Gezond Verkeer pleit voor goed verkeers circulatie plan

/in , , , , , , , , , , , , /door

De coalitie Gezondverkeer vindt het teleurstellend dat de gemeente de afsluiting van de Maastunnel niet heeft gebruikt om het doorgaand autoverkeer drastisch te beperken. “Zo bleek na een half jaar afsluiting dat 71% van de automobilisten voor een omweg koos, 23% de reis niet meer maakte en 6% het Openbaar Vervoer of de fiets nam. Een flinke afname van het autogebruik dus. Het is erg jammer dat de gemeente dit momentum voorbij heeft laten gaan.” schrijft de coalitie aan verkeerswethouder van Bokhove.

De coalitie Gezondverkeer stelde ruim een jaar geleden al voor om bij de heropening van de tunnel een aparte rijbaan te bestemmen voor het Openbaar Vervoer als snelle verbinding tussen het Centraal Station en het Zuidplein.

Verkeerscirculatieplan
Ook pleit Gezondverkeer voor een goed verkeerscirculatieplan met maatregelen die het doorgaand verkeer door de stad ontmoedigt en zo meer ruimte creëert voor de Rotterdammers. ‘Plannen voor ‘groene stadsboulevards’ en maatregelen in het centrum, zoals laatst voorgesteld voor de Westblaak staan te veel op zichzelf‘, aldus de coalitie. ‘Dit leidt tot verplaatsing van het autoverkeer naar andere wegen in het centrum en omliggende wijken die toch al te zwaar zijn belast, zoals de ‘s-Gravendijkwal, de Henegouwerlaan, de Schiekade en de Schieweg. Bovendien verbloemen dit soort maatregelen de werkelijke problematiek in Rotterdam: het feit dat er teveel autoverkeer door de stad rijdt dat de lucht ongezond vervuilt’, stellen de bewoners – en milieugroepen.

Congestion charge
Actiegroep Urgenda heeft op 14 juni jongstleden het 40 punten plan aangeboden aan het kabinet, 4 jaar na het winnen van de klimaatzaak. Ruim 700 organisaties werkten mee aan dit plan. Maatregel 31 is de ‘stadheffing voor een leefbare stad’, een congestion charge (zoals in Londen) voor de vijf grote steden. Deze maatregel kan 0,1 megaton CO2 uitstoot besparen en heeft zeer positieve effecten op de luchtkwaliteit. De praktijk in Londen wijst dit ook uit. in haar brief vraagt de coalitie wat de wethouder hiermee gaat doen.

De brief aan wethouder Van Bokhove is hier te lezen:

JBokhove.gezondverkeer.def.brf.2019

De coalitie Gezond Verkeer is samengesteld uit vertegenwoordiger van:

  • Adem in Rotterdam
  • B.O.O.G. (bewoners- en ontwikkelings organisatie ‘s-Gravendijkwal).
  • Bewonersgroep Noordereiland
  • Fietsersbond Rotterdam
  • Happy Mobility
  • Milieudefensie Rotterdam
  • ‘PlatformA13/A16-RegioparkRottemeren’
  • Rotterdamse Luchtwachters
  • Rotterdams Milieucentrum
  • ROVER reizigers in het openbaar vervoer Rotterdam
  • Stadslab Luchtkwaliteit

 

Cursus milieucoach weer van start in het Zelfregiehuis

/in , , , , /door

Het Rotterdams Milieucentrum organiseerde sinds 2010 de cursus Milieucoach. Het is een praktische cursus van 4 avonden over energie – en duurzaamheid in eigen huis met veel aandacht voor hoe je deze informatie kan overbrengen. Een nieuwe cursus start op 13 november en de vervolgavonden zijn op 27 november en 4 en 11 december (in het zelfregiehuis in Bospolder Tussendijken). Aanmelden via info@nullrotterdamsmilieucentrum.nl.

Na afloop ontvangen de deelnemers het certificaat Milieucoach. In totaal werden er meer dan 350 bewoners (!) opgeleid tot milieucoach die voorlichtingen gaven in de Rotterdam wijken.

Certificaat
Met het certificaat gaan de Milieucoaches voorlichting geven in hun eigen netwerk. Zoals in de straat straat of buurt, bij een vereniging of in de kamer van de wijk. De Milieucoaches maken hierbij gebruik van een e.koffer vol demonstratiemateriaal, de besparingsladder en de opZuinig!-quiz. De cursus Milieucoach is gratis. De cursussen gaan naast energie besparen ook over het gezamenlijk opwekken van duurzame energie en het betrekken van uw (mede-)bewoners. Dus de cursus Milieucoach is uiterst geschikt voor Vereniging van Eigenaren (VVE) en voor  huurders – bewonersgroepen!

 

 

Plan B(oom) voor 10 miljoen extra bomen

/in , , , /door

De Postcode Loterij gaat de aanplant van 10 miljoen bomen in Nederland mogelijk maken met een extra schenking van 2.250.000 euro aan de Natuur en Milieufederaties,. De federaties gaan hierin samenwerken met de Gezonde Stad Amsterdam, Duurzaam Den Haag en het Rotterdams Milieucentrum. Men wil met het ‘Plan Boom’ werken aan een gezond klimaat in een groene omgeving.

De aanplant van bomen in tuinen, bermen, plantsoenen, bedrijventerreinen en in het buitengebied verkleint de CO2-uitstoot maakt de leefomgeving mooier, groener, frisser en gezonder.

10 miljoen bomen
Zo’n 20 procent van de opwarming van de aarde wordt veroorzaakt door ontbossing. Er zijn steeds minder bomen om CO2 op te nemen uit de lucht. Ook Nederland ontbost nog steeds en daar willen de organisaties iets aan doen. Een boom bindt gemiddeld 1 ton CO2 in 50 jaar tijd. Tien miljoen bomen kunnen dus 10 miljoen ton CO2 binden. Daarbij zijn bomen een oplossing voor zoveel meer dingen: ze leveren een bijdrage aan biodiversiteit, hebben een positief effect op de gezondheid, op een schone leefomgeving en dragen bij aan ons geluksgevoel.

Voor en door burgers
De ambitie is om het naar schatting 344 miljoen aantal bomen in Nederland de komende vier jaar met zo’n 3% extra bomen uit te breiden. Plan Boom is bedoeld voor en door burgers. Door bomen te planten in onze eigen omgeving kan iedereen een bijdrage leveren aan een beter klimaat.

Dankzij de deelnemers van de Postcode Loterij

De Natuur en Milieufederaties mogen als vaste beneficiënt sinds 1996 rekenen op jaarlijkse ondersteuning van de Postcode Loterij. De bekendmaking van deze extra schenking aan de Natuur en Milieufederaties is gedaan in aanloop naar het Goed Geld Gala van de Postcode Loterij maart 2020. Dan maakt de Loterij bekend welk bedrag zij in totaal dankzij haar deelnemers aan goededoelenorganisaties kan schenken. De helft van de inleg van deelnemers aan de Postcode Loterij gaat naar goede doelen op het gebied van mens en natuur. Vorig jaar was dit een totaalbedrag van ruim 357,5 miljoen euro voor een betere wereld. 

Ruim 1500 mensen liepen mee met de klimaatmars Rotterdam

/in , , /door

Ruim 1500 mensen liepen mee met de Rotterdamse klimaatmars, de grootste mars in de havenstad tot nu toe. Omstanders die kwamen voor de Wereldhavendagen reageerden positief op de demonstranten. Een groep van samenwerkende burgerinitiatieven, belangenverenigingen en politieke partijen deden met de mars een oproep voor progressief Rotterdams klimaatbeleid. De stoet liep over ‘de Zwaan’ richting Wilhelminapier, het hart van de Wereldhavendagen, maar men mocht van de gemeente de pier niet op.

De Rotterdamse haven, de grootste van Europa, is verantwoordelijk voor een vijfde van de totale Nederlandse CO2 -uitstoot. “We moeten de Haven bevrijden van de fossiele wurggreep”, sprak Vatan Hüzeir, van het Rotterdams Klimaat Initiatief bij de start van de klimaatmars. “Het overgrote deel van het havenbedrijf is in bezit van de gemeente. De haven is dus eigenlijk van ons! Wij eisen dat de gemeente de controle terug neemt over de klimaat- en energiestrategie van onze haven.”, aldus Hüzeir.

Marjolein Moeijes, mede-organisator van de mars: “De haven is al meer dan 150 jaar een begrip in Rotterdam en altijd onderhevig geweest aan verandering. De realiteit van klimaatverandering vraagt erom dat de haven nu fossielvrij wordt. Nu is de haven vooral sterk in kolen, olie, en gas. Als het aan ons ligt pakt de gemeente de grote vervuilers aan, wordt de fossiele energie uitgefaseerd, en de uitstoot van de haven drastisch verlaagt. Onze gemeenteraad moet kortom de leiding nemen en ruimte creëren voor een nieuwe en schone Rotterdamse haven.”

Europarlementariër Kim van Sparrentak zegde toe zich in Brussel hard te maken voor groene scheepvaart en een duurzamere Rotterdamse Haven. Margot Kranenburg van FNV Rotterdam riep aan het einde van de mars op tot het opzetten van een ‘kolenfonds’, waarmee havenarbeiders begeleid worden naar een baan in de hernieuwbare energiesector. Ze riep daarnaast namens de vakbond ook op om mee te doen aan de (internationale) Klimaatstaking op vrijdag 27 september in Den Haag.

Vatan Hüzeir speech Rotterdamse Klimaatmars, 8 september 2019

“Beste mensen, mijn naam is Vatan Hüzeir, en namens het Rotterdams Klimaat Initiatief, de burgerbeweging die sinds 2016 al in actie komt tegen klimaatverandering in onze stad, in onze regio, heet ik jullie allemaal heel erg welkom bij de nieuwste editie van de Rotterdamse Klimaatmars!
Het is geweldig om jullie hier te zien. Want laten we maar meteen duidelijk zijn. Wij zijn hier niet voor de leuk, of omdat het onze hobby is, of omdat we toch al vrij waren vandaag.

Nee. Dit, is geen, grap.

Vandaag nemen wij onze verantwoordelijkheid als burger. Vandaag eisen wij dat onze gemeente de regie terugpakt over het falende klimaat- en energietransitiebeleid van het Havenbedrijf Rotterdam!
Laten we er geen doekjes omheen winden. Zoals het er nu voor staat is de Haven medeplichtig aan klimaatontwrichting. Daar, bij het Havenbedrijf, netjes in pak, daar worden de mouwen opgestroopt en de handen vuil gemaakt. Natuurlijk; jij en ik kunnen minder vliegen, afval recyclen, minder vlees eten. Maar dat is niet het probleem. Van alle uitstoot in Rotterdam komt 90% procent … 90% procent … komt van de haven. Sterker nog, de haven produceert in zichzelf, maar liefst een vijfde van alle Nederlandse CO2-uitstoot! Als Nederland wat aan het klimaat wilt doen, dan staat of valt dat bij wat er in Rotterdam gebeurt.

Dus vergis jullie niet beste mensen, de klimaatklapper, die maken we in de haven.
Die moet zijn uitstoot verlagen en de uitstoot van de industrieën aldaar. Dat lukt ze niet. Al jaren niet, de uitstoot neemt toe.
Bovendien ontwricht de haven het klimaat op allerlei andere manieren. Daar hebben ze het liever niet over tijdens de wereldhavendagen. Maar laten wij dat wel doen. Het is alleen maar eerlijk om even wat licht te schijnen op deze schaduwzijde. Juist nu.

Wat denk je bijvoorbeeld van het feit dat bossen worden gekapt, verwerkt tot houtkorrels en naar Rotterdam verscheept, om hier te worden verbrand in de kolencentrales? Slecht voor het klimaat. Die bossen halen CO2 juist uit de lucht. Toch wordt in Rotterdam bijna een miljard euro verbrand aan belastinggeld verbrand aan dit soort sjoemelhout. Wij vragen: neemt de haven verantwoordelijkheid?! Vanuit de haven worden ook enorme hoeveelheden kolen door verhandeld naar het buitenland. Rotterdam is simpel gezegd de grootste kolendealer van Europa. Bij verbranding van die kolen alleen al wordt een hoeveelheid CO2 uitgestoten die gelijk staat aan de helft van de Nederlandse CO2-uitstoot. Maar… de haven verlengde onlangs doodleuk het contract hiervoor met nog een kwart eeuw! Wij vragen: neemt de Haven verantwoordelijkheid?!

We weten ook dat het Havenbedrijf foute havens ontwikkelt in Brazilië, Oman, en Indonesië. Daarmee wil de haven nieuwe stromen opzetten aan kolen, olie, en gas van-en-naar-zichzelf, ten koste van de lokale bevolking en natuurlijke omgeving. In Brazilië gaat het ook nog eens om soja en graan waarvoor mogelijk bosrijke gebieden worden verbrand. Het havenbedrijf tuigt dus klimaatontwrichtende industrieën op en maakt er verre economieën nog decennia lang van afhankelijk. Wij vragen: neemt de Haven verantwoordelijkheid?! Nee! De haven doet dat niet. Die heeft er namelijk vooral belang bij die industrieën te behouden en te vergroten waar het nu al enorm op leunt. De fossiele energie industrie
En daar gaan wij niet mee akkoord! We moeten de haven bevrijden van de fossiele wurgreep. En wel nu.

Doen we dat, dan ondervinden wij daar zelf de gevolgen van. Tegen 2030, dat is al over tien jaar beste mensen, over tien jaar al zal Rotterdam jaarlijks meer dan 200 miljoen euro kwijt zijn aan klimaatschade. Dat is meer dan welke andere Europese kuststad dan ook. Dat verzin ik niet, dat zeggen de wetenschappoers. En dat bedrag wordt waarschijnlijk nog veel hoger door extreme weersomstandigheden.

Ik wil maar zeggen: we hebben geen luxe van tijd meer. De klok tikt door, het is al de hele tijd te laat, en doorsnoozen kost bakken geld. En de haven, de haven snurkt lekker verder.
En morgen, morgen is het weer, voor de zoveelste keer, maandag bij het Havenbedrijf … en bouwt de baas en ex-Shell man Allard Castelein gewoon verder aan een grijs imperium terwijl Rotterdam verzuipt.
Maar … en dit is een grote maar …
Het overgrote deel van het havenbedrijf is in bezit van de gemeente. Die is grootaandeelhouder. De haven is dus eigenlijk van ons!
En vandaag geven wij de gemeente het volle mandaat in te grijpen, en de controle terug te nemen over het falende klimaat en energiebeleid van de haven.
Wij hebben alvast wat ideeën voor hoe dat eruit kan zien. Die gaan we de komende tijd delen. Maar voor nu alvast een korte selectie.

1. De gemeente neemt in de statuten van het havenbedrijf op dat die zich inzet voor het leefklimaat van de stad en regio Rotterdam, ook als dit ten koste gaat van winst. Deze bepaling stond al zo in de originele statuten, maar werd later geschrapt door de gemeente zelf. Maak deze fout ongedaan. Dan wordt het in de toekomst moeilijk om nog meer nutteloze investeringen te doen in al een stervende fossiele industrie.

2. Als grootaandeelhouder gaat de gemeente meebeslissen bij de klimaat- en energiestrategie van de haven. De invloed van de gemeente gaat omhoog, de invloed van de fossiele industrie gaat omlaag. Nu kunnen haventarieven bijvoorbeeld alleen verhoogd worden als de industrie daarmee zélf instemt. Stop deze absurde situatie en verhoog eenzijdig de prijs voor klimaatontwrichtende praktijken zoals de kolenoverslag. Eind volgend jaar al kunnen deze prijzen gewoon omhoog.

Dwing tegelijkertijd transparantie af bij de politieke lobby van de industrie. Nu is het volstrekt onduidelijk wanneer welke bedrijven en lobbyclubs welke politici, ambtenaren en Havenbedrijf medewerkers ontmoeten, en waarover ze dan spreken. Dat kan niet! Anno 2019, het is twee voor twaalf.

3. Drié. Sluit de twee kolencentrales op de Maasvlakte, uiterlijk volgend jaar in 2020. Hierdoor houdt Nederland zich aan de verplichte vermindering van de co2-uitstoot in lijn met de Urgenda klimaatzaak. Sluiting is bovendien goedkoop. Het kost een gezin ongeveer vijf kopjes [koffie] per jaar.

En zo zijn er nog meer dingen die je kunt doen. Introduceer een kolentaks. Zet dus een prijs op kolen die bestemd zijn voor de export.=
En uiteraard moet er een fonds komen waarmee havenarbeiders begeleid worden naar werk in de hernieuwbare energiesector. Onze havenhelden zijn keihard nodig daar.
In dit soort maatregelen ligt de sleutel om de Haven weer dienstbaar te maken aan Rotterdam. Wij komen met de ideeën, wij komen met de mensen, wij brengen het tot hier.
Maar om dit alles te laten slagen, hebben we nog een snufje politieke wil nodig. Als die wil er is, lukt alles. En zo niet ,… dan gaan wij ervoor zorgen dat het alsnog lukt. We will make it happen.
Want zeg nou eerlijk kijk even om je heen, hoe kun je deze stad nou niet de allermooiste toekomst wensen.
Mensen, volg het Rotterdams Klimaat Initiatief online, doe mee met onze acties de komende tijd, we hebben iedereen. Het is aan ons allemaal en aan niemand anders. Ik zie u in de Mars!

Dank u wel.”

De Rotterdamse Parkenmaand 2019 is afgetrapt!

/in , , /door

Zondag 1 september werd de 7de Rotterdamse Parkenmaand officieel afgetrapt door wethouder buitenruimte Bert Wijbenga in Het Park bij de Euromast nadat Kees Moeliker (directeur Natuurhistorisch Museum) de groenrede(n) had uitgesproken. De aftrap werd omlijst door theater Ruut van Hooft met ‘de Wereldwachter’, Company with balls, het Orikadabra theater en de Kleurbende. Muzikaal omlijst door de Catscratchers!

Parkenmaand
In de Parkenmaand in september worden ruim honderd activiteiten georganiseerd in de Rotterdamse Parken. Van wandelingen, workshops tot dans en muziek. Door boswachters, parkbeheerders maar ook door veel vrijwilligers die actief zijn voor het beheer en behoud van groen in de stad.Meer informatie over de Parkenmaand op www.parkenmaand.nl.

Groenrede(n) 2019 van Kees Moeliker: “De stad is ook natuur”

/in , , /door

De jaarlijkse groenrede(n): “De stad is ook natuur“. Uitgesproken door Kees Moeliker (directeur Natuurhistorisch Museum Rotterdam) bij de aftrap van de Rotterdamse Parkenmaand 2019 op 1 september jongstleden in Het Park.

‘Dames en heren, als u het treft en er ook een beetje oog en oor voor heeft, ziet en hoort u hier vandaag, 1 september 2019, hoog in de bomen van Het Park de bonte vliegenvanger. Laag bij de grond fladderen distelvlinder, bont zandoogje en gehakkelde aurelia. Hier bieden oude bomen nestgelegenheid aan blauwe reiger, boomklever en bosuil. De vijvers zitten vol zoetwatermosselen. Tongvarens vormen sporen en de muurleeuwenbek bloeit. De biodiversiteit van dit stadspark is groot, en dat geldt ook voor de verscheidenheid aan dieren en planten binnen de gemeentegrenzen van Rotterdam. Mijn collega’s van Bureau Stadsnatuur houden de stand nauwgezet bij: de teller staat momenteel op 1092 soorten dag- en (vooral) nachtvlinders, 925 soorten hogere planten, 352 soorten vogels, 264 soorten vliegen, 165 soorten mossen, 119 soorten bijen en hommels, 53 soorten vissen, 44 soorten zoogdieren, 40 soorten libellen, 24 soorten sprinkhanen, 11 soorten amfibieën en reptielen, en nu ben ik nog niet eens halverwege de lijst die nog steeds groeit. Onlangs werd er hier vlakbij, in de daktuin van het Erasmus MC, nog een nieuwe insectensoort voor Nederland ontdekt: een nog geen vier millimeter grote schildwesp. Gisteren werden er in het kader van de landelijke Nachtvlindernacht motten gevangen in het Essenburgpark – dat leverde de loeizeldzame Sint-Janskruiduil op.

Rotterdam dankt die rijke biodiversiteit aan een aantal factoren. Steden zijn net een tikje warmer dan het buitengebied, en dat help sowieso. We hebben hier het havengebied dat zich uitstrekt tot de Maasvlakte en Hoek van Holland, en onze stad heeft relatief veel en vooral grote parken. Samen met sloten, vijvers, binnentuinen, groene daken, wegbermen en andere micro-leefgebiedjes maken die onze stad tot een plek die de mens deelt met een grote verscheidenheid aan dieren en planten.

Wat hebben wij – stadsmensen – aan al dat natuurschoon? Bijna anderhalve eeuw geleden verkoos de schrijver George Gissing (1857-1903) het stadse leven in Londen voor dat op het Engelse platteland omdat – ik citeer – ‘parken niets anders zijn dan straatstenen verhuld onder een laagje gras’. Dat is nu wel even anders. Toen ik vorig jaar voor RTV-Rijnmond mocht meewerken aan de televisieserie ‘Rotterdammers in het Groen’ ben ik op prachtige groene plekken geweest. Hippe dakakkers, verborgen stadstuintjes, braakliggende terreinen, volkstuinen, zelfs een verlaten treinspoor dat als onderdeel van ‘de Groene Connectie’ door een heuse stadsjungle voert. Met overal enthousiaste mensen die er van genieten en er ook letterlijk zelf wat van maken. Ik heb gezien en ervaren hoe mijn stadsgenoten parken en tuinen op verschillende manieren omarmen als een natuurlijk verlengstuk van hun leefgebied.

Stadsnatuur is onmisbaar, voor iedereen. Stadsparken scharen zich onder de eerste levensbehoeften, en in vergelijking met betonwoestijnen hebben groene steden voordelen op het gebied van economie, gezondheid, welbevinden en (ecologische) veerkracht.

Een groene stad is (financieel) rijker en heeft een gunstig vestigingsklimaat, maar in dat economische voordeel schuilt een gevaarlijke paradox. Grond- en huizenprijzen nabij stadsparken zijn 10 tot 20% hoger dan elders in de stad en daardoor is de druk om in of bij parken te bouwen groot. Een stad die dat toelaat, snijdt zichzelf en haar bewoners in een levensader.

Het besef dat natuur goed voor de gezondheid is, kent een lange geschiedenis maar kreeg in de jaren tachtig van de vorige eeuw vleugels toen bleek dat patiënten die na een galblaasoperatie uitkeken op groen, sneller genezen dan zieken met dezelfde kwaal die vanuit hun bed slechts uitzicht hadden op een blinde ziekenhuismuur. Het Erasmus MC heeft de nieuwe daktuin echt niet alleen voor die schildwesp aangelegd. Wetenschappelijk onderzoek bewijst ook dat stadsmensen die een flinke portie buurtnatuur tot zich kunnen nemen, geestelijk en lichamelijk gezonder zijn dan mensen die dat moeten missen. Ziektecijfers zijn aanmerkelijk lager in groenere stadsdelen. Lagere niveaus van depressie, angst en stress blijken geassocieerd met het aantal vogels dat mensen in hun omgeving kunnen zien. Het horen van vogelzang doet daar nog een schepje bovenop: het is rustgevender dan het geluid van kabbelend water en het zachtjes tikken van regen. Zelfs het voeren van vogels levert een heilzame klik tussen mens en natuur.

Groen in steden zorgt ook voor een verhoogd gevoel van veiligheid, en parken zorgen voor sociale cohesie en -mobiliteit. Ook families uit Hillegersberg barbecueën, ondanks de beschikbaarheid van een riante eigen tuin, voor de sfeer en gezelligheid in het Vroesenpark.

Parken verhogen ook de ecologische waarde, de veerkracht en de duurzaamheid van steden. De eerder genoemde rijke biodiversiteit is ook op zich zelf al dikke winst, zeker ook omdat de natuurwaarden van het agrarische buitengebied achteruit hollen. De stad is een biotoop met eigen natuurwaarden. Op het gebied van veerkracht en duurzaamheid is berekend dat de 2,4 miljoen bomen die in het centrum van Beijing groeien, jaarlijks bijna 1.300 ton fijnstof wegvangen. In Chicago heeft één boom alleen al om die zuiverende werking een fictief prijskaartje van dik 400 dollar. Parken absorberen water dat anders voor overstromingen kan zorgen, en de temperatuur is er 1 tot 4 graden lager dan elders in steden. Wie heeft er in de afgelopen zomer geen verkoeling gezocht in een park?

Het is al met al logisch dat steeds meer mensen van stadsparken gebruik maken, en dat is goed. Maar hoe ver ga je met festivals en andere invasieve activiteiten in openbaar groen? De draagkracht van een park verschilt wezenlijk van die van een asfaltvlakte. De grens die gesteld moet worden, moet mensen de kans geven van het stadsgroen te genieten zonder uit het oog te verliezen dat juist het planten- en dierenleven de aantrekkelijkheid van parken bepaalt. Dat (natuur)besef moet bij parkbeheerders, festivalorganisatoren en -bezoekers dieper wortelen.

Rotterdam heeft nog geen duidelijk en breed gedragen ecologisch beleid voor de buitenruimte. Daar zou vol op ingezet moeten worden, want het toepassen van ecologische kennis in de stedelijke omgeving komt niet alleen plant en dier maar juist ook stadsmensen ten goede. Daarom alvast zes aanbevelingen:

(1) Maak groene verbindingen tussen parken, ook met het buitengebied;
(2) Koester braakliggende terreinen – dat zijn broedkamers van biodiversiteit;
(3) Laat eens wat groeien, maai met mate en bewust;
(4) Zorg niet alleen voor groen, maar ook voor kleur – wilde bloemen zijn onmisbaar voor insecten en fleuren mensen op;
(5) Betrek burgers bij aanleg en beheer van parken en tuinen – kennis en enthousiasme zijn onbetaalbaar;
(6) Bouw natuurinclusief – zodanig dat een bouwwerk bijdraagt aan de lokale biodiversiteit en natuurwaarden.

Tenslotte en bovenal, dames en heren, benadruk ik dat er niets, maar dan ook niets van bestaande parken afgeknabbeld mag worden voor woningbouw of wat dan ook .’

Rotterdam – 1 september 2019

Kees Moeliker
Directeur Natuurhistorisch Museum Rotterdam

September = Rotterdamse Parkenmaand

/in , , /door

 

September is weer de Rotterdamse Parkenmaand voor de zevende keer. In vele Rotterdamse stads – en wijkparken worden wandelingen, tochten, concerten en workshops georganiseerd. Het complete programma is te bekijken op www.parkenmaand.nl

Zondag 1 september trapt wethouder Bert Wijbenga (van de buitenruimte) de parkenmaand af in ‘Het Park’ (bij parkcafé de Parqiet) nadat directeur Natuurhistorisch Museum Kees Moeliker de jaarlijkse groenrede(n) heeft uitgesproken. Bij de Kleurbende van het Volkstheater kunnen kinderen (van 4 t/m 10) dan terecht om hun droompark te schilderen en er is theater en muziek. Vanaf 1 uur.

Wandelingen

Er worden flink wat wandelingen georganiseerd. Zo organiseren de Rotterdamse boswachter vier wandelingen in het Kralingse Bos, Zuiderpark, Eiland van Brienenoord en het Schiebroekse park. Net als vorig jaar zijn er iedere zondag in september bomenwandelingen langs de Heemraadssingel en twee mooie historische bomenwandelingen in Het Park bij de Euromast op 1 en 29 september. De gebroeders Groen (bekend van Vroege Vogels en Open Rotterdam TV) gaan op 14 september op expeditie door het Zuiderpark en je kunt mee met de IVN natuurgidsen op 4 september op struintocht op zowel de Landtong Rozenburg en door het Kralingse Bos op 29 september de laatste dag van de Parkenmaand.

Groene workshops

Er zijn ook groene workshops in de parken. Van ‘schilderen in het groen’, wildplukken en  vogelhuisjes maken in het nieuwe Essenburgpark in Rotterdam-west tot ‘oogst uit de tuin’ in de (verborgen) tuin de Bajonet. Op het Dakpark in Delfshaven kun je aan de slag met papiermaken op donderdag 5 september.

Feest in het park

Op 15 september viert het oudste park van Rotterdam de Oude Plantage in de Esch het 250 jarig (!) bestaan tijdens ‘de dag van de oude plantage’ met een feestelijk programma.  Het door bewoners beheerde Hefpark bij de Hefbrug in Feijenoord organiseert ook dit jaar het  ‘Hefpark Muziekpark’  met veel talent uit de eigen wijk op 15 september. Je bent het weekend van 21 en 22 september welkom op de herfstfair in het prachtige Trompenburg arboretum en tuinen en ieder weekend zijn er danssalons in het stadspark bij de Laurenskerk.

Meer activiteiten in de Parkenmaand zijn te vinden op www.parkenmaand.nl

De Rotterdamse Parkenmaand wordt georganiseerd door het Rotterdams Milieucentrum op initiatief van het Parkenoverleg en financieel ondersteund door de gemeente Rotterdam, de Nationale Postcodeloterij, Elise Mathilde Fonds en de stichting Droom en Daad.

 

 

22 slimme daken in de planning als vervolg op het Slimdak010

/in , , , , /door

Het Slimdak op de DakAkker krijgt 22 ‘broertjes en zusjes’. 18 slimme daken uitgerust met de ‘smartflowcontrol’ zijn besteld in Nederland (waarvan 1 in Rotterdam) en 4 in de Verenigde Staten (!). De testsite voor plattedaken op Het Schieblock is dus een ‘hit’ en een van de meest succesvolle onder de ‘Citylab010’ projecten.

Citylab010
Het groenblauwe Slimdak is een Citylab010 initiatief van het Rotterdams Milieucentrum i.s.m. de DakAkker dakboerderij en werd gerealiseerd door het bedrijf Optrigrun Benelux en de hovenier Binder groen i.s.m. een aantal dakbedrijven. Het Slimdak werd 1 juli vorig jaar geopend. Citylab010 financierde het experiment met € 74.000. Ook het Hoogheemraadschap Schieland en de Krimpennerwaard ondersteunde de testsite.

Het werkt!
“Na de opening nam het Slimdak een enorme vlucht. Delegaties uit binnen – en buitenland kwamen afgelopen jaar in groten getale een kijkje nemen op dit digitaal aangestuurde waterbergingsdak. Doordat we konden laten zien hoe het werkt (en dat het werkt!) werden vele ontwikkelaars en bouwers enthousiast. Temeer omdat het Slimdak een businessmodel heeft. Bij nieuwbouw moet waterberging gecompenseerd worden om een bouwvergunning te verkrijgen. Met het Slimdak kan waterberging op een slimme manier op eigen dak worden opgevangen’, aldus initiatiefnemer Emile van Rinsum.

Smartflowcontrol
De zogenaamde smartflowcontrol op de testsite ‘weet’ wanneer er hoosbuien aankomen en hoeveel water er in het dak zit opgeslagen. Er is verbinding met een professioneel weerbericht. Mocht het dak vol zitten dat loost het dak ruim voor de hoosbui langzaam het regenwater dat in het dak is opgeslagen om plaats te maken voor de regenbuien in aantocht. Geheel automatisch.

3 vliegen in 1 klap
De testsite op het dak van het dakpaviljoen op de DakAkker is maar 120 m2. Toch kan dit kleine dak al zo’n 9000 liter water opslaan. Water dat goed gebruikt kan worden voor de ‘daklandbouw’ op de DakAkker. Het opgeslagen regenwater op veel grotere slimme daken kan straks ook gebruikt worden voor ‘regenwatersystemen’. Deze groenblauwe daken kunnen ook worden ingericht als groene verblijfsruimte zoals een dakpark, dakakker of daktuin. ‘3 vliegen in 1 klap‘, aldus Emile van Rinsum. ‘slimme waterberging die gezien de toenemende extremen in het weer hard nodig is, groene gebruiksdaken en waterbesparing door gebruik te maken van het regenwater in dit soort daken‘.

Test geslaagd!

Jaarverslag 2018 van het Rotterdams Milieu Centrum

/in , , , , , , , , , , , , /door

Lees hier het complete jaarverslag van het Rotterdams Milieucentrum – klik op full screen – (onderaan ook te downloaden).

2018 was het jaar dat twee van onze zeer gewaardeerde bestuursleden wegvielen: Huib Poortman en Rob Lathouwers overleden. Beide bestuursleden waren bestuurders van het eerste uur en vertegenwoordigers van onze achterbangroepen in ons stichtingsbestuur: Huib vanuit ROVER en Rob vanuit de ‘groene kant’, het Natuurteam Prins Alexander. Beiden waren uiterst deskundig met een breed contactennetwerk en veel ervaring. We missen Huib en Rob zeer!

Gelukkig konden wij eind 2017 Huib Poortman nog huldigen met een bijzondere GroeneVogel tijdens de Groeneconferentie. Huib was een van de oprichters van Milieudefensie en lang actief in de Fietsersbond en ROVER. Tijdens de deelnemersraad van de stichting Rotterdams Milieucentrum in november 2018 werden drie nieuwe bestuursleden voorgesteld: Jeroen Onck, Cecile Calis en Gerard Lappee. We zijn erg blij met deze versterking!

Angelique
In 2018 verliet Angelique Vandevenne tot onze grote spijt ons team, om te remigreren naar haar geboorteland België. Angelique was de motor achter veel projecten en activiteiten, zoals BroodNodig, Zero Foodwaste, Opzuinig, ze deed de redactie van de Groene Agenda en was in de wijk een door bewoners zeer gewaardeerde docent milieucoach. Ook was Angelique een fantastische evenementenorganisator en organiseerde menig (groene)conferentie, symposia en wijkactiviteit tot in de puntjes. Haar vertrek is een flinke aderlating voor het milieucentrum. Een van de redenen voor haar vertrek was het wegvallen van de subsidiebijdrage voor de milieucoaches (opZuinig), het educatieprogramma op de DakAkker voor de basisschoolkinderen en het niet honoreren van de plannen voor het project Zero Foodwaste Rotterdam.

Digitaal ‘rampjaar’
2018 was voor ons een digitaal ‘rampjaar’, vanwege de gedwongen overstap van het domein rotterdam.nl naar een eigen domein. Sinds de start van het onafhankelijke milieucentrum in 2003 voerden we Rotterdam.nl. Dat was een van de (toenmalige) subsidievoorwaarden. Medio 2018 werden we offline gehaald. Bij een veiligheidsoperatie van de gemeente had men namelijk ontdekt dat onze domeinnaam voor een niet-gemeentelijke dienst of organisatie gebruikt werd. Het resultaat: onze website was maandenlang niet meer vindbaar. Omdat het overleg met de gemeente niet tot een oplossing leidde, stapten we over naar onze eigen domeinnaam en e-mailaccounts via www.rotterdamsmilieucentrum.nl.

opZuinig
Ook de financiering van diverse projecten zat niet mee in 2018. Vooral de mededeling dat de gemeente niet meer verder wilde met de financiering van de milieucoaches van opZuinig was een klap. Dat gold niet alleen voor ons, maar ook voor vele milieucoaches. 10 jaar lang organiseerden het Milieucentrum voor bewoners cursussen milieucoach. Zij organiseerden vervolgens weer voorlichtingsbijeenkomsten in hun eigen netwerk. Ook de bijbehorende jaarlijkse energiecafés en terugkomdagen voor milieucoaches waren leuk om te organiseren. Bovendien maakten we filmpjes met bezuinigingstips voor tv- en internetstation Open Rotterdam. De Besparingsladder van opZuinig werd een landelijke hit en uitgegeven in vele steden, zoals Den Haag en Utrecht. De cursus milieucoach (en de trainerscursus) werd ook gegeven voor de Woonbond.

Dakennie
De toekomst van ons educatieprogramma Dakennie kwam in 2018 ook op de tocht te staan. Ieder jaar ontvangen we zo’n 1300 kinderen op de DakAkker, in een actief educatieprogramma over voedsel, klimaat en groene daken, water en biodiversiteit. Door een eenmalig financiering van Watersensitive en het Hoogheemraadschap kunnen we het programma in het voorjaar 2019 nog aanbieden.

Parkenmaand
De 6de Parkenmaand in 2018 was zeer succesvol, met meer dan 100 activiteiten in de Rotterdamse stads – en wijkparken. Onverwacht succesvol was de opening op het Dakpark in Delfshaven, met de eerste Groenrede(n), uitgesproken door Wim Pijbes. Het was mooi dat de Parkenmaand werd afgesloten met een ‘groensymposium’ die vooral door Stadsbeheer werd georganiseerd. In 2018 ontvingen we € 10.000 van Stadsbeheer voor de Parkenmaand. De Parkenmaand is een nieuw Rotterdams evenement van betekenis geworden, en daarmee zeker voor herhaling vatbaar.

Parkenoverleg
Het Rotterdamse Parkenoverleg blijft groeien. 25 parken worden vertegenwoordigd door actieve bewoners, die een aantal keer per jaar bij elkaar komen om met name kennis uit te wisselen. De drijvende kracht hierachter is Wouter Bauman, samen met voorzitter Marius Huender.

Gezond Verkeer
Een coalitie rond mobiliteit en luchtkwaliteit kreeg in 2018 een naam: de coalitie Gezond Verkeer. Deze coalitie ontstond mede door onze werkconferentie Luchtkwaliteit in 2016 en de al bestaande samenwerking tussen bewonersgroepen, Milieudefensie Rotterdam, ROVER en Fietsersbond. Eind 2018 stelde de coalitie de ‘10x voor gezond verkeer 010’ op, een nieuw 10-puntenplan voor wethouder mobiliteit Judith Bokhove. De coalitie wordt vanuit het Milieucentrum getrokken door Emile van Rinsum, samen met Gerard Lappee.

Slimdak
Op 1 juni 2018 werd het Slimdak feestelijk geopend door wethouder Visser.
Het ‘slimste dak van Nederland’ werd gefinancierd vanuit Citylab010 en deels door het Hoogheemraadschap Schieland en de Krimpennerwaard. Het Slimdak is een innovatieve testsite voor (slimme) groen-blauwe daken. Het dak kwam tot stand vanuit een brede samenwerking met bedrijven, en werd gesponsord door het bedrijfsleven. De projectleiding was in handen van Emile van Rinsum en Wouter Bauman van het Rotterdams Milieucentrum.

DakAkker
De DakAkker bovenop Het Schieblock blijft een gewilde plek. Duizenden bezoekers en ruim 100 excursiegroepen bezochten in 2018 deze grootste dakboerderij van Nederland (en een van de grootste in Europa). De DakAkker wordt beheerd door een groep van 15 vrijwillige dakboeren, ondersteund door Wouter Bauman.
Voor de DakAkker op Het Schieblock is een aparte (beheer)stichting opgericht. De inkomsten van dakverkoop, excursies en evenementen gaan naar deze stichting, maar ook de uitgaven voor het beheer zijn uiteraard voor deze stichting. Een beperkt aantal uren wordt nog vanuit het Milieucentrum ingezet voor de ondersteuning van het vrijwilligersteam en de promotie van deze testsite voor stadslandbouw en waterberging.

In september 2018 is ook van start gegaan met het voorstel om het beheer formeel te regelen in een beheerovereenkomst tussen de stichting DakAkker en de eigenaar van het gebouw, de gemeente Rotterdam. Eind 2018 zat hier helaas nog geen schot in.

Groepenondersteuning
Het Rotterdams Milieucentrum is opgericht ter ondersteuning van groepen die aan de slag gaan met milieu, natuur en duurzaamheid. Ook in 2018 waren er legio contacten met actieve (bewoners)groepen in de stad. Soms was dit contact (zeer) intensief, soms betrof het alleen een kort advies of doorverwijzing. Met name vrijwilligersgroepen kunnen daarnaast een beroep doen op de ‘groepenpot’, waaruit kleine bedragen kunnen worden aangeboden voor campagnes, bijeenkomsten, websites en oprichtingskosten.

Groeneagenda
De Groene Agenda groeide in 2018 vanuit haar website www.groeneagenda.nl verder op sociale media. De groene agenda is ook te vinden op Facebook, Twitter en Instagram. Hierdoor kunnen de groene activiteiten op verschillende media worden bekeken, wat meer bezoekers oplevert voor de aanbieders van de activiteiten.

Groeneconferentie
Het thema van de Groeneconferentie 2018 was water en de waterschapsverkiezingen. Ook werden de groene vogel en de groene pluim uitgereikt, een traditie die we erin houden. Tijdens de Groeneconferentie werd ook het eerste verkiezingsdebat voor de waterschapsverkiezingen georganiseerd. De conferentie was wederom drukbezocht.

Landelijk
Landelijk is het milieucentrum actief rond recycling en statiegeld via het Recycling Netwerk. We overleggen daarom regelmatig met onze collega’s in Den Haag en Amsterdam (van Duurzaam Den Haag en Gezonde Stad) en de landelijke koepel van natuur- en milieufederaties.

Het hele verslag is ook als PDF. te downloaden:

RMC.werkverslag2018.7MB

De nieuwe groene daken subsidie ’te plat’ en ’te krap’

/in , , , , , , /door

Goed dat er jaren een groene daken subsidie is in Rotterdam. Hierdoor is met 235.000 m2 (volgens sommigen zelfs veel meer) onze stad ‘groene daken hoofdstad van Europa’ geworden met een aantal prachtige iconen zoals de DakAkker en Slimdak op het Schieblock, het Luchtpark op de Hofbogen en het Dakpark in Delfshaven.

Jammer dat de nieuwe subsidiebijdrage voor een groendak door de gemeente nu fors wordt verlaagd en ‘waarom niet een hoger bedrag voor daken die meer water bergen en biodiversiteit hebben. Dan daag je gebouweigenaren uit om daken aan te leggen die echt iets doen voor de stad’, schrijft het Rotterdams Milieucentrum aan het college van Burgemeester en wethouders (zie de brief onderaan). Het milieucentrum vreest dat bij het ontbreken van een aannemelijke financiële impuls het animo voor groene daken zal gaan afnemen in Rotterdam.

Rotterdam: €15
De groene daken subsidie was € 25 per m2 en gaat nu naar € 15. Het milieucentrum de nieuwe subsidieregeling ‘te plat’, er mag meer differentiatie worden toegepast. Gebouweigenaren krijgen dan voor een groenblauw retentiedak met een grotere waterbergingscapaciteit en meer biodiversiteit dan een normaal sedumdak meer subsidie per m2. Zo zijn gebouweigenaren te stimuleren tot aanleg van daken die meer ‘doen voor de stad’. MEER waterberging (goed tegen piekbuien en wateroverlast) en MEER variatie in de beplanting (goed voor de biodiversiteit) = MEER subsidiebijdrage.

Hittestress
De afgelopen jaren heeft de subsidiemaatregel voor groenedaken velen in staat gesteld een groendak aan te leggen met alle voordelen voor onze stad van dien, zoals: verkoeling en het tegengaan van het hittestress effect, de waterberging in het kader van de klimaatadaptatie en zeker ook de verhoging van de biodiversiteit. Naast alle voordelen die groendaken voor de gebouwen zelf opleveren.

Koploper
Rotterdam neemt door het vooruitstrevende Rotterdamse groenedakenbeleid een unieke internationale koppositie in voor wat betreft het aantal begroeide daken en ook enige spraakmakende iconen zoals de DakAkker, het Luchtpark op de Hofbogen, het Dakpark in Delfshaven en de Slimdak.

Verdichten
Het aantal m2 bruikbaar platdak in Rotterdam is aanzienlijk. De aanleg van meer groene daken op dit gigantische oppervlak kan een welkome bijdrage bieden aan het veerkrachtiger en klimaatbestendiger maken van onze stad. Tevens biedt het aantal m2 platdak een mogelijkheid tot de aanleg van meer gebruiksgroen en dus groene buitenruimte in een stad die zich steeds meer gaat verdichten.

België
Elders wordt deze differentiatiemethode al gehanteerd, in België gaat men uit van het aantal liters (regen)water dat op een groendak geborgen kan worden en de gemeente Den Haag werkt met een puntenstelsel waarin bijvoorbeeld een sedumdak minder scoort dan een intensiever ‘natuurdak’.

Amsterdam € 50
In Amsterdam is in de nieuwe subsidieregeling een minimum waterbergingseis van 30 liter per m2 opgenomen. Daarnaast wordt er gewerkt met een puntensysteem voor biodiversiteit, zichtbaarheid, waterberging. Het maximum subsidiebedrag in Amsterdam is € 50 per m2 voor een dak dat 50 liter per m2 of meer kan bergen. Het minimale bedrag per m2 is € 30, vanaf de ondergrens van 30 liter per m2. De subsidie wordt gemaximeerd op 50% van de totale aanlegkosten. Nieuw is in de Amsterdamse regeling voor 2019 is de biodiversiteitsbonus. Als het op­per­vlak­te van het dak voor 50% of meer uit (in­heem­se) gras­sen, krui­den en strui­ken en min­der dan 50% uit se­dum bestaat, kunnen de Amsterdammers maxi­maal een bedrag € 10,- meer krij­gen per m2.

Nieuwe gebouwen
Voor nieuwe gebouwen kan de (lokale) overheid ons inziens groene retentiedaken meer ‘afdwingen’ door aan het gebouwontwerp strengere voorwaarden te stellen in het vergunningentraject; onder andere door een directe koppelingen te maken met de thema’s wateroverlast, hittestress, verdroging, koeling en biodiversiteit worden slimme  – & groene – retentiedaken ook financieel gezien een zeer efficiënt middel om aan deze voorwaarden voor de vergunning(en) te voldoen. Dan zijn allerlei maatregelen zoals bergingstanks en infiltratievoorzieningen namelijk geen goedkoper alternatief meer voor slimme retentiedaken, omdat de meerwaarde hiervan optimaal en integraal wordt erkend. Koppel je deze kans aan door te voeren kostenbesparingen voor, tijdens en na de bouw  dan krijgen we werkelijk iets in beweging in Rotterdam!

Rotterdams weerwoord
In het gemeentelijke klimaatprogramma ‘Rotterdams Weerwoord’ staan ambitieuze doelstellingen ten aanzien van groene daken. “Als de gemeente Rotterdam wil dat groene daken zo’n grote rol gaan spelen in het klimaatbestendig maken van de stad, is er meer nodig dan deze ééndimensionale, te zuinige en te voorzichtige stimulering”, aldus het milieucentrum.

Lees de brief aan het college van Burgemeester en Wethouders over de groenedaken:
CollegeBenW.groenedaken.V2.brf