Berichten

Natuur- en milieuorganisaties willen regulering stikstofuitstoot via bestemmingsplannen

De Natuur- en Milieufederatie heeft namens zes natuur- en milieuorganisaties beroep aangetekend op het vaststellingsbesluit over de havenbestemmingsplannen.

stikstof

De natuur- en milieuorganisaties vinden dat in de havenbestemmingsplannen meer gereguleerd moet worden om de uitstoot van stikstofoxiden te beperken.

De economische ontwikkeling van de Rotterdamse haven heeft een grote impact op de leefomgeving in Rotterdam en omstreken. Ondanks de inspanningen om de uitstoot van industrie en vervoer terug te dringen staat de kwaliteit van de natuur in de omgeving van de haven nog steeds ernstig onder druk. De uitstoot van stikstof heeft geleid tot te hoge kritische neerslagwaarden en een aantasting van de biodiversiteit, vooral in de duingebieden in de omgeving van de haven.

De natuur- en milieuorganisaties willen dat in de havenbestemmingsplannen meer aandacht besteed wordt aan beperking van de stikstofuitstoot. Nu ligt de aandacht te veel op de beheersmaatregelen van Natuurmonumenten, Staatsbosbeheer en het Zuid-Hollands Landschap, om de gevolgen van de depositie van stikstof te beperken voor de natuur.

Het volledige beroep kunt u hieronder lezen.

 

Luchtkwaliteit blijft belangrijk onderwerp!

Voor het Rotterdams Milieucentrum blijft de luchtkwaliteit een van de belangrijkste onderwerpen. Hoewel de afgelopen decennia de luchtkwaliteit sterk is verbeterd door verbeterde controles en regelgeving waardoor de industrie steeds betere methodes is gaan gebruiken om luchtvervuiling te voorkomen zijn de boosdoeners nu met name het auto – en vrachtverkeer. Ook de scheepvaart draagt bij aan een ongezond leefklimaat in onze stad. In de stad kennen we nog een aantal vuile knelpunten zoals de ’s Gravendijkwal, de Bentincklaan, de Pleinweg en het Weena. Hier worden de luchtkwaliteitsnormen vaak nog overschreden. Maatregelen blijven daarom nodig op het gebied van verkeer en de scheepvaart.

Luchtmeetnet

Via de website luchtmeetnet van de DCMR Milieudienst Rijnmond is de kwaliteit van de luchtkwaliteit goed te volgen: www.luchtmeetnet.nl.

Conferentie, aktie en advies

In een van de eerste conferenties over luchtkwaliteit in Rotterdam in 2003 zette het milieucentrum, mede dankzij de aanwezigheid en inbreng van het toenmalig Europees Parlementslid Alexander de Roo, de nieuwe Europese normen voor luchtkwaliteit flink op de politieke-kaart. Fijn stof (PM 10, PM 2.5 etc.) werd langzamerhand een begrip. Vele debatten en discussiebijeenkomsten over dit onderwerp volgden in de loop der jaren. Nog tijdens de Groene conferentie in december 2013 was luchtkwaliteit een hot item in het debat tussen de aanwezige politieke partijen die (op een enkele uitzondering na) soms verrassend eensgezind waren in hun aanpak. In de opmaat naar de gemeenteraadsverkiezingen in maart 2014 was de ‘Rotterdamse lucht’ regelmatig onderwerp van debat. In de door Milieudefensie en de Fietsersbond georganiseerde debatten in februari en maart werden er vele verkiezingsbeloftes gedaan over het verbeteren van de luchtkwaliteit in onze stad.

10 puntenplan

In 2004 bood het milieucentrum de gemeenteraad samen met stichting de Noordzee een 10 puntenplan aan over de luchtkwaliteit met de titel ‘Ieders Lucht’.  Ook voerde het milieucentrum publieksacties uit tijdens de Wereldhavendagen. In 2005 organiseerden het Milieucentrum in samenwerking met de stichting de Noordzee de internationale ‘Greenport conference’ over de luchtkwaliteit en scheepvaart. Een groot aantal mensen uit de scheepvaart – en havenwereld was hier te gast en wisselden kennis en informatie uit. De conferentie werd geopend door toenmalig havenwethouder Wim van Sluis (Leefbaar Rotterdam).

Clean Shipping

In 2007 stelde het Milieucentrum samen met 14 nationale – en internationale milieu – en natuurorganisaties het ‘Manifesto Clean Shipping’ samen. Deze korte maar krachtige oproep tot het creëren van duurzame havens en scheepvaart werd tijdens de Internationale Havenconferentie in de Doelen overhandigd aan toenmalig havenwethouder Mark Harbers (VVD) – zie foto -.

Ieders Lucht

Sinds de conferentie in 2003 werd luchtkwaliteit eigenlijk een permanent aandachtspunt voor het Milieucentrum. Hierbij probeert het Milieucentrum ook de Rotterdamse burgers meer bewust te maken. ‘Wat kun je zelf doen om de luchtkwaliteit in de stad te verbeteren?’. Maar er kwam ook een focus op de gezondheid en de schadelijke effecten van een slechte luchtkwaliteit. Samen met de gemeente organiseerde het Milieucentrum in 2007 en 2008 een (symbolische) Autovrije zondag dat door het (overgrote deel van het) publiek goed werd onthaald.

FLEX M

In het educatieve TV programma FLEX M van het Milieucentrum voor jongeren werd veel aandacht besteed aan luchtkwaliteit. Met het educatieve pakket ‘Ieders Lucht’ was het Milieucentrum de eerste organisatie in Nederland die een echt lespakket kon aanbieden aan het voortgezet onderwijs over dit onderwerp. Zie ook de website www.iederslucht.nl. Ook bij campagne’s als ‘opZuinig!’ koppelt het Milieucentrum energiebesparing juist aan luchtkwaliteit.

Videoclip

Het Milieucentrum produceerde i.s.m. Rotterdamse rapper ‘C1000’ ook de rap (en videoclip) ‘Rotterdam heeft schone lucht nodig …’. De rap en videoclip is onderdeel van het educatieve aanbod over luchtkwaliteit voor het voorgezet onderwijs en werd vele malen uitgezonden op o.a. Dnamc TV en diverse lokale TV-kanalen.

 

Ontgassen van schepen moet geregeld worden!

Ontgassen van vluchtige stoffen zoals tolueen en benzeen is een groot probleem in ons dichtbevolkte havengebied. Ontgassen is nu nog (varend) toegestaan in de Rotterdam terwijl in vele havens het ontgassen van dit soort ongezonde stoffen streng verboden is. Directeur Robert Tieman van het Centraal Bureau voor de Rijn – en Binnenvaart (CBRB) doet een oproep om te zorgen voor een goede infrastructuur voor het ontgassen, ook voor de binnenvaart. In de Amsterdamse haven lijkt men intussen aan de oplossing te werken. >>>

Ontgassen.1
Directeur Tieman van het Centraalbureau voor de Rijn – en Binnenvaart plet voor een goede ontgassingsinfrastructuur:

Volgens Tieman ontbreekt deze infrastructuur in Europa en Nederland. Cijfers over de hoeveelheid ontgassingen zijn niet accuraat, het gaat om grotere hoeveelheden dan we dachten. De kans is groot dat er een soort ontgassingstoerisme gaat ontstaan en schepen naar Rotterdam komen om te ontgassen omdat het hier mag. Niet wenselijk! Er moet dus gereguleerd worden: ontgassen verbieden en gehandhaafd maar wel zorgen voor een goede ontgassingsinfrastructuur.

Amsterdam
Er lijkt een oplossing gevonden. In de Amsterdamse haven wordt een succesvolle proef gehouden met een nieuw systeem om schepen veilig en milieuvriendelijk te ontgassen. Daarmee is in de Amsterdamse haven een eerste stap gezet op weg naar een effectief en milieuvriendelijk alternatief voor het milieuonvriendelijk ontgassen in de openlucht zoals dat nu in de Rotterdamse haven ‘gewoon’ is. Dit komt door het verantwoorde stroomverbruik en het milieuverantwoord verwerken van het residu.

Ontgassen
Wat gebeurt er eigenlijk bij het ontgassen en welke stoffen komen er vrij?. Bij het laden, lossen, overslag en ontgassen van schepen en opslagtanks van olie en benzine ontstaan zogeheten vluchtige organische koolwaterstoffen die achterblijven in de tanks en schepen. Deze leveren stank en milieu overlast op en kunnen bij langdurige blootstelling schadelijk zijn voor gezondheid.

Mobiele installatie
In Amsterdam werkt men nu met een mobiele installatie. Deze installatie is nu nog in een testversie en ligt op een ponton in de nabijheid van de overslagpalen in de Amsterdamse Afrikahaven. De eerste testresultaten zijn succesvol.

Politieke druk
De politieke druk om tot een oplossing te komen voor het varend en milieuonvriendelijk ontgassen in het Rotterdamse havengebied wordt steeds groter. Vanuit de diverse gemeenten langs de Nieuwe Waterweg zoals Schiedam, Vlaardingen zijn raadsvragen gesteld. Juist ook omdat de bezorgdheid onder de bevolking toeneemt over de regelmatige ‘benzeenpieken’ in het Waterweggebied.

Hoek van Holland
Ook de VVD-fractie in de Deelgemeenteraad van Hoek van Holland is al langere tijd bezig om het probleem bij diverse instanties hoger op de agenda te krijgen. VVD-fractievoorzitter Mark Lensselink zegt dat hij tevreden is over dat de diverse instanties de problematiek nu serieus nemen. Hij begrijpt alleen niet dat het nog een aantal jaren moet duren. Lensselink: “er zijn nu al systemen die de uitstoot bij het ontgassen af kunnen vangen.”

Emissiebeleid
Het Rotterdams Milieucentrum wil dat het Havenbedrijf Rotterdam net als in Amsterdam een emissiebeleid gaat voeren waarin zoveel mogelijk reductie voor vluchtige organische stoffen wordt nagestreeft, oftewel: duurzaam en milieuvriendelijk ontgassen.

(Voor de techneuten onder ons: De mobiele installatie is een gesloten systeem dat werkt via snelle condensatie. Het voert vluchtige stoffen af die in tanks van schepen na lossing overblijven. Daarmee worden de tanks voorbereid voor een volgende toepassing. Meestal is dat de komst van nieuwe lading, maar dat kan ook onderhoud of inspectie zijn, waarvoor de tanks volledig worden geleegd of gereinigd. Het systeem koelt de vluchtige stoffen uit de tank tot 30 a 40 graden onder nul. Daardoor condenseren de stoffen en worden ze als vloeistof opgevangen. De gassen worden ten slotte via een speciaal procedé van zuurstof ontdaan en uiteindelijk als vrijwel pure stikstof in de tanks teruggevoerd.)

Documenten:

Interview ‘Ontgassen: kwesite van kosten – batenanalyse?’

Luchtmeetpunt.1

Vijftigste burgermeetpunt in Rotterdam

Samen met buurtbewoners uit Rotterdam-Noord hing Milieudefensie 22 januari het vijftigste Nederlandse burgermeetpunt voor luchtkwaliteit op. De buisjes, die meten hoe vies de lucht is, werden op verzoek van omwonenden opgehangen op het speelplein van basisschool Imelda. Het meetpunt op het schoolplein is het vijftigste in Nederland en het negentiende in Rotterdam. Milieudefensie begon in oktober vorig jaar met de metingen. >>>

Ook in andere grote steden zoals Amsterdam en Den Haag hangen de meetbuisjes. Daarmee wordt een jaar lang de hoeveelheid stikstofdioxide – een goede indicator van ongezonde lucht – gemeten. ‘Die hoeveelheden zijn vaak (veel) hoger dan die waar de papieren rekenmodellen van de overheid op uitkomen’, aldus campagneleider luchtkwaliteit Ivo Stumpe van Milieudefensie.

Luchtkwaliteit
Milieudefensie stelt dat er op veel plekken in Nederland niet bekend is hoe erg de luchtvervuiling is, omdat de overheid er geen of onvoldoende gegevens over heeft. ‘Mensen willen graag weten hoe het in hun buurt, bij hun werk of bij de school van hun kinderen met de luchtkwaliteit gesteld is,’ aldus Ivo Stumpe. ‘Hoge concentraties luchtvervuiling veroorzaken longklachten zoals astma en kanker, maar ook hart- en vaatziekten en tal van andere aandoeningen. zegt Stumpe.

Gasmaskers
Bij de lancering van het vijftigste meetpunt gingen buurtbewoners verkleed als gezonde-lucht-brigade: in witte pakken en met gasmaskers op hingen ze de meetbuisje op bij de Imelda Basisschool aan de Veurstraat in Rotterdam Noord. Vervolgens gingen ze op een tandem naar het gezondheidscentrum aan de Rotterdamse Talmastraat/Schieweg, waar ook een buisje werden geplaatst. Buurtbewoner Zoé Baart: ‘Wij willen het probleem van luchtvervuiling hier concreet maken, door in de wijken waar mensen wonen, werken en naar school gaan te meten hoe het daadwerkelijk gesteld is met de luchtkwaliteit.’


Overzicht meetpunten
Sinds de start van de meetcampagne van Milieudefensie, in oktober 2012, zijn elke maand door heel Nederland nieuwe groepen bewoners begonnen met meten. Op www.milieudefensie.nl/luchtkwaliteit staat een kaart met alle meetpunten. In februari wordt de laatste reeks buisjes opgehangen in Rotterdam. Verdeeld over heel Nederland hangen er dan vele tientallen. In 2014 maakt Milieudefensie de jaargemiddelden van alle meetpunten bekend.

iSPEX-teamfoto1

In mei/juni nationale iSPEX meetdag

Er komt aardig wat bij kijken om fijnstof met uw smartphone te kunnen meten. Het iSPEX-ontwerp dat hieronder is geschetst in het filmpje combineert spectroscopie en polarimetrie om een normaal spectrum (ook wel intensiteit spectrum) en een polarisatie spectrum te krijgen van de blauwe lucht. Binnen het iSPEX-team is een hele speciale manier ontwikkeld om deze twee spectra met een foto te kunnen meten. Dit noemt men het iSPEX-principe, bekijk het filmpje:>>>

Steeds meer mensen dragen een hightech mobiele telefoon met camera, internetverbinding, GPS en veel rekenkracht bij zich. Met een ‘iSPEX-opzetstukje’ met bijbehorende ‘iSPEX’ app verandert zo’n telefoontje in een handomdraai in een wetenschappelijk instrument om stof in onze atmosfeer te meten. In mei/juni nemen 10.000 Nederlanders met hun smartphone op het zelfde moment een foto. De datum is nog niet bekend. De reden dat hiervoor nog geen exacte datum is geprikt is omdat een iSPEX meting afhankelijk is van het weer: er is een blauwe lucht nodig! >>>

10.000 metingen
Op een heldere dag in juni richten 10.000 Nederlanders op het zelfde moment hun iPhone met iSPEX erop naar een helder stuk hemel en maken een foto. Zo meten ze samen de eigenschappen van kleine deeltjes in de lucht: fijn stof. Het principe is gebasseerd op dat van de Spectropolarimeter for Planetary Exploration (SPEX), maar is aangepast om door zoveel mogelijk mensen te kunnen worden gebruikt. Het betrekken van het publiek bij fijnstof onderzoek doen is niet alleen omdat het belangrijk is dat mensen meer leren over fijnstof in onze atmosfeer; maar vooral ook omdat we deze methode ook echt meer informatie kan opleveren over fijnstof dan nu beschikbaar is. Oftewel, de initiatiefnemers van deze masale meting willen de deelnemers ook echt wetenschap laten bedrijven!

 

Meedoen?
Ook u kunt meedoen aan deze massa-meting (maar alleen met een iPhone/SmartPhone!)? Meld u aan direct via www.ispex.nl of mail het Rotterdams Milieucentrum: info@nullrotterdamsmilieucentrum.nl! Het Milieucentrum koopt centraal een aantal iSPEX-opzetstukjes in. Vermeldt uw postadres t.b.v. de verzending van de opzetstukjes (dus nog alleen voor iPhone).
Deelname is aan enige selectie onderhevig!

Fijn stof
Het doel van het iSPEX project is om meer te weten te komen over fijn stof dat boven onze hoofden zweeft. Het is de laatste jaren al zo vaak in het nieuws geweest dat het een begrip is geworden en vaak als één woord wordt geschreven. Ook in dit artikel gebruiken wij daarom de de aanduiding fijnstof. Met iSPEX kun fijnstof worden gemeten. Maar wat is fijnstof? Waarom is het belangrijk om hier goede metingen naar te kunnen doen? Hoe kunnen metingen naar fijnstof worden gedaan?

Consortium
In het iSPEX-consortium werken de volgende organisaties samen:

NOVA: Sterrewacht Leiden,
Universiteite van Leiden
SRON: Netherlands Institute for Space Research
RIVM: Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu
KNMI: Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut
samen het iSPEX-consortium.

Aanmelden voor deelname aan de metingen in juni (alleen met ‘smartphones’)
Aanmelden voor een meetpunt kan via info@nullrotterdamsmilieucentrum.nl, of direct via www.ispex.nl. De opzetstukjes zijn alleen geschikt voor een smartphone / iPhone (iPhone 4 en 4s en waarschijnlijk ook 5).

Metingen
Uw metingen, en die van 9.999 andere Nederlanders worden dan centraal verwerkt tot een fijnstof-kaart van Nederland, waarmee u daadwerkelijk een steentje bijdraagt aan atmosferisch onderzoek. Uw meetgegevens zullen namelijk ingezet worden om de gezondheidsrisico’s van fijnstof beter in kaart te brengen, om vulkaanaswolken die het vliegverkeer verstoren te helpen identificeren, en om de onduidelijkheid over de invloed van fijnstof in het klimaatdebat te verkleinen.

Weblinks
www.ispex.nl
iSPEX-blog in astronomie.nl
www.sron.nl
Rotterdams Milieucentrum