In het kolendebat stonden het Rotterdams Klimaatinitiatief  en Greenpeace enerzijds en de directeur van kolencentrale Uniper anderzijds lijnrecht tegenover elkaar. Vatan Hüzeir van het Klimaatinitiatief pleitte voor een snelle sluiting van de kolencentrales op de Maasvlakte. Zie hun manifest. Willem Wiskerke van Greenpeace onderbouwde dit, voorafgaande aan het debat, met cijfers. Hans Schoenmakers van Uniper betoogde dat sluiting van zijn centrale miljarden kost en dus weggegooid geld is. De politiek vertegenwoordig door Kamerleden Eric Smaling (SP), Remco Dijkstra (VVD), Jan Vos (PvdA) en fractievoorzitter D66 in de gemeenteraad Samuel Schampers konden het niet eens worden over het tempo waarin de centrales zouden moeten sluiten. Bezorgdheid aan de kant van de werknemers en de vakbonden. Ruud Cornelissen van het FNV: “het sluiten van de kolencentrales nu wordt een regelrechte ramp voor de Rotterdamse haven“. Sible Schöne van het Klimaatbureau pleitte niet voor gedwongen sluiting van de centrales. Het Kolendebat gepresenteerd door Suzanne Mulder werd dinsdagavond 13 december georganiseerd in “BAR” op initiatief van het Milieucentrum. 

Videoverslag van het Kolendebat met diverse interviews:

Negatieve emissies
“Directeur van het HIER Klimaatbureau Sible Schöne pleitte voor ‘negatieve emissies‘ (dus ipv Co2 in de lucht dit broeikasgas uit de lucht halen). Dit kan, stelde hij, door grootschalige bosaanplant, het bijstoken van biomassa in de centrales en het opslaan van alle Co2 die ‘uit de pijp komt‘ onder de grond. ‘Milieuorganisaties zwijgen over deze noodzaak van negatieve emissies omdat ze dit niet goed uitkomt‘, aldus de klimaatdirecteur. “In plaats van de kolencentrales te sluiten is het veel zinniger geld dat dit gaat kosten in zon – en windenergie te steken en te streven naar 50% duurzame elektriciteit in 2030. Tegelijkertijd moet er een CO2-norm worden ingevoerd voor elektriciteitscentrales, zodat kolencentrales of biomassa moeten bijstoken, of CO2 moeten opslaan als ze nog willen blijven doordraaien. Ook moet het Europese Emissiehandelsysteem worden aangescherpt“, betoogde Schöne (zie onderaan  dit artikel de totale tekstbijdrage van Sible Schöne). 

Kolencentrales sluiten!
Vatan Hüzeir, de woordvoerder van het Klimaatinitiatief wil snelle sluiting van beide centrales. Het debat over het openhouden of sluiten van de kolencentrales is voorbij. “We kunnen het alleen nog maar hebben over het snel sluiten“. In zijn inleiding las hij de column uit VersBeton voor die hij samen met Chris Roorda schreef. Lees HIER deze column. “De eigenaren van de kolencentrales, Uniper en Engie, hoopten zich juist onmisbaar te maken door warmte te leveren aan de regio. Maar na het Rotterdamse ‘nee’ tegen de kolenkachel keerden ook de gemeente Westland en LTO-glaskracht zich tegen de kolenwarmte. Eerder hadden gemeente Den Haag en bierbrouwer Heineken hetzelfde gedaan. Het is precies de boodschap die wij ook wilden overbrengen: laten we stoppen met investeren in de kolencentrales en ons richten op de toekomst.” aldus Hüzeir.

Verduurzaming
“Verduurzaming is niet gelijk aan het bouwen van meer windmolens”, zo stelde Hans Schoenmakers van Uniper. Verduurzamen is het vermijden van CO2 in de atmosfeer. Natuurlijk moet je dus inzetten op besparing en verduurzaming. Op den duur gaan kolen er echt wel uit. Maar het gaat nu even over de huidige kolencentrales. Daar moet je vooral innovatie de kans geven, zoals bijvoorbeeld met CCS (de opslag van Co2 onder de grond) en slimme toepassing van biomassa bijstoken. Dat moet op den duur ook zonder subsidie kunnen, bepleitte Schoenmakers. 

Sociaal plan
Als de kolencentrales sluiten, zullen een paar honderd mensen hun baan verliezen. De werknemers (ook die van de toeleverende bedrijven) maken zich hier grote zorgen over. De FNV vertegenwoordigers en mensen vanuit de ondernemingsraden, ook aanwezig bij het debat, pleiten voor een sociaal plan. Ruud Cornelissen van de FNV: “Niemand lijkt zich zorgen te maken over de werkgelegenheid, sluiting van de kolencentrales wordt een ramp voor de Rotterdamse haven!“. SP-kamerlid: Eric Smaling “Het werk dat men nu doet is specialistisch, dus je kan ze niet zo maar zonder meer ‘naast een windmolen zetten’ zoals zelf zeggen. Maar ze zo maar op straat zetten kan zeker ook niet.” PvdA-kamerlid Jan Vos stelde dat we het hebben over een periode van 10 jaar. Tijd genoeg om ander werk te zoeken voor de werknemers van de centrales en de overslag – en toeleveringsbedrijven volgens het Kamerlid. 

Greenpeace
Willem Wiskerke van Greenpeace laat in zijn presentatie zien dat er alleen maar een toename is van kolenuitstoot sinds 2011. Nederland bungelt dan ook (samen met Portugal) helemaal onderaan de “kolenlijst” en heeft zelfs als enigste in Europa een forse toename in plaats van een afname van kolenenergie (zie de Greenpeace presentatie onderaan dit artikel). 

Debat
Drie Kamerleden en een raadslid werden na de pauze uitgedaagd uitspraken te doen over het tempo waarin de beide kolencentrales moeten sluiten. Raadslid Samuel Schampers van D66 stelde: “binnen no time!“. Kamerlid Eric Smaling van de SP uiterlijk in 2026 en Jan Vos van de PvdA kwam uit op 2025. Kamerlid Remco Dijkstra van de VVD wilde hier nog geen uitspraak over doen. Hij stelde dat als Co2-reductie het doel is dit het uitgangspunt moet zijn en dat dit niet op korte termijn hoeft te leiden tot sluiting van deze twee nieuwe centrales. 

Presentatie(s):
PresentatieGreenpeace.kolendebat.2016
Kolendebat.tekst.HansSchoenmakers.Uniper 
Bijdrage.Kolendebat.SibleSchöne