Den Haag, Utrecht, Amersfoort, Leeuwarden, Groningen, Eindhoven en Maastricht en een groot aantal Waterschappen hebben zich al aangesloten bij Steenbreek. Een campagne op initiatief van onder andere ‘Groei en Bloei‘, de Universiteit van Wageningen, het Klimaatverbond en alle Waterschappen.

Den Haag
In Den Haag werd de campagne voortvarend opgepakt door Duurzaam Den Haag. In 2018 hebben bewoners van Den Haag maar liefst 13.691 stenen omgeruild voor gratis planten tijdens acties in de buurt! Maar ook Haagse bedrijven en scholen deden mee. Duurzaam Den Haag hielp met het ontwerpen van de tuinen, het afvoeren van de tegels, het betrekken van de buurt en de levering van de (gratis) plantjes.

 

Samenwerking is de basis voor het Deltaplan klimaatadaptatie

Johan Verlinde van de gemeente Rotterdam presenteerde dinsdag 11 december het Deltaplan Klimaatadaptatie tijdens de Groeneconferentie over ‘water en de stad’. De jaarlijkse conferentie van het Rotterdams Milieucentrum.

Het deltaplan van Rotterdam is gebaseerd op het ‘deltaplan ruimtelijke adaptatie‘ van het Rijk. Hierin worden maatregelen omschreven om Nederland klimaatbestendig en waterrobuust te maken. Hard nodig, aldus Johan Verlinde, om te voorkomen dat Rotterdam straks gaat lijken op een ‘Venetië aan de maas’.  De klimaatveranderingen zijn zeer merkbaar. Niet alleen qua wateroverlast maar er komen ook hetere periodes aan (zoals deze zomer goed merkbaar was). Rotterdam moet en gaat zich hier goed op voorbereiden, want we zijn een ‘badkuip’, aldus Verlinde.

Gevolgen van de klimaatverandering
Ook gaat de klimaatverandering economisch effect hebben, ”zonder klimaatactie dreigt een diepe geldcrisis, waarschuwt de financiële sector”. kopte dagblad Trouw 10 december jongstleden. Johan schetste de concrete gevolgen: “De gemiddelde temperatuur gaat stijgen van 22,1 graden Celsius naar 23 graden in 2050 en de maximum dagtemperatuur stijgt van 36 naar 39 graden. Er komen ook ’tropische nachten’ aan van 7 nachten van + 20 graden naar 3 weken in 2050. De dagneerslag stijgt tot 94 mm en het aantal dagen dat er meer dan 50 mm regen valt neemt toe.

Maar ook droogte gaat een steeds grotere rol spelen en het belangrijkste: de zeespiegel stijgt met 40 cm in 2050 en met 100 cm (!) in 2100 is de voorspelling. ‘Hierdoor komt een deltastad als Rotterdam in grote problemen als we niets doen

Bouwen
Intussen wil Rotterdam 50.000 woningen gaan bijbouwen de komende jaren. Is daar ruimte voor? En hoe gaan we hiermee om? Hoe zorgen we toch voor voldoende groen oppervlak om de wateroverlast tegen te gaan maar ook hittestress te voorkomen? In het klimaatadaptatieplan zoekt de gemeente Rotterdam naar evenwicht tussen de leefomgeving, ecologie en economie en moet er gezocht worden naar voldoende waterbergingscapaciteit in en rond de stad.

Publiek / privaat
Hierbij is de samenwerking met de ‘publieke sector’ zeer belangrijk, stelt Verlinde. Want zo’n 60% van de bebouwde (of nog te bouwen) omgeving is in handen van particulieren. Samenwerking met woningbouwcorporaties, vastgoed ontwikkelaars en (verenigingen van) huiseigenaren zijn dus nodig om tot een goede klimaatadaptatieaanpak te komen in onze stad, aldus Verlinde. Die de komende tijd op zoek gaat naar die samenwerking.

Aanpak
Het Rotterdamse Deltaplan gaat uit van drie vormen van aanpak: de publieke maatregelen in de openbare ruimte, van het eigen vastgoed van de gemeente en maatregelen voor en met scholen, maatregelen die samen moeten worden opgepakt zoals een ‘risico dialoog’ en een wijkaanpak en private maatregelen die worden aangejaagd door een stimuleringsfonds voor de Rotterdammers en goede prestatieafspraken met de woningcorporaties over adaptatie.

VOOR/SAMEN/DOOR
Het gaat dan om maatregelen VOOR de Rotterdammers zoals grote waterbergingen (voorbeeld is de waterberging onder de Museumparkgarage), SAMEN met de Rotterdammers zoals de waterpleinen en sponsparken en de maatregelen DOOR de Rotterdammers zelf zoals vergroenen van binnenterreinen, tuinen, de aanleg van geveltuinen het plaatsen van regentonnen (al dan niet slim), groene – en slimmedaken en groenegevels.

Zie hieronder de ppppresentatie:
Johan Verlinde Deltaplan Klimaatadaptatie Rotterdam Groene Conferentie

Deltaplaprogramma 2018 van het Rijk <<< (pdf.)

 

Groenevogels 2018 naar vogelopvangcentra de Vogelklas & de Houtsnip

Wethouder Wijbenga heeft dinsdagavond 11 december de GroeneVogel Rotterdamse vrijwilligersprijzen uitgereikt aan zowel de vogelopvang de Houtsnip als de Vogelklas Karel Schot voor hun inzet bij de olieramp juni dit jaar in de Rotterdamse haven.

De wethouder sprak zijn grote waardering uit voor alle vrijwilligers die zich hebben ingezet bij het schoon maken van de met olie besmeurde watervogels. Beide vogelopvangcentra hadden hierin een belangrijke coördinerende rol, aldus de wethouder.

De GroeneVogel vrijwilligersprijzen werden dinsdagavond uitgereikt tijdens de Groeneconferentie van het Rotterdams Milieucentrum in BAR (het Schieblock). De groene prijs wordt al 14 jaar uitgereikt. De prijs bestaat uit een kuntwerk van beeldend kunstenaar Jan Meijer en een geldbedrag van €1000 t.b.v. de winnende vrijwilligersorganisatie.

GROENEPLUIM
De GroenePluim prijs voor de groenste overheidsdienaar van het jaar ging dit jaar naar de programamamanager van het mulltifunctionele dakenprogramma van de gemeente Rotterdam: Paul van Roosmalen.

Hieronder de juryrapporten in pdf.:
Juryrapport.GROENEVOGEL.2018
PaulvanRoosmalen.2018

Klik HIER <<< voor een overzicht van 14 jaar GroeneVogels en 13 jaar GroenePluimen …

Column van Inge Janse ‘Waterschappen: je weet maar nooit’

Inge Janse (Vers Beton) las 11 december 2018 tijdens de Groeneconferentie ‘water en de stad’  van het Rotterdams Milieucentrum weer zijn jaarlijkse column. Geheel in het teken van het thema van de conferentie over de waterschappen en de komende waterschapsverkiezingen. Na de column werd het ‘grote waterschapsdebat’ gehouden met de lijsttrekkers van WaterNatuurlijk, de Algemene Waterschaps Partij, VVD en CDA voor het Hoogheemraadschap Schieland en de Krimpenerwaard en Wouter Joosten (vertegenwoordiger Natuurterreinen in het algemeen bestuur van het Hoogheemraadschap).

Lieve, lieve deelnemers aan Het Grote Waterschapsdebat
Lieve, lieve, lieve deelnemers.
Lieve deelnemers!
Wat fijn dat jullie er zijn!
Ik zeg dat tegen jullie uit barre armoede. Want als ik het niet zeg, dan zegt niemand het. Want ja. Het grote waterschapsdebat.
Ik zeg het maar zoals het is: niemand houdt van jullie.
Niemand.En het is niet eens dat Rotterdammers een hekel aan jullie hebben. Was het maar zo’n feest. Dan hadden ze er tenminste een mening over.
Nee, Rotterdammers boeit het gewoon niets, die waterschappen.

Dat is al tragisch zat. Maar jullie leggen je er nog bij neer ook! Want niemand, maar dan ook niemand zal ooit begrijpen waarom hij moet stemmen voor de waterschappen. Wie de sites van de deelnemers bekijkt, krijgt het gevoel in een Chinees restaurant beland te zijn geraakt, waar de menukaart enkel in het Mandarijn beschikbaar is. Dat je keuze eten oplevert, dat staat vast. Maar hoe dat eten van elkaar verschilt, en waarom, dat zal niemand ooit begrijpen.
Dat gebrek aan identiteit begint al bij de a-politieke partijen die meedoen.
Water Natuurlijk meldt op de website zich te onderscheiden door ‘onze inzet voor natuur, landschap en recreatie’. De partij schrijft: “Water Natuurlijk zoekt altijd naar een goede balans tussen veilig, mooi, gezond en betaalbaar water.” Hoe is dat onderscheidend? Dat wil toch iedereen? Gratis geld erbij, en we zijn rond. Bovendien belooft één van de concurrenten, De Algemene Waterschapspartij, zo ongeveer precies hetzelfde. “Als AWP streven we naar droge voeten en het voorkomen van overlast en het beperken van de financiële lasten.”
Ja, het zou ook heel opvallend zijn als AWP streeft naar zeiknatte poten, het aanjagen van massale chaos en maximaliseren van nepotistische zelfverrijking.

Bij de politieke deelnemers is het niets beter. Sterker nog: daar zijn de lethargie en inwisselbaarheid nóg erger.
Neem de VVD. Nee, een programma heeft zij niet voor de waterschappen, maar wel een Twitteraccount, dat alleen al sinds 2016 niet meer is bijgewerkt. Zolang is er blijkbaar al niets meer te zeggen over het belang van het waterschap.

Het CDA doet het iets beter: er is namelijk na veel gezoek op internet een lijsttrekker te vinden! Dorenda Gerts, wethouder in Waddinxveen, gaat de boot trekken. Maar ook zij komt niet verder dan enkele gemeenplaatsen, zoals “Water en waterveiligheid, waterkwaliteit en kwantiteit zijn belangrijk.” en “Ik sta daarbij voor zorgvuldig omgaan met de waterschapsbelastingen.” Heel knap hoor, Dorenda. Dat zal pittige debatten opleveren, opkomen voor veiligheid, kwaliteit en financiën!

Bij mijn zoektocht naar de laatste van de vijf partijen die vanavond aanwezig zijn, de PvdA, moest ik zowaar bijna huilen, zo zielig vond ik het. Nu hebben de socialisten het al niet makkelijk, maar zó weinig ambitie, zó weinig levensvreugde, dat was nieuw voor me. De PvdA communiceert via een Facebookpagina. Op zich prima, Jesse Klaver is er groot mee geworden. Maar er straalt zo weinig ambitie vanaf, dat zelfs de schrijver van het laatste bericht, uit 2015, van te voren de moed opgaf. Hij meldde iets over kwijtschelding, waarvan weet niemand, en dat doet er ook niet toe, blijkt uit de laatste woorden van zijn bericht. “Helaas kunnen wij hier als PvdA waarschijnlijk niet veel aan doen, omdat wij niet in het college zitten. Toch gaan we het proberen. Je weet maar nooit.”

Die laatste zin vat de maatschappelijke liefde voor jullie, de deelnemers aan het Grote Waterschapsdebat, prachtig samen. Ooit noemde onze overheid de verkiezingen voor Europa ‘best wel belangrijk’. Mijn suggestie voor jullie slogan: Stemmen op Waterschappen. Je weet maar nooit.

Maar, en laat dit heel duidelijk zijn: ik ben niet teleurgesteld in jullie. Verre van. Jullie zijn gewoon veroordeeld tot een onderwerp dat heel belangrijk is, maar waar weinig onderscheidend vermogen voor bestaat. Niemand die de grap ‘willen jullie meer of minder water? dan gaan we dat regelen’ maakt. Niemand die voorstelt om een muur om Nederland te bouwen zodat water uit Syrië ons land niet meer in kan komen. Niemand die vindt dat er meer plassen en sloten moeten komen voor water met een middeninkomen. Geen ven of sloot die een geel hesje aantrekt uit onvrede met jullie beleid. Jullie zijn het allemaal met elkaar eens: Nederland moet niet overstromen, water moet schoon zijn, en dat alles moet de burgers geen dertiende maand kosten. 

Toch?

Ik weet het ook eigenlijk niet. En dat is gelijk het probleem. Niemand weet het! Jullie partner en kinderen daargelaten (en zelfs daar betwijfel ik het van), weet niemand waar jullie voor staan.

Daarom dit pleidooi: zwem uit je schulp. Jullie zijn groter, slimmer en belangrijker dan ‘Waterschappen: je weet maar nooit’ of ‘Waterschappen: best wel belangrijk’. Mij part steken jullie collectief de dijken door, om je punt voor eens en altijd te maken dat het maar eens afgelopen moet zijn met die lethargie rondom waterveiligheid.

Doe dus ons, de Rotterdammers, en daarmee jezelf een groot plezier, en maak duidelijk wat er op het spel staat. Geef ons iets te kiezen. Neem ons serieus. Misschien, heel misschien, nemen we jullie dan ook ooit serieus. Je weet maar nooit.

Dank u wel.”

Aquaduct010 een prachtig plan voor de Hofbogen

Het Aquaduct010 is het plan voor de Rotterdamse Hofbogen van de Urbanisten. Dirk van Peijpe presenteerde enthousiast het uitzonderlijke plan tijdens de Groeneconferentie op 11 december die geheel in het teken stond van ‘water en de stad’.

Wat de toekomst brengen zal voor het langste gebouw van Nederland (1,9 kilometer) ‘de Hofbogen’ in Rotterdam Noord is nog zeer onzeker. De bogen staan momenteel in de verkoop. Maar de Urbanisten (de ontwikkelaars van o.a. het Waterplein) hebben een plan gereed. In opdracht van Watersensitive en de gemeente Rotterdam ontwikkeld. Het voormalige treinviaduct wordt een soort Rotterdamse variant van de wereldberoemde Highline in New York maar dan met een belangrijke waterbergende – en waterzuiverende functie.

Tuin op hoogte
Het dak van de bogen wordt een tuin, wandelroute en waterberging en – zuivering in een, aldus van Peijpe. Met diverse functies voor de huurders van de bogen. Zo kan de bierbrouwer straks gaan brouwen met gezuiverd regenwater en kunnen de kinderen van het kinderdagverblijf spelen in hun spannende waterspeeltuin op eigen dak en krijgt het geplande badhuis een dak met buitenbaden. Ook een wijkwasserette kan z’n water betrekken van het aquaduct. Er zijn in het plan zelfs enkele duurzame woningen aan het viaduct ‘geplakt’ met daktuin. Het belangrijkste is dat het aquaduct allerlei groene plekken met elkaar gaat verbinden in Rotterdam-noord, aldus Van Peijpe, zoals het Luchtpark met het Ammersooiseplein, Park Berkelselaan en het Eudokiaplein, het Ammersooiseplein met het Gordelpad (Noorderkanaal) aan het noordelijkste puntje …

Singelplan
Het nieuwe Aquaduct010 zal door haar ‘waterfunctie’ ook gaan bijdragen aan de klimaatbestendigheid van Rotterdam. Dirk van Peijpe wijst hierbij naar het Rotterdamse singelplan van rond 1900. Ook dit plan leverde een belangrijke bijdrage aan de stad, zowel qua hygiëne, nieuwe groene openbare ruimte en de vastgoedontwikkeling. ‘Ook het Aquaduct010 kan belangrijk worden voor de ontwikkeling van het gebied’, aldus van Peijpe.

Waterzuivering
Het Aquaduct010 zorgt voor (extra) piekwaterberging die zo hard nodig i.v.m. de klimaatadaptatieplannen van de stad, maar ook voor zuivering van regenwater dat weer als grondstof gebruikt kan worden. Water van zowel het waterplein (of straks de waterpleinen), de groene – en slimme daken en uit de openbare ruimte kunnen worden opgeslagen en gezuiverd op het aquaduct en vervolgens weer circulair gebruikt. ‘Het Auaquct wordt hierdoor een waterzuiverend landschap en levancier van schoon water‘, stelt de Urbanist.

Wel even afwachten wie straks de nieuwe eigenaar wordt van de Hofbogen en of deze het Aquaduct010 zal omarmen …

De hele presentatie van het plan van de Urbanisten:
Aquaduct010.Urbanisten.2018

Groeneconferentie ‘water en de stad’ op dinsdag 11 december

Dinsdagavond 11 december is weer de jaarlijkse Groeneconferentie van het Rotterdams Milieucentrum. Deze staat helemaal in het teken van ‘water en de stad’ en de komende waterschapsverkiezingen. 19.30 uur in BAR Schiekade 201 (Schieblock) Rotterdam – centrum. Vanaf 21.00 uur het Waterschapsdebat!

Onder leiding van Suzanne Mulder (RTV Rijnmond) gaan we in debat over wateroverlast, watertekorten, klimaatadaptatie en oplossingen. Met een pittige column van Inge Janse (Vers Beton) en het WATERSCHAPSDEBAT aan het eind. Er komen verschillende sprekers zoals  Johan Verlinde van de gemeente Rotterdam over het Deltaplan Klimaatadaptatie, ‘chief resilience officer’ Arnoud Molenaar van Rotterdam Resilient, Dirk van Peijpe van de Urbanisten, Geert van Poelgeest van de ‘Operatie Steenbreek‘, Emile van Rinsum van het ‘Slimdak’ op de DakAkker en Bas Sala over de Slimme waterton. Met Rens de Boer van Bureau Stadsnatuur gaan we op zoek naar de combinatie ‘wateroplossingen’ en stadsnatuur.

Waterschapsdebat
Lijsttrekkers van diverse politieke – en waterschapspartijen ontmoeten elkaar voor de eerste keer als politieke opponenten in het ‘waterschapsdebat‘ in opmars naar de waterschapsverkiezingen op 20 maart 2019. Er wordt gedebatteerd over ‘water en de stad’, de maatregelen die we in de stad kunnen nemen om de klimaatveranderingen aan te kunnen en de rol van de waterschappen hierin.

GroeneVogel
Ook de GroeneVogel en de GroenPluim worden weer uitgereikt. De vogel is een vrijwilligersprijs voor de groenste vrijwilliger(s) van het jaar en de pluim een prijs voor de groenste ‘overheidsdienaar’ van het jaar. Vorig jaar mocht burgemeester Aboutaleb de prijs in ontvangst nemen.

Aanmelden via: info@nullrotterdamsmilieucentrum.nl

Programma 11 december:

19.45 uur: Johan Verlinde over het Deltaplan Klimaatadaptatie
20.00 uur:Arnoud Molenaar over het Clobal Centre Climateadaptation

Lokale oplossingen:

20.10 uur: Dirk van Peijpe, Urbanisten, over waterpleinen en sponsparken
20.20 uur: Emile van Rinsum, DakAkker, over groenblauwedaken
20.25 uur: Geert van Poelgeest, Operatie Steenbreek
20.30 uur: Rens de Boer, Bureau Stadsnatuur, over biodiversiteit en wateropvang
20.35 uur: Bas Sala over de Slimme regenton
20.40 uur: Korte paneldiscussie met de zaal

20.50 uur: Pauze

21.00 uur:
Uitreiking GROENEVOGEL door Wethouder Bert Wijbenga
Uitreiking GROENEPLUIM door Patrick van Klink

21.15 uur:  Start WATERSCHAPSDEBAT

Inge Janse Column

Jock Geselschap (Lijsttrekker VVD Hoogheemraadschap Schieland en de Krimpenerwaard)
Agnes van Zoelen (Lijsttrekker WaterNatuurlijk Hoogheemraadschap Schieland en de Krimpenerwaard)
Wim van Heemst (Lijsttrekker PvdA Hoogheemraadschap Schieland en de Krimpenerwaard)
Rosemarie van Ham (Lijsttrekker Algemene Waterschapspartij Hoogheemraadschap Schieland en de Krimpenerwaard)
Dorenda Gerts (Lijsttrekker CDA Hoogheemraadschap Schieland en de Krimpenerwaard)