Het Rotterdamse college van Burgemeester en wethouders presenteerde deze maand haar nieuwe programma duurzaam 2015 – 2018. De focus van het programma ligt op de lokale leefomstandigheden. Op het niveau waar de luchtkwaliteit en klimaatverandering er echt toe doen. Het college wil ook meer aan de slag met energiebesparing. Het Rotterdams Milieucentrum schreef een kort commentaar op het duurzame plan voor de stad (zie voor het plan en het commentaar onderaan dit artikel).

Globaallokaal
Lokaal kan niet zonder globaal, schrijft het Milieucentrum. Oftewel: je kunt de dingen in Rotterdam niet los zien van de ontwikkelingen in de rest van de wereld. “We moeten blijven nadenken over het gebruik van fossiele brandstoffen en samenwerken aan transitie” (o.a. dus over andere manieren om energie te produceren dan met olie en gas) “De oorspronkelijke doelstelling om de uitstoot van broeikasgassen (zoals CO2) te  verminderen moeten wel overeind blijven“, stelt het Milieucentrum.

Bewonersinitiatieven
Juist duurzame bewonersinitiatieven mogen omarmd worden. De nieuwe gebiedscommissies kunnen hierin een belangrijk rol spelen. Het gaat dan om initiatieven die de luchtkwaliteit verbeteren, energie besparen. Samenwerken aan een duurzamere buurt. Het milieucentrum noemt in haar verhaal Den Haag als voorbeeld. Haagse bewoners kunnen hier een beroep doen op het budget “Duurzaam de wijk in”. “Met kleine bij-financiering brengen bewoners hier processen op gang gericht op verduurzaming van wooncomplexen of straten“.

“Bewoners willen echt aan de slag met duurzaam en energiebesparing“, ervaart het Milieucentrum. In het programma duurzaam staat dat onderzoek uitwijst dat 40% van de bewoners bewuster met energie omgaat (de thermostaat lager zetten, meer fietsen, HR++ glas en de aankoop van zuiniger apparaten etc.) en dat 75% van de bewoners duurzaamheid belangrijk vindt.

Schone lucht
Het gemeentebestuur zet in haar programma dik in op schone lucht. Al in het eerste ‘collegejaar’ kwam wethouder Pex Langenberg met de invoering van het ‘vrachtwagenverbod’ op de ‘s-Gravendijkwal. Ook zijn er plannen voor het vergroten van de milieuzone tot aan de ring en er kwam een nieuwe sloopregeling voor verouderde auto’s. Geen enkel Rotterdams gemeentebestuur ging zo ver met maatregelen voor schone lucht als dit bestuur. De wethouder gaat vooral ook voor het beperken van roet (elementaire koolstof/EC). Het is vooral roet die de gezondheid van de Rotterdammer schaad. Roet wordt veroorzaakt door het verbranden van fossiele brandstoffen (zoals in een verbrandingsmotor van een (vracht)auto). De doelstelling van de gemeente is in 2018 de roetuitstoot door het verkeer met 40% te verminderen. Hiervoor is 11,7 miljoen euro beschikbaar. Uiteraard spelen de mogelijke boetes vanuit de Europese Unie op het overschrijden van de Europese luchtnormen een rol bij deze beslissingen. Het milieucentrum stelt in haar commentaar dat een deel van de luchtvervuiling ook wordt veroorzaakt door de opwekking van energie en houtstook. Door energiebesparing (en een campagne gericht op houtstook) werken we in de stad dus ook aan de verbetering van de luchtkwaliteit.

MoBiënnale
“Maar hoe ziet de stad eruit in 2030” vraagt het milieucentrum zich af. “Rijden er dan nog auto’s met benzine – of dieselmotoren door de stad? Is de ring dan nog de ring? Is de ‘s-Gravendijkwal dan nog een doorgaande route?“. Een langere termijn visie ontbreekt in het programma duurzaam, vindt het milieucentrum. Ze pleit voor een “MoBiënnale” (naar voorbeeld van de Architectuurbiënnale): “Goed kijken naar de toekomst van ons Rotterdam en naar ‘best practices’ elders in de wereld“.

Groen
Het Milieucentrum mist in het plan de aandacht voor de ecologie. In de vergroeningsplannen voor de stad beperkt de gemeente zich teveel tot recreatie en de wateropgave. Ook mist het Milieucentrum het belang van een verbinding van de stad met de omliggende groene gebieden en het centrum maakt zich grote zorgen over de aantasting van de natuur door stikstofuitstoot van de industrie, landbouw en het verkeer.

Warmte
Ook zou het streven naar zoveel mogelijk woningen die minimaal (of zelfs geen) energie gebruiken op den duur conflicterend kunnen zijn met de belangen van het Warmtebedrijf die zoveel mogelijk wateroverschotten kwijt wil raken – ook aan huishoudens. Constateert het Milieucentrum. 

Voedselstrategie
Geïnspireerd door o.a. Amsterdam (ja, echt) doet het Milieucentrum het voorstel een brede ‘voedselstrategie voor de stad op te zetten. Een toekomstvisie over hoe de stad duurzaam te voeden is. Niet alleen over stadslandbouw maar breder dan dat. Doel is een beleid te ontwikkelen gericht op het verkleinen van de ‘voedselafdruk’ van de stad.

Het plan duurzaam 2015 – 2018 in pdf.:
Programma.duurzaam010.2015-2018

Het commentaar van het Milieucentrum in pdf.:
Programma.duurzaam.comm.V4.2015